Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/3870 Esas 2022/7577 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi, bir katılma alacağı davasında verilen kararın temyiz edilmesi sonucu, davalı kadının yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen paraya yönelik talebinin usulüne uygun açılmadığı gerekçesiyle kabul edilmediğine karar vermiştir. Dava konusunun ve vakıaların genişletilmesi veya değiştirilmesi durumunda ise dava konusunu genişletmek veya değiştirmek dava konusunun artırılması ya da dava konusuna yeni bir talebin eklenmesi şeklinde olabileceği belirtilmiştir. HMK 141. maddeye göre davacının cevaba cevap dilekçesinde serbestçe iddiasını genişletebileceği veya değiştirebileceği belirtilmiş ve yukarıdaki durumda bölge adliye mahkemesinin kabulü hatalı görülmüştür. Kararda HMK 141. maddeye yer verilerek, iddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklı tutulmuştur. Kararda ayrıca, temyize konu diğer bölümlerin ise kanuna uygun olduğu gerekçesiyle onanmasına karar verilmiştir. Kanun maddeleri ise Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “İddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi” başlıklı 141. maddesi olarak belirtilmiştir.

MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından temyiz edilerek; temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; duruşma için belirlenen 28.09.2022 günü temyiz eden davacı ... vekili Av. ... ile karşı taraf davalı ... vekili Av. ... geldiler. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1. Davacı erkeğin tasfiye konusu 5 nolu bağımsız bölüme yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı erkeğin yersiz görülen temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2. Davacı erkeğin tasfiye konusu yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen paraya yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde;
Somut olayda, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda; tasfiyeye konu yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen para yönünden davanın kabulüne karar verilmiş, anılan karara karşı davalı kadın tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge adliye mahkemesince, davacının dava dilekçesinde sadece 5 nolu bağımsız bölüm yönünden talepte bulunduğu, cevaba cevap dilekçesinde ise yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen para yönünden talepte bulunduğu, dava dilekçesinde talep edilmeyen işbu kalem yönünden cevaba cevap dilekçesinde talep edemeyeceği, yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen para yönünden usulüne uygun açılmış bir dava olmadığından davalı kadının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen para yönünden yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve bölge adliye mahkemesince verilen bu karar davacı erkek tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 09.05.2015 tarihinde açılmış olup 11.10.2016 tarihinde ön inceleme duruşması yapılmıştır. Dava ve ön inceleme tarihinde yürürlükte olan Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun “İddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi” başlıklı 141. maddesi 22.07.2020 tarih ve 7251 sayılı Kanun’un 15 maddesi ile değişiklikten önceki hâliyle; "(1) Taraflar, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; ön inceleme aşamasında ise ancak karşı tarafın açık muvafakati ile iddia ve savunmalarını genişletebilir veya değiştirebilirler. Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak gelmezse, gelen taraf onun muvafakati aranmaksızın iddia ve savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir. Ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra iddia veya savunma genişletilemez yahut değiştirilemez. (2) iddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakati hükümleri saklıdır" şeklindedir.
İddiayı genişletme veya değiştirme sayılan haller, dava konusunun ve/veya vakıaların genişletilmesi veya değiştirilmesi olup dava konusunu genişletmek veya değiştirmek ise dava konusunun artırılması ya da dava konusuna yeni bir talebin eklenmesi şeklinde olabilir. O halde, HMK 141. maddesine göre, davacının cevaba cevap dilekçesinde serbestçe iddiasını genişletebileceğine veya değiştirebileceğine göre, davacının cevaba cevap dilekçesinde eklediği yurtdışındaki taşınmazın satışından elde edilen paraya yönelik talebi yönünden usulüne uygun açılmış dava olmadığına ilişkin bölge adliye mahkemesinin kabulü hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple bölge adliye mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, duruşma için takdir olunan 8.400 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, temyiz peşin harcın istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 28.09.2022 (Çrş.)