Esas No: 2022/7054
Karar No: 2022/7885
Karar Tarihi: 15.06.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7054 Esas 2022/7885 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/7054 E. , 2022/7885 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ve davalılar ... Mesken Sanayi A.Ş. ile ... İnşaat ve Ticaret A.Ş. vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 13.09.2006-01.11.2012 tarihleri arasında davalı işverenler nezdinde, değişik işyerlerinde plastik doğrama ve montaj ustası olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, sigorta kayıtlarında prime esas kazancının gerçek ücretinin altında olarak asgari ücret üzerinden gösterilip asgari ücret tutarı bankaya yatırılarak kalan kısmın elden ödeneceği taahhüt edilmesine rağmen çalıştığı süre boyunca ücret farklarının ödenmediğini, işyerinde fazla çalışma yaptığını, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de çalışmasına devam etmek zorunda kaldığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı, ödenmeyen ücret alacağı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, hafta tatili ve resmî ve dinî bayram ücreti alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıların Cevaplarının Özeti
Davalılardan ... Mesken Sanayi A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının müvekkili Şirketin işçisi olmadığını, diğer davalı ...Yapı Şirketinin 2012 yılı Mart ve Nisan aylarında ve 2012 Temmuz - Kasım arasında toplam 7 aylık bir süre için müvekkiline ait işyerinde imalat ve montajı işi yaptığını ve bu süre içinde işyerinde işçi çalıştırdığını, davacının müvekkili Şirketten herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... İnş. ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçeninde; müvekkili Şirket ile davalı ...Yapı Şirketi arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını, her iki Şirketin faaliyet konularının da birbirinden tamamen farklı olup birbirinden ayrı bağımsız işverenler konumunda olduklarını, adı geçen davalı Şirketin sözleşme gereği üstlendiği “körkasa ve doğrama işlerinin yapılması” işinin belirli uzmanlık gerektiren iş niteliğinde olup bu ilişkinin asıl işveren-alt işveren ilişkisi değil hizmet alımı ilişkisi olduğundan müvekkili Şirket hakkındaki davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan ...San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davaya karşı cevap dilekçesi verilmemiş, bu davalı dava ve duruşmalara katılmamıştır.
Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın davalılar ... Mesken Sanayi A.Ş. ile ... İnşaat ve Ticaret A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 03.10.2019 tarihli ve 2016/6796 Esas, 2019/17273 Karar sayılı ilâmıyla;
"...
Kabul edilen hizmet süresi içinde SGK belgelerine göre temyiz eden davalılar ... Şirketi ve ... Şirketi ile ilgisi tespit edilemeyen tek işyeri 20/09/2006-18/11/2006 ve 01/12/2008-26/06/2012 tarihleri arasında arasında çalıştığı görünen 1076207 sicilli işyeridir. Bu işyeri SGK belgelerine göre davalı alt işveren ...Şirketi’ne ait görünmekle birlikte diğer davalılar ile bu işyerinin ilgisi dosya kapsamından tespit edilememektedir.
...
... yapılacak araştırma ve inceleme sonucunda 20/09/2006-18/11/2006 ve 01/12/2008-26/06/2012 tarih aralıklarındaki sürenin hizmet süresine dahil edilip edilmeyeceği açıklığa kavuşturulmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
...
Dava dilekçesi belirsiz alacak davası değil, kısmi dava şeklindedir.
Davaya karşı zamanaşımı gözetilmiştir.
Islaha karşı zamanaşımı bakımından; Davalı ... Şirketi vekili ıslaha karşı süresinde zamanaşımı savunması yapmıştır. Davalı ... Şirketi’nin ıslaha karşı süresinde yaptığı zamanaşımı savunmasının gözetilmemesi hatalıdır. ..." gerekçeleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu
Karar, davacı vekili ve davalılardan ... Mesken Sanayi A.Ş. ile ... İnşaat ve Ticaret A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe
1.Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça ve yasaca imkân bulunmamasına göre davalılar vekillerinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Davalı Şirketlerden ... Mesken Sanayi A.Ş.-... İnşaat ve Ticaret A.Ş. Adi Ortaklığının davacının talep etmiş olduğu işçilik alacaklarından hangi tarihler itibarıyla sorumlu olduğu hususu uyuşmazlık konusudur.
Dosya içeriğinde yer alan Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre davacı iki dönem hâlinde olmak üzere; 20.09.2006-18.11.2006 ve 01.12.2008-26.06.2012 tarihleri arasında davalı ...San. ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde çalışmıştır. Mahkemece yapılan değerlendirmede bu tarihler arasındaki hizmet süresi itibarıyla davalılardan ...Yapı Şirketini sorumlu tutulmuş olup diğer davalı Şirketler ...-... Adi Ortaklığı ise bu Şirketler ile davalı ...Yapı Şirketi arasında organik bağ ve asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığı gerekçesiyle sorumlu tutulmamıştır. Ne var ki Mahkemenin bu kabulü dosya kapsamı ile uyumlu değildir. Şöyle ki bozma sonrası yapılan yargılama aşamasında celbedilen ve dosyada mevcut Sosyal Güvenlik Kurumu belgelerinin incelenmesinden, davalı ...San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin 01.10.2005 tarihinde kapsama alınış ve 31.10.2008 tarihinde kapsamdan çıkış tarihleri arasında ...-... Adi Ortaklığının alt işvereni olarak adı geçen Adi Ortaklıktan iş aldığı; yine aynı şekilde 01.06.2011 tarihinde kapsama alınıp 20.03.2013 tarihinde kapsamdan çıkış tarihleri arasında söz konusu Adi Ortaklığın alt işvereni olarak Kurum kayıtlarında yer aldığı görülmektedir.
Dava dilekçesindeki açıklamalar ve tanık Y.A.'nın beyanları birlikte değerlendirildiğinde; davacı işçinin ...Yapı Şirketi çalışanı olarak göründüğü 20.09.2006-18.11.2006 tarihleri arasında diğer davalıların asıl işveren olduğu projelerde çalıştığı, keza yine davacı işçinin ...Yapı Şirketinin çalışanı olarak göründüğü 01.12.2008-26.06.2012 tarihleri bakımından ise 01.06.2011 tarihinden itibaren davacı işçinin yine diğer davalılardan oluşan Adi Ortaklığın asıl işveren olduğu projelerde çalıştığı; sonuç olarak davalılar ... Mesken Sanayi A.Ş. ile ... İnşaat ve Ticaret A.Ş.'nin sorumlu tutulmadıkları 20.09.2006-18.11.2006 ve 01.06.2011-26.06.2012 tarihleri arasındaki dönem için asıl işveren sıfatıyla sorumlu oldukları hususu gözden kaçırılarak yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Sonuç
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine, 15.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.