Esas No: 2018/2824
Karar No: 2019/150
Karar Tarihi: 16.01.2019
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2018/2824 Esas 2019/150 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit-istirdat davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine ...Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin esastan reddine ilişkin hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacı ...Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı ... arasında 09.07.2014 tarihli kumaş anlaşması ile toplam 300.000 mt. 260 cm 54 tel ham bez kumaş ile 15.07.2014 tarihli kumaşın davacı şirkete satılarak teslimi karşılığında 11 adet çek verildiği, teslimi gereken malların davacı şirkete teslim edilmemesine karşın çeklerin bazı faktoring şirketlerine ve bankaya devir ve teslim edildiği, davalı ..."e ...Noterliğinin 12.08.2014 tarihli, 23605 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile talep edilen ....Bankasının 3271159 nolu, 31.08.2014 keşide tarihli, 100.000,00 TL tutarlı ve 3271171 nolu, 10.01.2015 keşide tarihli, 75.000,00 TL tutarlı 2 adet çekin teslim edilmediği belirtilerek, gösterilecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davalı tarafa elden teslim edilmiş olan 3271159- 3271171 seri nolu çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti ile davacı şirketin davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmektedir.
Davalı ... vekili, 6361 Sayılı yasaya göre faktoring şirketlerinin iyi niyetli hamil durumunda olduğu, davalı şirket ile diğer davalı ... arasında akdedilen faktoring sözleşmesi uyarınca ...’ün bir kısım faturalı alacaklarını anılan yasa gereği temlik aldığı ve faturaların ödeme vasıtası olan çekleri de ciro yoluyla tevdi aldığı, davacının diğer davalı ile arasındaki ticari ilişkiden kaynaklı derileri davalı şirkete karşı ileri süremeyeceği, bu bağlamda malı almadığı yönündeki definin davalı şirkete karşı ileri sürmesi ve iddianın dinlenmesinin mümkün olmadığını, faktoring şirketlerine 6361 sayılı yasanın yüklediği yükümlülükler dışında yükümlülük yüklenemeyeoeği belirtilerek, dosyaya daha önce sunulmuş itiraz dilekçesi muvacehesinde yasa ve yüksek Yargıtay içtihatlarına aykırı tedbir kararının davalı şirket yönünden kaldırılmasına, haksız ve yasal dayanaktan uzak davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı ... davaya cevap vermemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, davalı ... "ün aldığı çeklere karşılık davacıya kumaş anlaşmalarına göre teslim etmesi gereken malları teslim etmediğinin sabit olduğu ve ispatlandığı, dolayısıyla davacının davalı ... "e borçlu olmadığının ve tahsil edilen bedellerinin istirdadının gerektiği, davacının bedelsizlik defini davalı ... şirketine karşı ileri sürmesi mümkün olduğundan davanın her iki davalı yönünden de kabulüne karar vermek gerektiği, davacının ödediği bedeller için ödeme tarihlerinden itibaren faiz talep hakkının mevcut olduğu, zira temerrüt için başkaca ihtar ve başvuruya gerek bulunmadığından davacı taraf ödeme tarihlerinden itibaren reeskont faizi talep ettiğinden taleple bağlı kalınarak ödenen bedellerin ödeme tarihlerinden itibaren reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş, davanın menfi tesbit davasından istirdat davasına dönüşmüş olmakla, davacının ödediği ana para dışında tüm ferileri ile birlikte ödediği miktarın tamamını isteyebileceği, davacının 3271159 nolu 100.000,00 TL bedelli çek nedeniyle icra takibinde ferileri ile birlikte 132.910,38 TL ödediğinden bu bedelin tamamının tahsiline karar verilmiş ,hüküm davalı ... vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, dava konusu edilen çeklerde davacı keşideci, davalı ... lehdar, Arena Faktoring A.Ş. ise lehdarın cirosu ile çekte hamil olan tüzel kişi olup, alacağın mal satışı ile ilişkili olduğu ekli faturalarla tevsik edilmiş olduğundan ve çekleri ciro eden ... ile temlik alan ...Faktoring A.Ş. arasında faktoring sözleşmesi bulunduğundan 6361 sayılı Yasanın 9/2. maddesine uygun bir faktoring işlemi gerçekleştirildiği dosya içeriğinden anlaşıldığı, faktoring işleminin tarafları olan müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu arasındaki ilişkiler açısından 6361 sayılı Kanun"un 9/2 ve buna bağlı olarak 6098 sayılı TBK"nın 188/1. maddeleri hükmünün uygulanması gerektiği, somut olayda mahkemece dava konusu çekler yönünden ... tarafından dava konusu çek karşılığında davacıya mal teslim edilmediğini böylece çeklerin karşılıksız kaldığının kabul edildiği, davalı ... tarafından istinaf yoluna başvurulmadığından, davacının dava konusu çekler nedeniyle davalı ..."e borçlu olmadığı yönünden karar kesinleştiği, 6098 sayılı TBK"nun 188/1. maddesi uyarınca, borçlu malların teslim edilmediği savunmasını temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceği, 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmü, faktoring işleminin yukarıda belirtilen tarafları dışındaki kambiyo borçluları bakımından uygulanacak bir hüküm olduğu, somut olayda ise, taraflar faktoring işleminin içinde yer aldıklarından ve faktoring işleminin tarafları dışında kalan sırf kambiyo borçlusu durumunda herhangi bir kişi mevcut olmadığından olayda 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmünün uygulanabilirliği bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup hüküm Arena Faktoring A.Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle muhakeme hukukuna ve maddi hukuka uygun bulunan hükmün ONANMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 16/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.