Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/5316 Esas 2022/3840 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi, bir iflas davasında verilen kararı temyizen tetkik etti. Davacı, müflis şirketin toplam borcunun 72.815.882,16 TL olduğunu ve alacaklarının iflas masasına kaydını talep ettiğini söyleyerek dava açmıştı. Mahkeme, davayı kabul etmiş ve belirli bir ipotek kapsamında olan alacakların kaydına karar vermişti. Ancak davalı vekili, ipotek miktarının tam olarak belirlenmediğini ileri sürerek temyiz başvurusunda bulundu. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi, istinaf başvurusunu reddetti. Davalı vekili, bu kararı temyiz etti. Yargıtay kararı, ipotek kapsamındaki alacak miktarının kesin olarak belirlenmesi ve talep edilen alacak miktarının ipotek kapsamında kalıp kalmadığının tespit edilmesi gerektiğini belirterek bozdu. Kararda İİK'nın 235. ve 236. maddeleri de detaylı bir şekilde açıklandı.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacı vekili, davalı müflis şikretin iflas tarihi itibariyle toplam borcunun 72.815.882,16 TL olduğunu, iflas masasına kaydını talep ettikleri alacağın 4.432.863,30 TL’sinin reddedildiğini ayrıca daha önce iflas masasına bildirilmeyen 14.250.558,45 TL alacaklarının da olduğunu ileri sürerek kaydı talep edilen toplam alacaklarının iflas tarihinden itibaren 29 Aralık 2003 tarihli ilam niteliğinde uzlaşma tutanağının 9. 1. maddesi uyarınca işleyecek temerrüt faizi ile birlikte sıra cetveline kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, alacak miktarının tespiti için dosyanın bilirkişiye tevdiine karar verilmesini, alacağın varlığının ispat edilememesi halinde ise davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, asıl borçlusu dava dışı ...Dış Tic. A.Ş Uzel Mak. A.Ş. Uzel Holding A.Ş ve ...Uzel tarafından Avukatlık kanunun 35/a maddesi kapsamında 29/12/2003 tarihli ilam niteliğinde uzlaşma tutanağı düzenlenmiş olduğu, uzlaşma Tutanağının 3.1.2 maddesi uyarınca 7.400.000,00 USD’lik alacağın talep edildiği, davacı banka kayıtlarına dayanak ekstrelerdeki hesap hareketlerine dayanılarak bilirkişilerce yapılan hesaplamalarda, her iki kredi alacağı toplanarak, iflas tarihi 12/062013 itibariyle bankanın alacağının 18.563.598,47 TL asıl alacak, 54.452.283,70 TL temerrüt faizi alacağı olmak üzere toplam 73.015.882,17 TL olduğunun belirlendiği, davacı tarafından 18.563.598,47 TL asıl alacak ve 54.252.283,69 TL temerrüt faizi olmak üzere toplam 72.815.882,16 TL talep edildiği, müflis şirketin maliki olduğu taşınmazlar üzerinde alacaklı Citibank A.Ş. lehine tesis edilmiş 26/02/2002 tarih ve 1062 yevmiye no.lu 2. derecede 27.200.000,00 TL bedelli, yine aynı taşınmazlar üzerinde tesis edilmiş 26/02/2002 tarih ve 1063 yevmiye no'lu 3. derecede 18.700.000,00 TL bedelli, İstanbul İli, Bayrampaşa İlçesi, Topçular Mah, 69 Pafta, 434 ada, 224 parsel sayılı taşınmaz üzerinde alacaklı Citibank A.Ş. lehine tesis edilmiş 20/02/2002 tarih ve 911 yevmiye nolu 2. derecede 27.200.000,00 TL bedelli, yine aynı taşınmaz üzerinde 20/02/2002 tarih ve 912 yevmiye nolu 3. derecede 18.700.000,00 TL bedelli toplam 45.900.000,00 TL bedelli limit ipoteği olmak üzere toplam 91.800.000,00 TL'lik ipotek bulunduğu, reddedilen 4.432.863,30 TL alacağın İİK 235.maddesi uyarınca, daha önce iflas masasına bildirilmeyen 14.250.558,44 TL alacağın ise İİK 236.maddesi uyarınca tamamının ipotek limiti dikkate alınarak rüçhanlı olarak masaya kaydı gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararına karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1.b.l bendi uyarınca reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Dava, davacı alacağının iflas masasına kayıt ve kabulü istemine ilişkin olup mahkemece talep edilen toplam alacağın ipotek kapsamında olduğu gerekçesi ile rüçhanlı olarak kaydına karar verilmiş ise de davalı vekili müflis şirketin maliki olduğu 4 adet taşınmazda toplam 45.900.000,00 TL limit ipoteği olduğunu ve müşterek ipotek olduğunu ileri sürmektedir. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda ise toplam ipoteğin ise, 91.800,000,00 TL olduğu belirlenmiştir. Bu durumda mahkemece davacının iddiası karşısında tapudan ipotek akit belgeleri ve dayanak güncel tapu kayıtları getirtilmek suretiyle tam olarak ipotek miktarı ve kapsamı araştırılıp, ipotek miktarı kesin olarak belirlenmeli ve talep edilen alacak miktarının ipotek kapsamında kalıp kalmadığı tespit edilmelidir.
Her ne kadar istinaf dilekçesinde açıkca ileri sürülmemiş olsa da ipotekli alacağın rüçhanlı olması nedeniyle, ipotekli alacak miktarının kesin olarak belirlenmesi davada taraf olmasa dahi tüm alacaklıların hak ve hukukunu etkileyeceğinden kamu düzenine ilişkin bu hususun istinaf incelemesinde de resen gözetilmesi gerekirken bu hususun gözden kaçırılması doğru görülmemiş olup,temyiz incelemesinde HMK 366. madde atfıyla aynı yasanın 355. maddesi gereğince bu husus kamu düzenine ilişkin görülmekle kararın yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar vermiş gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 45. Hukuk Dairesinin 18/05/2021 tarih,2020/275 Esas ve 2 2021/532 Karar sayılı kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın talep halinde temyiz edene iadesine,
HMK 373/1. maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine, karar örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verild.