Mağdur Sanıklar   : 1-M.A.

                                             2-F.K.

            Sanıklar                 : 1-H.B.

                                           : 2-M.G.

                OLAY                     : Iğdır İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde görevli sanıklar J.Er M.A. ile F.K."in 21.5.2001 günü, aralarında çıkan tartışma sırasında birbirlerine yumrukla vurmaları sonucu sanık F.K."in 3 gün iş ve güçten kalacak şekilde yaralandığı, aynı  Komutanlık  emrinde  görevli  diğer sanıklar J. Er H.B. ile J. Er M.G."in de kavgaya karıştığı, tekme ve tokat vurmak suretiyle, sanıklardan M.A."ı 15 gün iş ve güçten kalacak şekilde yaraladıkları, böylece müessir fiil suçunu işledikleri ileri sürülerek, sanıklardan M.A."ın eylemine uyan Türk Ceza Kanunu"nun 456/4., diğer sanıkların eylemlerine uyan aynı Kanun"un 456/1,463. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Iğdır Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 3.4.2002 gün ve E:2002/364, K:2002/182 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

            IĞDIR ASLİYE CEZA MAHKEMESİ :5.4.2002 gün ve E:2002/244, K:2002/354 sayıyla; asker kişi sanıkların, asker kişiye karşı, askeri mahalde işledikleri ileri sürülen suçlarla ilgili olarak ve sanıklardan M.A."ın da halen asker kişi olması nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi"ne gönderilmiştir. 

            12. MEKANİZE PİYADE TUGAY   KOMUTANLIĞI  ASKERİ  MAHKEMESİ : 1.10.2003  gün  ve  E:2003/620, K:2003/747 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemin,  askeri bir suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanıkların  terhis edilmeleriyle askeri mahkemede yargılanmalarını  gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı"nca, Mahkememize gönderilmiştir.           

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ, Erol KÜÇÜKARSLAN’ın  katılımlarıyla yapılan 1.3.2004 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Metin ULUKANLIGİL’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine  ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

             Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa"nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir. 

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu"nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu"nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu"nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu"na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.    

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir. 

Ancak, Anayasa Mahkemesi"nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile maddenin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcükleri iptal edilmiştir. 

 Bu duruma göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle birlikte sanığa yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.   

Somut olayda,görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, yüklenen eylemlerin asker kişilere karşı, askeri mahalde işlendiği  ve sanıklardan M.A."ın halen asker kişi olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; yargılama sırasında sanıkların terhis edildikleri dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, sanıkların askeri mahkemede yargılanmalarını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa"nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Iğdır Asliye Ceza Mahkemesi"nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Iğdır  Asliye Ceza Mahkemesi"nin 5.4.2002 günlü ve E:2002/244, K:2002/354 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına, 1.3.2004  günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.