Esas No: 2022/14591
Karar No: 2022/16056
Karar Tarihi: 06.12.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/14591 Esas 2022/16056 Karar Sayılı İlamı
9. Hukuk Dairesi 2022/14591 E. , 2022/16056 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda ... ... 8. ... Mahkemesinin 17.12.2015 tarihli ve 2014/766 Esas, 2015/601 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın; davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 11.09.2019 tarihli ve 2016/6227 Esas, 2019/15651 Karar sayılı kararı ile dosyada bulunan log kayıtlarının değerlendirilmesine yönelik olarak bozulmasına karar verilmiştir.
Bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda ... ... 8. ... Mahkemesinin 29.03.2021 tarihli ve 2019/1616 Esas, 2021/855 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın; davalı vekili tarafından temyizi üzerine, Dairemizin 11.11.2021 tarihli ve 2021/11407 Esas, 2021/15634 Karar sayılı kararı ile fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğine dair sözleşme hükmü uyarınca yılda 270 saati aşan fazla çalışma olmadığı için fazla çalışma ücreti talebinin reddi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Dairemiz bozma kararına ... ... 8. ... Mahkemesinin 21.04.2022 tarihli ve 2021/702 Esas, 2022/272 Karar sayılı kararı ile direnilmesi üzerine karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu’nun 373 üncü maddesinin beşinci fıkrası gereğince Dairemizce yapılan incelemede;
Dairemizin 11.11.2021 tarihli ve 2021/11407 Esas, 2021/15634 Karar sayılı bozma kararına direnilmesine karar verilmiş ise de sözleşme özgürlüğü kuralı uyarınca yasal sınırlar içinde kalan fazla çalışma ücretinin aylık ücretin içinde olduğuna dair sözleşme hükümleri kural olarak geçerlidir. Dairemiz; yerleşik hâle gelen ilkeleri ile fazla çalışma ücretinin, ücrete dâhil olarak kararlaştırılmış olmasına sınırlı olarak değer vermektedir. Bu bağlamda sözleşme hükümlerinin geçerliliğine getirilen iki temel sınırlama mevcuttur. Bunlardan ilki, 4857 sayılı ... Kanunu’nun 41 inci maddesi gereği fazla çalışma süresinin bir yılda 270 saatten fazla olamayacağı; diğeri ise kararlaştırılan aylık temel ücretin asgari ücretin üzerinde olması gerekliliğidir. Bir başka anlatımla Dairemiz, ücret seviyesinin yüksekliğini kaydın geçerliliğinin tespitinde dikkate almaktadır.
Diğer yandan ... sözleşmesinin devamı sırasında işçinin bir hakkından feragat etmesi veya hakkından feragat sonucu doğuran bir işlem yapması geçersizdir. Ancak fazla çalışmanın temel ücret içinde ödeneceğinin kararlaştırılmış olması, fazla çalışma ücretinden feragat anlamına gelmez. Fazla çalışma ücreti ödenmeyeceğinin kararlaştırılması ile fazla çalışmanın temel ücret içinde ödeneceğinin belirlenmesi birbirinden farklı kavramlardır. (... ..., ... ..., ... ..., "Anayasa Mahkemesinin Fazla Çalışmaya İlişkin Bireysel Başvuru Kararının Değerlendirilmesi (... ... Başvurusu)", Çimento İşveren, Cilt 36, Temmuz 2022, Sayı 4, 8-35, s.31). Bu bağlamda davacı fazla çalışma ücretinden feragat etmiş değildir.
Dairemizce, yukarıda belirtilen ilkelere göre yapılan denetim sonucunda kaydın geçerli olduğu değerlendirilerek dikkate alınması için Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Fazla çalışma onayı alınmasına ilişkin düzenleme, işçinin fazla çalışma yapmaya zorlanamaması bakımından önemlidir. (... ..., ... ..., ... ..., s. 30). Düzenlemenin amacı, işçiyi işverenin olası haksız feshine karşı korumaktır. Fazla çalışma ücretinin karşılığının kararlaştırılan temel ücretin içinde olduğuna ilişkin kayıtlar ise fazla çalışmanın ücretlendirilmesine ilişkindir. ... sözleşmesindeki kayıt ile taraflar, fiilen yapılan fazla çalışmanın nasıl ücretlendirileceğini belirlemişlerdir. Fazla çalışma ücreti dâhil edilerek belirlenen ücret, işçinin aylık temel ücreti olduğundan ... sözleşmesindeki kayda rağmen yapılmayan fazla çalışmanın karşılığı ücretin, işverence geri istenmesi de mümkün olmaz. Şu hâlde fazla çalışma onayı alınması ile ... sözleşmesinde temel ücret içinde fazla çalışma ücretlerinin ödeneceği kuralı arasında herhangi bir bağlantı bulunmamaktadır.
Belirtilen sebeplerle Dairemiz kararının usul ve kanuna uygun olduğu anlaşıldığından dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeple;
Dosyanın YARGITAY HUKUK GENEL KURULUNA GÖNDERİLMESİNE,
....12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.