Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/9607 Esas 2022/11811 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, Kurum işleminin iptali ve sigortalılık tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermiştir ve yapılan istinaf başvurusunun reddedilmesi üzerine davalı Kurum vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur. Dosya incelendiğinde, sigortalılık süresinin iptal edilmesi nedeniyle açılan davada konusuz kaldığı anlaşılmaktadır. Mahkeme, davayı açan tarafın haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir etmeli ve hükmetmelidir. İlgili kanun maddeleri ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331. maddesi ve 6552 sayılı Kanun'un 64. maddesi ile 5521 sayılı Kanun'un 7. maddesinin üçüncü fıkrasıdır.

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No :


Dava, Kurum işleminin iptali ve ... sigortalılık tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dosya kapsamı incelendiğinde, 01.08.2006-31.12.2010 tarihleri arasındaki ... sigortalık süresinin, davalı Kurum tarafından iptal edilmesi üzerine açılan işbu davada, yargılama safhasında yapılan denetim üzerine davanın konusuz kaldığı anlaşılmaktadır.
11.09.2014 tarihli Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 64'üncü maddesi ile 5521 sayılı Kanunun 7'inci maddesinin üçüncü fıkra olarak “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat edilmesi zorunludur. Diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata altmış gün içinde Kurumca cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılır. Kuruma karşı dava açılabilmesi için taleplerin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması şarttır. Kuruma başvuruda geçirilecek süre zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.” eklenen hüküm 7036 sayılı Yasanın 4/1. Maddesinde de aynen zikredilmiştir.
Diğer taraftan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331.maddesine göre; "Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde, hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. " Mahkemece dava açıldığı tarihte hangi tarafın haksız olduğu diğer bir deyişle hangi tarafın davanın açılmasına sebebiyet verdiği tespit edilerek o taraf aleyhine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre avukatlık ücretine ve yargılama giderine hükmedilmesi gerekir.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, uyuşmazlığın yargılama safhasında giderildiği anlaşılmakla birlikte, davalı Kuruma başvuru şartının yerine getirilmediği işbu davada, kurumun dava açılmasına sebebiyet verdiğinden bahsedilemeyeceğinden, taraflar lehine yargılama giderlerine hükmedilmemesi gerektiğinin gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki, bu aykırılığın giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 370/2 hükmü gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
S O N U Ç : 1- İlk Derece Mahkemesi hükmünün yargılama giderlerine ilişkin (4) nolu bendinin silinerek yerine “4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,” ibaresinin yazılmasına,
2- Hükmün vekalet ücretine ilişkin (5) nolu bendinin silinerek hükümden çıkarılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 05.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.