Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7894 Esas 2022/8608 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Taraflar arasında Türkmenistan'da inşaat teknikeri olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin davalı tarafından haksız ve bildirimsiz feshedildiği ve bazı ödemelerin eksik yapıldığı iddiasıyla açılan alacak davasında, İlk Derece Mahkemesi davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Dava sonrasında yapılan istinaf başvuruları sonucu, Bölge Adliye Mahkemesi davacının gerçek ücretinin 2.250,00 USD olduğu yönündeki kararıyla davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. Ancak, yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi, bozma ilamı doğrultusunda davacı tanık beyanına davacı ile çalıştığı dönemle sınırlı olarak itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Temyiz başvurusu sonucunda, tarafların temyiz itirazları reddedilmiş ve usul ve kanuna uygun olan kararın onanması kararlaştırılmıştır.
Kanun maddeleri: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı taraflar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin Türkmenistan'da bulunan Projesinde 27.12.2013-06.04.2016 tarihleri arasında inşaat teknikeri olarak aylık 2.250,00 USD ücretle çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haksız ve bildirimsiz feshedildiğini, bir kısım tazminat alacağı ödenmiş ise de, ödenen tutarın hak kazandığı tutara göre eksik olduğunu, davacının fazla çalışma ücretinin ödenmediğini, çalıştığı dönem boyunca bazı aylarda bir hafta bazı aylarda hiç hafta tatili yapmadan, ulusal bayram ve genel tatil günleri de dahil olmak üzere çalıştığını beyan ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının inşaat teknikeri olarak aylık 1.250,00 USD ücretle çalıştığını, tüm hak ve alacaklarının ödendiğini, davacının fazla çalışma yapması hâlinde bu çalışmaların karşılığı olan ücretlerin her ay değişen tutarlarda ödendiğini ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.03.2018 tarihli ve 2016/333 Esas, 2018/116 Karar sayılı kararıyla iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmaksızın feshedildiği, tanık beyanları ve emsal nitelikteki dosyalar göz önüne alındığında davacının haftada 15 saat fazla çalışma yaptığı, ayda iki hafta tatili gününde çalışmasının bulunduğu, ayrıca Ramazan Bayramında bir gün Kurban Bayramında iki gün hariç ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.


IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesinin 11.11.2020 tarihli ve 2018/1648 Esas, 2020/2533 Karar sayılı kararıyla davacının gerçek ücretinin 2.250,00 USD olduğu ve davacı tanık beyanı ile dosya kapsamı göz önüne alındığında hüküm altına alınan alacakların dosya içeriğine uygun olduğu gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 23.02.2021 tarihli ve 2021/590 Esas 2021/4659 Karar sayılı ilâmı ile özetle davacı tanığının beyanına davacı ile birlikte çalıştığı dönem ile sınırlı olarak itibar edilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, bozma ilâmı doğrultusunda davacı tanık beyanına davacı ile çalıştığı dönemle sınırlı olarak itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; tüm çalışma dönemi itibarıyla alacakların hüküm altına alınması gerektiği, yargılama sırasında bildirilen iki tanıktan sadece bir tanesinin dinlendiği diğer tanığın dinlenilmesinden vazgeçmediklerini bu nedenle dinlenmeyen davacı tanığının bulunduğunu beyanla İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.

2.Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle davacının mutat işyeri hukukunun Türkmenistan olduğu, ücretin hatalı tespit edildiği, davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacağının bulunmadığı, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık fazla çalışm ve hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Davacı tarafça E. K. ve H. G. tanık olarak bildirilmiştir. Mahkemece bozma ilâmı öncesinde her iki tanığın dinlenmesi amacı ile talimat yazılmış, talimat Mahkemesince tanık H.G dinlenmiş, diğer tanık E.K'nın ise Gürcistan'da bulunması sebebi ile dinlenemediği görülmüştür. Davacı vekilince bozma ilâmı öncesinde 07.03.2018 tarihli duruşmada dosyanın tekemmül ettiği bildirilerek karar verilmesi talebinde bulunulmuştur. Ayrıca, yine bozma ilâmı öncesinde davacı tarafça Gürcistan'da bulunan tanığın istinabe yolu ile dinlenilmesi amacı ile masraf yatırılmamıştır. Davacı vekilinin, Mahkemece anılan tanık dinlenilmeksizin karar verilmesinden sonra verilen kararı temyiz etmediği de dosya kapsamından anlaşılmıştır.

3. Yukarıdaki açıklamalar ile birlikte temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; tarafların temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

30.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.