Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/8560 Esas 2022/11039 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : İstanbu 50. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... ... 28. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı Vakıf tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince tarafların istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Vakıf tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 12.....2004 tarihinden itibaren ve hâlen çalıştığını, ilave tediye ücretlerinin ödenmediğini, 01.....2012-31.12.2013 dönemini kapsayan toplu ... sözleşmesi olmasına rağmen özlük hakları ile ücretlerinin bireysel sözleşmelere göre ödendiğini ileri sürerek ilave tediye ücreti ile toplu ... sözleşmesinden kanaklanan ..., yemek, yol, yakacak, giyim yardımları ile ücret farkı ve ikramiye alacaklarının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Vakıf cevap dilekçesinde; davacının 12.....2004 tarihinden itibaren ve hâlen çalıştığını, işyerinde 01.01.2012-31.12.2013 dönemini kapsayan toplu ... sözleşmesi bulunduğunu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun 16.02.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı kararlarının 16.04.2012 tarihinde yürürlüğe konulduğunu ve karar gereği 01.....2012 tarihinden itibaren çalışanlara belirsiz süreli ... sözleşmeleri imzalatıldığını, ödemelerin buna göre yapıldığını, Genel Müdürlüğün görüşü doğrultusunda kararda öngörülen ödemeler dışında ödeme yapılmadığını, belirsiz süreli ... sözleşmeleri ile çalışanlara 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun'un ek 1 inci maddesi gereğince ödenmesi gereken ilave bir aylık ücret tutarında ikramiyenin yılda iki defa ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Dosyanın incelenmesinde; bilirkişi raporunda ayrıntısı ile irdelendiği gibi toplu ... sözleşmesi hükmü, maaş farkı yönünden değerlendirilen ikramiye alacağı yönünden yapılan inceleme ... harçlığı ve yemek yardımı yönünden yapılan değerlendirmeler, yol , yakacak ve giyim yardımlarına ilişkin hükümler dikkate alındığında bilirkişinin mahkememize sunduğu 10/09/2017 tarihli raporunun değerlendirmeleri ile birlikte hükme esas alınacak nitelikte olduğu anlaşıldığından kanıtlanan yönlerden davanın kabulü ile ispat edilemeyenler yönünden reddi şeklinde ..." hüküm kurulduğu gerekçesiyle ilave tediye ücreti talebinin kabulü ile toplu ... sözlemesinden ... alacak taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı Vakıf istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; toplu ... sözleşmesi ile bireysel ... sözleşmesinin lehe hükümlerinin birlikte uygulanmasının gerektiğini, davacının üyesi bulunduğu Koop-... Sendikası ile davalı işveren arasında imzalanan toplu ... sözleşmesi gereğince işçilere yapılması gereken ödemelerin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı Fon Kurulu tarafından alınan karar gereğince durdurulduğunu, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2017/3598 Esas ve 2017/2409 Karar sayılı ilâmında, bir başka sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı aleyhine açılan davada, toplu ... sözleşmesi ile birlikte işçilere imzalatılan bireysel ... sözleşmelerinin lehe hükümlerinin birlikte uygulanması gerektiğine karar verildiğini, ancak Mahkeme tarafından ilave tediye ücretlerinin tahsiline hükmedilirken toplu ... sözleşmesinden kaynaklı hakların reddinin hatalı olduğunu, davacının sendika üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmesinin yürürlükten sonra da art etkisini göstermesi gerektiğini, seri davalarda verilen kararlar ile bu kararın çelişkili olduğunu, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Vakıf istinaf dilekçesinde; davacı için 01.01.2012 - 31.12.2013 tarihleri arasını kapsayan toplu ... sözleşmesi bulunduğunu, toplu ... sözleşmesi hükümlerinin 01.....2012 tarihine kadar uygulandığını, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulunun 16.02.2012 tarihli ve 2012/01 sayılı kararı ile vakıflarda görevli personele 01.....2012 tarihine kadar belirsiz süreli hizmet sözleşmesi imzalatılmasının istendiğini ve bu çerçevede sözleşmelerin imzalatıldığını, 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin “Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü” başlıklı 11 inci maddesinin (ç) bendindeki görev tanımında “vakıfların çalışma usul ve esaslarını belirlemek” yetkisi tanınan Fon Kurulu kararı ile personelin ... ve ücret şartlarını belirleyen düzenlemeler yapıldığını bu doğrultuda personele ücret ödemeleri ve yılda iki ikramiye ödemesi yapıldığını, davacının Vakıftan herhangi bir alacağı ve ... bulunmadığını ve hak ettiği ücretlerin ödendiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı Vakfın hukuki statüsü nedeniyle davacının ilave tediye isteminin reddine karar verilmesi gerekirken kabulünün hatalı olduğu, yargılamada ileri sürülen iddia ve cevaplar, toplanan deliller, Kurum ve işverenlik kayıtları, alınan bilirkişi raporu, emsal nitelikteki kararlar doğrultusunda davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklı alacak taleplerinin kabulü gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, buna göre davacının 01.....2012 ile 31.12.2013 tarihleri arasında dava konusu edilen ikramiye, yol yardımı, yemek yardımı, ... harçlığı, yakacak yardımı ve giyim yardımından yararlanması gerektiği gerekçeleriyle tarafların istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılıp yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davacının ilave tediye ve ücret farkı alacağı taleplerinin reddine, diğer alacak taleplerinin ise kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Vakıf temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Vakıf temyiz dilekçesinde; davacının davalı Vakıftan hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfında çalışan davacının toplu ... sözleşmesinden ... alacaklara hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) “İspat yükü” kenar başlıklı 190 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.“
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafça temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.