Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/12549 Esas 2012/12747 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
22. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/12549
Karar No: 2012/12747

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2011/12549 Esas 2012/12747 Karar Sayılı İlamı

22. Hukuk Dairesi         2011/12549 E.  ,  2012/12747 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : İstanbul 4. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 27/07/2011
    NUMARASI : 2010/1073-2011/653

    Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
    Davalı vekili iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
    Mahkemece, davacının fiilen görev yaptığı sağlık merkezinin kapanacağı gerekçesiyle yeni görev yeri olarak Yeşilköy"deki sağlık  tesisine geçmesinin önerildiği, ancak davacının ikamet ettiği Etiler"den yeni görev yerine servis uygulaması bulunmadığı, servislerin geçtiği yere kadar ilave yol masrafı yapması  gerektiği, ilave masraf yapmasını gerektirecek olması sebebiyle davacının yeni görevlendirildiği yere gitmek istememesinin haklı sebepleri olduğu, davacıya önerilebilecek başka sağlık tesisleri bulunup bulunmadığı konusunda araştırma yapılmadığı, bu sebeple kapanan sağlık tesisi çalışanlarının nerelerde görevlendirileceği konusunda ikametgahları ve varsa diğer özel şartları dikkate alınarak bir çalışma yapılmadığı ve davacının kendisine önerilen tek görev yerinde çalışmayı kabul etmemesinin haklı gerekçeleri bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir. 
    4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
    İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
    İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
    4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.    
    Bu kararlar işletme ve işyeri içinden kaynaklanan sebeplerden dolayı alınabileceği gibi, işyeri dışından kaynaklanan sebeplerden dolayı da alınabilir.
    İşletmesel karar söz konusu olduğunda, kararın yararlı ya da amaca uygun olup olmadığı yönünde bir inceleme yapılamaz; kısaca işletmesel kararlar yerindelik denetimine tabi tutulamaz. İşverenin serbestçe işletmesel karar alabilmesi ve bunun kural olarak yargı denetimi dışında tutulması şüphesiz bu kararların hukuk düzeni tarafından öngörülen sınırlar içinde kalınarak alınmış olmalarına bağlıdır. 
    4857 sayılı Kanun"un 20/2 maddesinde açıkça, feshin geçerli sebeplere dayandığının ispat yükü davalı işverene verilmiştir. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli veya haklı olduğunu kanıtlayacaktır. Bu kapsamda, işveren fesihle ilgili karar aldığını, bu kararın istihdam fazlası meydana getirdiğini, tutarlı şekilde uyguladığını ve feshin kaçınılmaz olduğunu ispatlamalıdır.
    Somut olayda işverence organizasyon yapısında bir kısım değişiklikler sebebiyle davacının iş sözleşmesi feshedilmiştir. Davalı işveren tarafından davacının da çalıştığı işyerinde küçülmeye gidildiği ve kadro daraltılması kararı alındığı,  davacının  işyerinde başka  alanda istihdam imkanı bulunmadığı gerekçesi ile çalıştığı birimin değiştirilmesi ve davacının yeni görev yerine başlamaması üzerine iş sözleşmesinin feshedildiği belirtilmişse de, mahkemece davacının iş sözleşmesinde yer alan nakil yetkisinin iyi niyetle kullanılıp kullanılmadığının tespiti yönünden sağlık idaresinde uzman ve işletme ekonomisti  bilirkişiler  aracılığı  ile yaptırılacak inceleme sonucunda alınacak rapora göre karar verilmesi gerekirken belirtilen hususlar araştırılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalıdır.
    SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

     

    Hemen Ara