Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/6905 Esas 2022/7805 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tespit ve alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının belirsiz süreli iş sözleşmesiyle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait işyerinde ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. A.Ş.’nin işçisi olarak özlük dosyasında belirtilen görevini yerine getirdiğini, davalıdan getirtilecek nöbet çizelgelerinde belirtilen şekilde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, asıl işverenin imzaladığı sözleşmelerle kendi çalışanlarına tanıdığı hakların kendisine de tanınması gerektiğini, aksi hâlde uygulamanın eşit işe eşit ücret ilkesine, International Labour Organization ( ILO) sözleşmelerine aykırı olacağını, davacının ... Belediye Başkanlığına sözde devredildiğini, dava dışı Belediyece kurulan Orbel isimli şirketin taşeron işçisi durumuna getirildiğini, yapılan işlem incelendiğinde işyeri devri koşullarının oluşmadığını, davacının yeni işyerinde önceki ücretini alamadığını, önceki toplu iş sözleşmesine göre tanımlanan haklarından yoksun bırakılarak çalışmaya zorlandığını, yapılan işlemin devir niteliğinde olmadığını ve yeni bir iş ilişkisi kurulduğunu ileri sürerek davacının davalı ... Başkanlığının işçisi olduğunun tespitiyle, Belediye işçilerinin yararlandırıldığı sözleşme ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca tanınan haklardan yararlandırılmasını ve fark ücret alacakları ile bir kısım işçilik alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı ... vekili; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının başlangıçta yüklenici ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. A.Ş. çalışanı olarak ... Büyükşehir Belediye Başkanlığında çalışmaktayken 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi Ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Daire Kanun (6360 sayılı Kanun) gereği ... Belediyesinin ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına dönüştüğünü, merkezde ... Belediyesinin kurulduğunu, ..., ... Belediyesi ve ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. A.Ş. arasında 01.04.2014 tarihinde devir protokolü imzalandığını, kendilerinin asıl işveren, diğer davalının alt işveren olarak bu protokolü imzaladığını, iş sözleşmesinin 31.12.2014 tarihine kadar geçerli olacak şekilde ... Belediyesine devredildiğini, 01.01.2015 tarihinden itibaren davacının dava dışı ... Belediyesi ve Orbel A.Ş.'de çalışmaya devam ettiğini, davacının devir sonrası iş sözleşmesinin devam ediyor olması sebebiyle feshe bağlı alacakları talep edemeyeceğini, davacının yüklenici firma elemanı olduğunu ve kendi imzaladığı sözleşme ve toplu iş sözleşmeleriyle tanınan haklar dışında talepte bulunamayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalı ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. A.Ş. vekili; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, dava dilekçesinin, taleplerin ve harca esas miktarın netleştirilmesi gerektiğini, dava konusu olayda muvazaa veya hukuksuzluk olmadığını, davacının durumu bilerek kendi iradesi ile sözleşme imzaladığını, 6360 sayılı Kanun gereği ... isimli bir belediye kurulduğunu, bu Belediyenin hizmetlerini yürütebilmesi için Belediye çalışanlarının bir kısmının bu Belediyede istihdamı gerektiğini, ..., kendileri ve yeni kurulan bu Belediyenin taraf olduğu devir protokolü imzalandığını, davacının iş sözleşmesinde devamlılık olduğunu, sözleşmesinin feshedilmediğini, davacının iş sözleşmesi feshedilmediği için kıdem ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.06.2021 tarihli kararıyla davalılar arasındaki hizmet alım ihale sözleşmelerinin muvazaalı olduğunun tespiti ile davacının başından itibaren ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının işçisi olduğunun tespitine ve bu sebeple doğan fark ücret ile toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacakların kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 06.10.2021 tarihli kararıyla İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 26.01.2022 tarihli ilâmı ile davacının tüm, davalıların diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş ve davalı ... ile davalı ... Gıda Hayvancılık Tur. İnş. Madencilik Temizlik Güvenlik Danışmanlık Hiz. San. Tic. A.Ş. arasındaki ilişki geçerli olduğundan, davacının davalı Belediyenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığı ve davacının toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan fark alacaklara ilişkin talebinin reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dilekçesindeki taleplerin muvazaa iddiasına dayandığı ve muvazaa bulunmadığı yönündeki Yargıtay ilâmı gözetildiğinde, davacının talep edebileceği alacak kalemi bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Yargıtay bozma kararına uyularak verilen kararın ILO'nun Anayasa'nın 90 ıncı maddesi ile Anayasa'ya aykırılığı öne sürülemeyen anayasal hüküm düzeyinde olan kamu kurumlarında çalışan aracı (taşeron) işçilerinin ücretlerinin, kamunun kadrolu işçileri ile eşitliğini zorunlu gören anlaşmasına ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6 ncı maddesinde yer alan adil yargılanma hakkına aykırı olduğunu; ayrıca Mahkemece bedel artırım dilekçesinde her bir davalı bakımından artırım yapılan miktarlar gözetilerek Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca dava değeri ile sınırlı olarak vekâlet ücreti belirlenmesi gerekirken bu durum değerlendirme dışı tutularak her iki davalı bakımından da ayrım yapılmaksızın dava değerinin üstünde vekâlet ücretine hükmedilmesinin de hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.


C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davalılar arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin kanuna uygun kurulup kurulmadığı, muvazaaya dayanıp dayanmadığı, bunun sonucu olarak da davacının dava konusu alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ve davalılar lehine hükmedilen vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 67 ve 70 inci maddeleri ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 26 ncı maddesi.

3. Değerlendirme
Dairemiz bozma kararının kapsamı, ilgili hukuk bölümünde değinilen kanuni mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararı ile kararın gerekçesinin bozma kapsamı ile usul ve kanuna uygun olduğu anlaşılmış; temyiz dilekçesinde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.



VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

15.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.