Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/8589 Esas 2022/11658 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, davalı işyerinde çalıştığı tarihleri tespit etmek için hizmet tespiti istemiş, ilk derece mahkemesi de davayı kabul etmiştir. Ancak davalılar temyiz yoluna başvurmuş ve Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurularını kabul ederek kararı kaldırmış ve davanın kabulüne karar vermiştir. Temyiz istekleri süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu ve temyiz konusu hükme ilişkin dava, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından, temyiz incelemesi duruşmalı olarak yapılması isteminin reddine karar verildi. Davacının çalışmalarının tamamının belediyede geçtiği ve dava dışı bildirim yapan şirketlerden yapılan bildirimlerin gerçeği yansıtmadığı gözetilerek, dava dışı şirketlere de yöntemince husumet yöneltilip deliller toplandıktan sonra yapılacak değerlendirme ile sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararı HMK’nın 373/2 maddesi gereği bozulmuşt

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No :


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının kabulüyle kararın kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, temyiz konusu hükme ilişkin dava, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından, temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması isteminin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı iş yerinde 07.12.2009 – 01.09.2011 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Fer’i Müdahil Kurum ve davalı belediye vekilleri davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın Kabulü ile; davacının ... sicil nolu iş yerinde 07.12.2009 – 01.09.2011 tarihleri arasında 624 gün Kuruma bildirilmeyen çalışmasının bulunduğunun tespitine” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“1- Davalı Kurum ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekillerinin istinaf taleplerinin Kısmen kabulü ile; Kuşadası İş Mahkemesi'nin 24.09.2021 Tarih ve 2020/10 E, 2021/301 K sayılı kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına,
2- Davanın Kabulü ile; davacının davalı ... Belediye Başkanlığı nezdinde geçen ve taşeron ... İnş. Pey. Gıda Taah. Tic. Ltd. Şti.'nden 15.05.2010 - 30.09.2010 tarihleri arasında; taşeron .... Pey. San. ve Tic. Ltd. Şti.'nden 02.10.2010 - 02.01.2011 tarihleri arasında ve taşeron ... Tur. Taş. Rek. San. Ltd. Şti.'nden 24.02.2011 - 13.04.2011 tarihleri arasında davalı Kuruma bildirilen çalışmaları dışında;
07.12.2009 - 15.05.2010, 01.10.2010 - 02.10.2010 ve 03.01.2011 - 23.02.2011 tarihleri arasında da davalı ... Belediye Başkanlığı'nın (1085096) sicil numaralı işyerinde hizmet akdi ile asgari ücret üzerinden çalıştığının tespitine” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, tüm çalışmanın belediyede geçtiği ve taşeron şirketlerden yapılan bildirimlerin sahte olduğu,
Davalı belediye vekili, dinlenen tanıkların bordrolu olmadığı, davanın ispatlanamadığı, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği,
Fer’i Müdahil Kurum vekili, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Husumet konusu, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 116. maddesinde yer alan ilk itirazlardan olmadığından, davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi gerek mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur.
HMK.nın “Tarafta iradi değişiklik” başlıklı 124. maddesinde, bir davada taraf değişikliğinin, ancak karşı tarafın açık rızası ile olanaklı olduğu bildirildikten sonra, ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği isteminin, karşı tarafın rızası aranmaksızın hakim tarafından kabul edileceği, dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hakimin karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği istemini kabul edebileceği açıklanmıştır.
Davaya konu somut olayda, davacının çalışmalarının tamamının belediyede geçtiği, dava dışı bildirim yapan şirketlerden yapılan bildirimlerin gerçeği yansıtmadığı ve sonuç olarak da iptalinin talep edilmesi karşısında, iptali talep edilen hizmetlerle ilgili talep bildirim yapan şirketlerin de hak alanını ilgilendirdiği gözetilerek HMK’nun 124. maddesi kapsamında bu şirketlere de yöntemince husumet yöneltilerek bu davalıların da göstereceği deliller toplanmalı, bu kapsamda belediyeden sözleşme, puantaj, ücret bordroları, işe giriş çıkış belgeleri celbedilip tüm kanıtlar toplandıktan sonra yapılacak değerlendirme ile oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.
O halde, davacı ve davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/2 maddesi gereği yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 03.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.