Hukuk Bölümü 2008/331 E., 2009/206 K.

"İçtihat Metni"

Mut Belediyesi"nin 9.10.2006 gün ve 106 sayılı Encümen kararı ile, Palantepe Köyünde Sanayi Sitesi mevkiinde Belediyelerinin haberi ve rızası olmadan içme suyu borusunu kırarak kaçak su kullandığı tespit edilen M. T. ve M. T."ye Encümenlerince yapılan araştırma ve inceleme neticesinde; Belediye Meclisinin 1.11.2005 tarih ve 10 nolu kararı gereği gündem maddesinin 2. maddesi olan 2006 yılı Tarife cetvellerinin görüşülmesi başlığının 17. maddesinin 5. fıkrası gereği KDV hariç 500 m3 su sarfiyatı tahakkuk ettirilmesine, tahakkuk ettirilen su sarfiyatının 3,00YTL"den tahsil edilmesine, İller Bankası 8. Bölge müdürlüğü"nden kırılan borunun bedeli ve tamir masrafı hakkında alınan bilgiye göre de kırılan borunun tamiri için ise 70,00YTL ayrıca tahakkuk ettirilmesine karar verilmiştir.

Mut Belediye Başkanlığı Su İşleri Müdürlüğü"nün 28.11.2006 gün ve 3189 sayılı işlemi ile, Palantepe Köyünde Sanayi Sitesi mevkiinde Belediyelerinin haberi ve rızası olmadan içme suyu borusunu kırarak kaçak su kullandığı tespit edilen Mustafa Teke ve Meryem Teke"ye Encümenlerince yapılan araştırma ve inceleme neticesinde Belediye Meclisinin 1.11.2005 tarih ve 10 nolu kararı gereği hesap edilerek (KDV dahil) 1.690,00YTL para cezası verildiği, söz konusu para cezasının, iş bu yazının tebliği tarihinden itibaren 7 gün içerisinde Belediyeleri veznesine yatırılması, aksi takdirde 6183 sayılı Amme Alacakları Usulü Hakkındaki Kanun"un gereğinin yapılacağı hususu davacıya bildirilmiştir.

Davacı, para cezasına karşı adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

MUT SULH CEZA MAHKEMESİ; 22.1.2007 gün ve D.İş:2006/648 sayı ile, başvurucu tarafından Mahkemelerine verilen dilekçe ile Mut Belediye Başkanlığı tarafından hakkında verilen idari para cezasına 5326 sayılı Kabahatler Kanunu"nun 27. maddesi hükümlerine göre 15 günlük süre içerisinde itiraz edilmiş olduğundan ve aynı Yasanın 28/1 maddesinin a ve b bentlerinde yer alan nedenlerin bulunmadığı anlaşıldığından, başvurunun usulen kabulüne karar verildiği, idari yaptırım kararına ilişkin işlem dosyasının getirtildiği, dosyanın incelenmesinde, başvurucunun Mut Belediye Başkanlığı tarafından hakkında verilen 28.11.2006 tarihli idari yaptırım kararının ortadan kaldırılmasını talep ettiği, başvuran dilekçesinde özetle; Mut Belediyesi tarafından içme suyu borusunun kırılması ve kaçak su kullanma nedeni ile 1690.-YTL idari para cezasına hükmedildiğini, bahçesinin kenarında bulunan kanaldan akan suyun boşa gitmemesi için bu akan su ile bahçesini suladığını, kırılan borunun yanında bahçesi olması nedeni ile ceza tayini yoluna gidildiğinden bahisle verilen kararın iptaline karar verilmesini talep ettiği, her ne kadar 5326 sayılı Yasa"nın 3. maddesi gereğince Mahkemelerine itiraz edilmiş ise de; 5326 sayılı Yasa"nın 3. maddesinin 5560 sayılı Yasa ile değiştiği, 5302 sayılı Yasa"nın 59. maddesi gereğince itiraza bakma yetkisinin idari yargı organlarına ait olduğu gerekçesiyle vaki itirazın reddine kesin olarak karar vermiştir.

Davacı, bu kez, Mut Belediye Başkanlığı Su İşleri Müdürlüğü"nün 28.11.2006 gün ve 3189 sayılı işleminin iptali istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

MERSİN 2. İDARE MAHKEMESİ; 3.5.2007 gün ve E:2007/444, K:2007/442 sayı ile, davanın; davacının Palantepe Köyü Sanayi Sitesi mevkiinde içme suyu borusunu kırmak suretiyle kırılan boru bedeli ile kullanılan kaçak suyun 1.11.2005 günlü meclis kararı ile kabul edilen Yönetmelik hükümlerine göre hesap edilerek 28.11.2006 gün ve 3189 sayılı işlemle tarafına verilen 1.690,00YTL tutarındaki para cezasının iptali istemiyle açıldığı, 5393 sayılı Belediye Yasası"nın 15. maddesinin (b) bendinde, "Kanunların belediyeye verdiği yetki çerçevesinde yönetmelik çıkartmak, belediye yasakları koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek", (d) bendinde, "özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim harç, katkı ve katılma paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğalgaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya yaptırmak" belediyelerin yetki ve imtiyazları arasında sayıldığı, öte yandan, Mut Belediye Meclisi"nin 1.11.2005 günlü kararı ile "belediyenin haberi ve rızası olmadan abone borularına ve ana borulara zarar verenlerden zararın tazmini ve kullanılan su sarfiyatının KDV hariç ton başına alınacak ücretin 3,00YTL" olması gerektiğinin kurala bağlandığı, dava dosyasının incelenmesinden; Mut İlçesi, Palentepe Köyü sınırı, Sanayi mevkiindeki içme suyu borusunun davacı ve eşi tarafından kırılmak suretiyle kaçak su kullanıldığının tespiti üzerine kırılan boru bedeli ile kullanılan kaçak suyun, 1.11.2005 günlü Meclis kararı ile kabul edilen tarife uyarınca hesaplanarak 28.11.2006 gün ve 3189 sayılı işlemle kesilen 1.690,00YTL tutarındaki para cezasının 29.11.2006 günü tebliği üzerine görülmekte olan davanın açıldığının anlaşıldığı, bakılan davada, Belediyeye ait içme suyu borusunun kırılmasından kaynaklanan zararın tazmini ile kullanılan kaçak su bedelinin tahsiline yönelik dava konusu uyuşmazlığın, 5393 sayılı Yasa"nın (15/d) maddesi kapsamında özel hukuk alanındaki "haksız fiil" ve "sebepsiz zenginleşme" hükümlerine girmesi nedeniyle dava konusu uyuşmazlığa ilişkin yargı yolunun yetkili ve görevli adli yargı mercilerine ait olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, karara yapılan itirazın reddine ilişkin kararın düzeltilmesi isteminin reddi suretiyle kesinleşmiştir.

İdare Mahkemesince, davacının olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemli dilekçesi üzerine idari yargı dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü"nün, Ahmet AKYALÇIN"ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa KICALIOĞLU, Mahmut BİLGEN, Turan KARAKAYA, Ayper GÖKTUNA, Serdar AKSOY ve Muhittin KARATOPRAK"ın katılımlarıyla yapılan 5.10.2009 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa"nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasanın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren Mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ"un, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Dr. İlknur ALTUNTAŞ ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU"nun davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :

Dava, Mut Belediyesi Encümen kararı ile, Belediyelerinin haberi ve rızası olmadan içme suyu borusunu kırarak kaçak su kullandığı tespit edilen Mustafa Teke ve Meryem Teke"ye KDV hariç 500 m3 su sarfiyatı tahakkuk ettirilmesine, tahakkuk ettirilen su sarfiyatının 3,00YTL"den tahsil edilmesine, kırılan borunun tamiri için ise 70,00YTL ayrıca tahakkuk ettirilmesine karar verilmesi üzerine davacıdan istenilen (KDV dahil) 1.690,00YTL"nın kaldırılması istemiyle açılmıştır.

3/7/2005 gün ve 5393 sayılı Belediye Kanunu"nun 15. maddesinin (d) bendinde, özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya yaptırmak belediyenin yetki ve imtiyazları arasında sayılmıştır.

Belediye, belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisini ifade eder.

Böyle olmakla birlikte, bu kuruluşun kişilere sağladığı hizmete ilişkin işlem ve eylemlerinin yargısal denetimini yapacak yargı düzenini belirleyebilmek için, işlem ya da eylemin özel hukuk ilişkilerinden veya kamusal yetkilerin kullanılmasından doğup doğmadığına bakmak gerekir.

Dosyanın incelenmesinden, Mut Belediyesi"nin 9.10.2006 gün ve 106 sayılı Encümen kararı ile, Palantepe Köyünde Sanayi Sitesi mevkiinde Belediyelerinin haberi ve rızası olmadan içme suyu borusunu kırarak kaçak su kullandığı tespit edilen Mustafa Teke ve Meryem Teke"ye Encümenlerince yapılan araştırma ve inceleme neticesinde; Belediye Meclisinin 1.11.2005 tarih ve 10 nolu kararı gereği gündem maddesinin 2. maddesi olan 2006 yılı Tarife cetvellerinin görüşülmesi başlığının 17. maddesinin 5. fıkrası gereği KDV hariç 500 m3 su sarfiyatı tahakkuk ettirilmesine, tahakkuk ettirilen su sarfiyatının 3,00YTL"den tahsil edilmesine, İller Bankası 8. Bölge müdürlüğü"nden kırılan borunun bedeli ve tamir masrafı hakkında alınan bilgiye göre de kırılan borunun tamiri için ise 70,00YTL ayrıca tahakkuk ettirilmesine karar verilmesi üzerine Mut Belediye Başkanlığı Su İşleri Müdürlüğü"nün 28.11.2006 gün ve 3189 sayılı işlemi ile, Palantepe Köyünde Sanayi Sitesi mevkiinde Belediyelerinin haberi ve rızası olmadan içme suyu borusunu kırarak kaçak su kullandığı tespit edilen Mustafa Teke ve Meryem Teke"ye Encümenlerince yapılan araştırma ve inceleme neticesinde Belediye Meclisinin 1.11.2005 tarih ve 10 nolu kararı gereği hesap edilerek (KDV dahil) 1.690,00YTL para cezası verildiği, söz konusu para cezasının, iş bu yazının tebliği tarihinden itibaren 7 gün içerisinde Belediyeleri veznesine yatırılması, aksi takdirde 6183 sayılı Amme Alacakları Usulü Hakkındaki Kanun"un gereğinin yapılacağı hususunun davacıya bildirildiği anlaşılmıştır.

Olayda, ana içme suyu borusunun kırılarak suyun belirli mesafe uzaklığında olan bahçenin sulanması için gölette toplanıp buradan içme suyunun kaçak olarak sulamada kullanıldığı belirtilen Encümen kararı ile, su bedeli ve kırılan borunun tamir bedeli tahakkuk ettirilip davacıdan dava konusu işlemle istenilmiş olup, bu işlemin, idarece kamu gücüne dayalı re"sen ve tek yanlı olarak tesis edilen bir idari işlem niteliğini taşıdığı anlaşılmıştır.

Bu nedenle, kaçak olarak kullanılan su bedeli ile kırılan borunun tamir bedelinin tahsili amacıyla düzenlenen işlemden kaynaklanan davanın, somut olayın özellikleri gereği idari yargının görev alanına girdiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ:Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Mersin 2. İdare Mahkemesi"nin 3.5.2007 gün ve E:2007/444, K:2007/442 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 5.10.2009 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.