Esas No: 2012/1029
Karar No: 2012/15461
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/1029 Esas 2012/15461 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bakırköy 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 20/12/2011
NUMARASI : 2011/393-2011/658
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanmadığını ileri sürerek feshin geçersizliğin tespiti ile işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin ekonomik sebeplere bağlı yeniden yapılanma sebebiyle feshedildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesin talep etmiştir.
Mahkemece, iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiği, davalı işverence ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının işe iadesine karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğinden, davalı işverenlikte foto muhabiri olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin ekonomik durum sebebiyle alınan önlemlerden biri olarak, yeniden yapılanma gerekçesiyle feshedildiği anlaşılmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece konularında uzman bir iş ve sosyal güvenlik hukukçusu, bir işletmeci ile bir mali müşavirden müteşekkil üçlü bilirkişilerden rapor alınmak suretiyle, işyerinde ekonomik kriz olup olmadığı, bu krize bağlı olarak işgücü fazlalığının meydana gelip gelmediği, işverenin ekonomik krizi aşmak için işçi çıkartmak dışında tedbir alıp almadığı, çıkartılan işçilerin yerine aynı vasıflarda işçi alıp almadığı, başka işe yeni eleman alıp almadığı, yeni eleman almış ise davacının bu işi yapıp yapamayacağı hususları tespit edilerek, feshin haklı veya geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı belirlenmelidir. Eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalı olup, hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek olması halinde ilgiliye iadesine, 02.07.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.