Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/1455 Esas 2012/14744 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
22. Hukuk Dairesi
Esas No: 2012/1455
Karar No: 2012/14744

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/1455 Esas 2012/14744 Karar Sayılı İlamı

22. Hukuk Dairesi         2012/1455 E.  ,  2012/14744 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : Kayseri 2. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 24/11/2011
    NUMARASI : 2011/289-2011/561

    Davacı vekili, iş sözleşmesinin geçerli neden olmaksızın feshedildiğini, feshin son çare olması ilkesine uyulmadığını, daha sonra pek çok işçi alımı yapıldığını belirterek müvekkilinin işe iadesine ve yasal haklarına karar verilmesini istemiştir. 
    Davalı vekili, iş sözleşmesinin belirli süreli nitelikte olduğunu, feshin ekonomik sebeplerle ve geçerli nedene dayandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
    Mahkemece, davalı tarafın ekonomik sebeplere dayalı olarak davacının işten çıkarıldığı savunmasına karşılık SGK tarafından gönderilen yazı cevaplarında fesih tarihi itibariyle işyerinde 897 sigortalı işçi çalıştığı 2011 yılının 4. ayında 271, 5. ayında 155, 6. ayında 116 yeni işçi alındığı dolayısı ile işçi çıkartılmasını gerektiren bir durum olmadığı gibi, işçi çıkartılmasında belirlenen kriterlere uyulmasının da söz konusu olamayacağı gerekçesiyle işe iadeye karar verilmiştir. Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. ve devamı maddeleridir.
    4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
    İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.                                                                
    İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
    4857 sayılı İş Kanunu’nun 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
    Somut olayda işveren 19.04.2011 tarihli fesih bildiriminde şirketin kurumsal yapıya kavuşması,  mali tablodaki finans sıkıntısının giderilmesi ve özel şeker  fabrikalarına  kıyasen fazla işçi çalıştığından istihdamın azaltılması,  Sanayi Bakanlığı  Müfettişinin bu konudaki  raporu dikkate alınarak bazı ünitelerde daralmaya, bazılarında kapatmaya gidildiği,   belirtilerek iş sözleşmesinin feshedildiğinin bildirildiği, işverence kapanan ve daralma yaşanan birim veya bölümlerle ilgili bir bilgi ve belgenin dosyaya sunulmadığı görülmüştür. İş sözleşmesi  feshine konu bu gerekçelerle   ilgili  yeterli aydınlatıcı bilgi içermeyen bilirkişi raporu ile sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
    Mahkemece, fesih bildiriminde belirtilen bazı bölümlerde daralmaya gidilip gidilmediği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müfettiş raporundaki tespitler doğrultusunda işyerinde kapatılan birim  veya bölüm olup olmadığı, kurumsal yapıda yeniden bir yapılanma kapsamında ne tür değişikliklerin yapıldığı, buna bağlı olarak isithdam fazlalığının oluşup oluşmadığı, davalı işyerine karşı açılan bir kısım işe iade davalarında görüldüğü üzere işverenin bazı  işçilere   statü değişikliği  teklifinde bulunduğu  varsa davacı hakkında bu tür uygulamanın yapıldığını gösteren bilgi ve belgelerin tespit edilmesi ve fesihten sonra işyerine davacı ile aynı nitelikte işçi alınıp alınmadığının belirlenmesi konularında, endüstri mühendisi, işletmeci ve mali müşavirden oluşan bir bilirkişi heyeti ile mahallinde keşif yapılarak araştırılma yapılması,  sonucunda düzenlenecek rapor ile tüm dosya içeriği birlikte değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekir. Yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ:Hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 28/06/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

     

    Hemen Ara