Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/7952 Esas 2022/7727 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava iş kazasında sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, (Kapatılan) 21. Hukuk Dairesince verilen bozma kararına uyularak yapılan yargılama neticesinde hükümde belirtilen gerekçelerle asıl davanın kısmen kabul ve reddine, birleşen davanın ise kabulüne dair verilen karara karşı, davalılardan Marmaris S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi vekili tarafından süresi içerisinde temyize başvurulduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere, temyiz edenin sıfatına ve temyiz kapsam ve nedenlerine göre davalı Marmaris S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Taraflar arasında yargılama giderlerinin aidiyeti noktasında uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK`nun yargılama giderlerinden sorumluluk başlıklı 326. maddesi uyarınca yargılama giderleri aleyhinde hüküm verilen taraftan alınır. Davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştırır. Vekâlet ücreti de yargılama giderleri arasında olup davada haklı çıkan taraf yararına kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunması halinde vekalet ücretine de hükmedilmesi gereklidir.
Sigortalının iş kazası veya meslek hastalığına uğramasına birden çok kişinin birlikte kusurlarıyla sebebiyet vermeleri halinde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 61 ve 62’nci (818 sayılı mülga Borçlar Kanununun 50 ve 51) maddeleri uyarınca teselsül hükümlerine göre birlikte sorumlulukları söz konusu olmaktadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 61. maddesinde, birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümlerin uygulanacağı, 62. maddesinde, tazminatın aynı zarardan sorumlu müteselsil borçlular arasında paylaştırılmasında, bütün durum ve koşullar, özellikle onlardan her birine yüklenebilecek kusurun ağırlığı ve yarattıkları tehlikenin yoğunluğunun göz önünde tutulacağı, tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişinin, bu fazla ödemesi için, diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip ve zarar görenin haklarına halef olacağı bildirilmiştir.
Aynı Kanunun 163.maddesi (mülga BK 142.maddesi) hükmüne dayanarak davacı, zararının tümünü müteselsil sorumlulardan biri aleyhine açacağı bir dava ile isteyebileceği gibi, sorumluların hepsi aleyhine açacağı bir dava ile de talepte bulunma hakkına sahiptir. Ancak, teselsül, ister yasadan, ister sözleşmeden doğmuş olsun, bu kuraldan yararlanma hakkı sadece zarara uğrayanın, daha geniş bir deyim ile alacaklınındır. Zarara uğrayan (alacaklı), bu hakkını kullanmadıkça, yani müteselsilen tahsil isteğinde bulunmadıkça, mahkeme resen onun yararına teselsül kuralını uygulayamaz. Çünkü, hakim istek ile bağlı olup, istek dışı karar veremez. HMK 26. (mülga HUMK’nun 74.) maddesi buna engeldir.
Somut olayda, davacı vekilinin gerek asıl, gerekse de birleşen dava dosyasında, davalıların kusurları oranında sorumluluklarına karar verilmesini talep edip; müteselsilen tahsil isteğinde bulunmadığının anlaşıldığı, mahkemece bu kapsamda tazminat alacaklarından her bir davalının kusuru oranında sorumluluğuna karar verilmesi yerinde olmuş ise de; yargılama giderleri yönünden davalıların müteselsilen sorumluluklarına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Her ne kadar mahkemece verilen 24.05.2021 tarihli tavzih kararıyla davacı lehine takdir edilen vekalet ücreti yönünden kusur oranında sorumluluğa karar verilmiş ise de maddi ve manevi tazminat yönünden ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmemesi ve harç ile yargılama gideri yönünden ayrı ayrı sorumluluğa dair karar verilmemesi de hatalı olmuştur.
O halde davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları ile kanunun açık hükmüne aykırı görülen hususlar re’sen gözetilerek ilk derece mahkemesinin asıl kararı ile tavzih kararı bozulmalıdır.
Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm bozulmamalı, 6100 sayılı Kanunun Geçici 3. maddesi dikkate alınarak 1086 sayılı Kanunun 438. maddesi gereğince düzelterek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Marmaris İş Mahkemesinin 16.07.2020 tarih ve 2015/88 E- 2020/97 K sayılı kararın hüküm fıkrasının ve 24.05.2021 tarihli tavzih kararının silinerek yerine:
A) Asıl Dava Yönünden Davanın Kısmen Kabul ve Reddine
1-12.319,58 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine,
2-12.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine,
3- Davacı yargılama sürecinde kendisini vekille temsil ettirmiş olması nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince maddi tazminat yönünden 3.400 TL ve manevi tazminat yönünden 3.400 TL vekalet ücretinin davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine
4- Davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi yargılama süresince kendisini vekille temsil ettirmiş olması nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince manevi tazminat yönünden 3.400 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine
B) Birleşen 2014/831 Esas Sayılı Dava Yönünden; Davanın Kabulüne
1-77.928,98 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den alınarak davacıya verilmesine,
2-19.482,24 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...' dan alınarak davacıya verilmesine,
3-24.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den alınarak davacıya verilmesine,
4-6.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 20/10/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...'dan alınarak davacıya verilmesine,
5- Asıl ve birleşen dosyada hüküm altına alınan tazminatlar üzerinden hesap edilen 10.364,73 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.827,30 TL'nin mahsubu ile bakiye 8.537,43 TL harcın; davalıların iç ilişkide sorumlu oldukları kusur oranları dikkate alınarak 2.439,14 TL’sinin davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifinden, 4.879,15 TL’sinin davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den, 1.219,14 TL’nin davalı ...'dan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yapılan toplam 876,45 TL yargılama giderinden davanın kabul- red oranına göre 719,88 TL'sinin; davalıların iç ilişkide sorumlu oldukları kusur oranları dikkate alınarak 205,67 TL’sinin davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi'nden, 411,34 TL’sinin davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den, 102,87 TL’sinin davalı ...' dan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi tarafından yapılan toplam 80,00 TL yargılama giderinden davanın kabul- red oranına göre 14,29 TL'sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
8- Birleşen Dosyada, davacı yargılama sürecinde kendisini vekille temsil ettirmiş olması nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince maddi tazminat yönünden 10.930,76 TL vekalet ücretinin davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den, 3.400 TL vekalet ücretinin davalı ...' dan ve manevi tazminat yönünden 3.600 TL vekalet ücretinin davalı ... Beton Sanayi ve Ticaret AŞ’den, 3.400 TL vekalet ücretinin ise davalı ...’dan alınarak davacıya verilmesine” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına, kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davalı S.S. 41 Nolu Kamyoncular Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi tarafından yatırılan temyiz harcının istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine 24.05.2022 gününde oybirliği ile karar verildi.