Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/8965 Esas 2022/12578 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 32. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 15. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... ... ... Şirketi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... ... ... Şirketi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketlerden alt işveren olan ... İstihdam Hiz. Yönetim Yazılım Danışmanlığı Tic. Ltd. Şti. nezdinde sigortalı olarak, asıl işveren olan ... ... ... (...) Şirketi emrinde 04.09.2007 tarihinden itibaren filo destek sorumlusu olarak görev yaptığını, müvekkilinin daha önce ... 13. ... Mahkemesinde fazla çalışma ücreti ve eşitlik ilkesine aykırılık nedeniyle davalılara karşı dava açtığını ve davanın kabulüne karar verilerek kararın kesinleştiğini ... sürerek 2009 yılından 2013 yılı Kasım ayına kadar davalı ... Şirketinde müvekkili davacı ile aynı pozisyonda-aynı derecede olan kişiler arasında oluşan yoksun kalınan ücret farkları, bonus ve ek menfaatler ile 15.09.2011 tarihinden itibaren ödenmeyen fazla çalışma ücretlerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı işçinin davalı Şirket çalışanı olmadığını, davalı Şirketin filo yönetimi konusunda hizmet satın aldığı diğer davalı Şirketin çalışanı olduğunu, davalı Şirketin iştigal konusunun tütün mamülleri üretim ve satışı olduğunu, bu satışı gerçekleştirdiği araçlar için diğer davalı Şirketten filo yönetimi hizmeti aldığını, davacının araçların muayenesi, fenni muayenesi, servis işleri, Şirket logolarının takılıp sökülmesi gibi işleri yaptığını, davacı işçinin yaptığı işin davalı Şirketin iştigal konusu ile herhangi bir ilgisinin bulunmadığını, davacı işçi ile aynı işi yapan bir çalışan bulunmadığını, bu yöneticilerin pozisyonları ve yaptıkları işlerin davacı işçinin pozisyonu ve yaptığı işlerin birbirinden tamamen farklı olduğu gibi eğitim durumu ve deneyimlerinin de birbirinden farklı olduğunu, bu kişilerin emsal olamayacağını, alacak dava dilekçesinde filo destek elemanı olduğunu iddia eden davacı işçinin işbu davada yönetici pozisyonunda olduğu iddiasının çelişki oluşturduğunu, dayanılan kartvizitin kimin tarafından hazırladığının belli olmadığını, bu kartvizit ile davacının Şirkette yönetici pozisyonu ile çalıştığını belgelemesinin mümkün olmadığını, davacı işçinin yoksun kaldığı bir ek menfaatin bulunmadığını, davacı işçinin yönetici olarak kabulü halinde kendi mesai saatlerini ayarlayabileceğinin de kabulü gerektiğini, davacının beyanı ile yaptığını belirttiği fazla çalışmaların ücretlerinin diğer davalı Şirket tarafından ödendiğini ... sürerek davanın reddini talep etmiştir.
2. Davalı ... İstihdam Hiz. Yön. Yazılım Danışmanlığı Tic. Ltd. Şti. usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay tarafından onanarak kesinleşen ... 13. ... Mahkemesi’nin 2011/31 Esas sayılı dosyasında davalı şirketler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu tespit edildiğinden ve tanık beyanları ile davacının işyerinde fazla çalışma yaptığını ispatladığından, davacının talep ettiği alacak kalemlerine hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... Şirketi vekili istinaf dilekçesinde; davacının kendisine kartvizit bastırmak suretiyle kendi kendini filo yöneticisi yaptığını, davacının filo destek elemanı olduğunu, davacı ile aynı işi yapan bir başka çalışanın, hem işe iade davasının hem de fark alacak davasının reddedildiğini, bu kararın emsal alınması gerektiğini, 2009 yılı ücret fark talebi ile ilgili olarak ilk talepten daha düşük miktar hüküm altına alındığı hâlde davalı Şirket lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, emsal alınan kişilerin müvekkili Şirkette ticari pazarlama ve satış şefi olduğunu, Şirketin filo yönetimi ile alakalarının bulunmadığını, davacının eğitim durumunu gösterir belgeler, görev tanımları, banka kayıtları ile emsal alınan kişilere ait aynı kayıtlar celp edilip karşılaştırıldığında emsal alınamayacağının ortaya çıkacağını, davacının adeta zenginleşmesine sebebiyet veren bu kararın bozulması ve ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yapılması gerektiğini ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... 13. ... Mahkemesi'nin 2011/31 Esas sayılı dava dosyasında davacının filo destek sorumlusu olduğunun davalı ... Şirketi tarafından beyan edildiği, söz konusu ... 13. ... Mahkemesi'nin 2011/31 Esas sayılı dosyasında İlk Derece Mahkemesince davalılar arasındaki ilişkinin asıl-alt işveren ilişkisi olmadığı, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu ve davacı işçinin başından beri davalı ... Şirketinin işçisi olduğunun kabul edilmesi nedeniyle davacının fark alacaklara hak kazandığı, davacıya emsal alınacak işçinin eğitim durumu, mevcut pozisyonu, hizmet pozisyonu ve görevi dikkate alınarak doğru belirlendiği, reddedilen miktar bakımından davalı lehine vekâlet ücretine hükmedildiği gerekçeleri ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... Şirketi vekili temyiz dilekçesinde; davacının müvekkili Şirketin araç filosu ile ilgilenen Şirketin çalışanı olduğunu, müvekkili Şirket kadrosunda araç filosundan sorumlu davacının yaptığı işi yapan bir kişi dahi bulunmadığını, Bölge Adliye Mahkemesi kararında emsal olduğu belirtilen işçilerin satışçı ve pazarlamacı olduklarını ve davacının yaptığı ... ile ilgisinin bulunmadığını, emsal alınamayacaklarını, davacının emsali bulunmadığından ücret araştırması yapılması gerektiğini, davacının ilk olarak açtığı işe iade davasında filo destek elemanı olduğunu iddia etmesine rağmen işbu davada yönetici pozisyonunda olduğunu belirttiğini, bu davadaki pozisyonun haksız menfaat temini sebebiyle söylendiğini, davacı ile aynı işi yapan .... isimli çalışanın hem işe iade davasını hem de fark alacak davasını kaybettiğini, mahkeme kararı ile eşitsizlik yaratıldığını, 2009 yılı fark ücret alacağı bakımından reddedilen kısım için vekâlet ücretine hükmedilmemesi sebebiyle de kararın hatalı olduğunu ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı Şirketler arasındaki hukuki ilişkinin niteliği ve buna bağlı olarak davacının fark alacaklara hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... Şirketi vekilinin aşağıdaki (3) numaralı paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Somut olayda, İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olması sebebiyle davacı işçinin fark alacaklara hak kazandığı kabul edilmiş ise de; dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler, davalı Şirketin faaliyet konusu ile tanık beyanlarının değerlendirilmesi neticesinde, fiilen yapılan işin işçi temini niteliğinde olduğu, davalılardan ... İstihdam Hiz. Yön. Yazılım Danışmanlığı Tic. Ltd. Şti.'nin davacının yalnızca bordro işvereni niteliğinde olduğu anlaşılmıştır. Nitekim davalı ... ...Dahi beyanında, diğer davalı ... İstihdam Hiz. Yön. Yazılım Danışmanlığı Tic. Ltd. Şti.' den söz edilirken davacının bordrolama Şirketi olarak söz konusu Şirkete bağlı çalıştığını ifade etmiştir. Davalılar arasındaki ilişkinin işçi temininden ibaret olduğunun anlaşılmasına göre asıl işveren ... Şirketi davacının fark alacaklarından sorumludur. İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesinin davacının fark alacaklara hak kazandığına ilişkin değerlendirmesi bu gerekçe ile yerindedir.
3. Ancak, emsal ücret değerlendirmesi yapılırken davacının yaptığı ... göz önünde bulundurulmaksızın, emsal alınan işçilerin yapmış oldukları işin niteliğinden kaynaklanan tüm ek menfaatlerin (satış primi vs.) fark alacakların tespitinde dikkate alınması hatalı olmuştur. Davacıya ödenmesi gereken ücret ve ek menfaatlerin tespitinde davacının dava dilekçesindeki talebi de dikkate alınarak işin niteliğinden kaynaklanmayan (sağlık yardımı vs.) yardımları dikkate alınmalı; işin niteliğinden kaynaklanan diğer ödemeler dışlanmalıdır. Mahkemece yanılgılı değerlendirme yapılarak emsal ücretin yazılı şekilde tespiti hatalı olup kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.