Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/4466 Esas 2022/5523 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılan nüfus kaydı düzeltme davasında, suça sürüklenen çocuğun yaşının düzeltilmesi istenmiş, ancak mahkeme davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddetmiştir. Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü, kanun yararına temyiz isteminde bulunarak kararın bozulmasını talep etmiştir. Nüfus Hizmetleri Kanunu madde 36'ya göre, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının Cumhuriyet savcısı tarafından açılabilmesi için Kanunda öngörülen şartların bulunması gerekir. Suça sürüklenen çocuğun annesinin yaşının düzeltilmesi talebi, resmi dairenin bildirimde bulunmasıyla birlikte Cumhuriyet savcısının dava açması gerektiği anlaşılmıştır. Mahkeme davanın esasını inceleyerek nüfus kaydının düzeltilmesi istemine yönelik karar vermemiş, bu nedenle karar usul ve yasaya aykırı bulunarak bozulmuştur. Kanun maddeleri olarak, nüfus kaydı düzeltme davalarının Cumhuriyet savcıları tarafından açılabilmesi için Kanunda öngörülen şartların bulunması gerektiği Nüfus Hizmetleri Kanunu madde 36'ya, ayrıca hükmün sonuca etkili olmamak üzere bozulmasını öngören Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 363/1'e atıfta bulunulmuştur.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Nüfus

Van Cumhuriyet Başsavcılığının davanamesi ile.... Çocuk Mahkemesi' nin 28/03/2019 tarih ve 2019/90 Esas sayılı yazısında, Yargıtay 13. Ceza Dairesi' nin 05/03/2019 tarih ve 2018/10447 Esas sayılı bozma ilamında, suç tarihinde nüfus kaydına göre 11 yaşında olan SSÇ' nin alınan 14/06/2013 tarihli ... Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi raporuna göre yaşının 17 olduğunun tespit edilmesine rağmen, SSÇ' nin yaşının düzeltilmesi halinde annesi ile arasında 12 yıldan az bir süre olduğunun anlaşılması karşısında SSÇ' nin annesi olan ...' ın yaşının düzeltilmesi için mahalli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulduğu belirtilerek Binyamin ve Amina kızı, 15/01/1984 doğumlu ...' ın doğum tarihinin aldırılan sağlık kurulu raporuna uygun olarak düzeltilmesine karar verilmesi talep edilmiş olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiş, hüküm istinaf kanun yoluna başvurmaması üzerine 2.1.2020 tarihinde kesinleştirilmiş, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 8.3.2022 tarihli yazısı ile, karar ile ilgili kanun yararına temyiz talebinde bulunulmuş, dosya Dairemize gönderilmiştir.
Dava, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36 ncı maddesi kapsamında nüfus kayıt (yaş düzeltimi) düzeltme istemine ilişkindir.
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmi dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresindeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlandığından, davaların Cumhuriyet Savcısı tarafından açılabilmesi için Kanunda öngörülen şartların bulunması gerekir.
Somut olayda, suça sürüklenen çocuk hakkında .... Çocuk Mahkemesinin 25.05.2015 tarih ve Esas: 2014/257, Karar: 2015/418 sayılı kararının Yargıtay .... Ceza Dairesinin 05.03.2019 tarih ve Esas: 2018/10447, Karar: 2019/3055 sayılı ilamı ile "suç tarihinde nüfus kaydına göre 11 yaşında olan suça sürüklenen çocuğun, alınan 14.06.2013 tarihli Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi raporuna göre yaşının 17 olduğunun tespit edilmesine rağmen, suça sürüklenen çocuğun yaşının düzeltilmesi halinde annesi ile arasında 12 yıldan az bir süre olduğunun anlaşılması karşısında; suça sürüklenen
çocuğun annesinin yaşının düzeltilmesi için mahalli Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulması, bu hususun bekletici mesele yapılması ve annesinin yaşı düzeltildikten sonra sonucuna göre suça sürüklenen çocuğun yaşının CMK'nın 218/2. maddesi uyarınca yaşı usulüne uygun düzeltilmeden yazılı şekilde karar verilmesi" gerekçesiyle bozulması üzerine işbu davada Van Cumhuriyet Başsavcılığı davanamesi ile suça sürüklenen çocuğun annesi olan ...'ın yaşının düzeltilmesinin talep edildiği, resmi dairenin bildirimde bulunduğu, bu durumda Cumhuriyet savcısının bu davayı açmasını gerektirir sebebin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece açıklanan hususlar göz önünde bulundurularak nüfus kaydının düzeltilmesi istemine yönelik davanın esası incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 363/1. maddesine dayalı kanun yararına temyiz isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA oy birliğiyle karar verildi. 08.06.2022 (Çar.)