Esas No: 2022/9082
Karar No: 2022/12705
Karar Tarihi: 19.10.2022
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/9082 Esas 2022/12705 Karar Sayılı İlamı
10. Hukuk Dairesi 2022/9082 E. , 2022/12705 K."İçtihat Metni"
Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
No :
Dava, Hizmet ve prime esas kazancının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı, feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen feri müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesince özetle; müvekkilinin 12/09/2016 tarihinden itibaren davalı işveren bünyesinde 3.000 USD maaş karşılığında çalışmaya başladığını, şirketin piyasaya süreceği kıymetli taşların satışına ilişkin markasının oluşturulması, tasarımı, sunumu ve lansmanı konusunda şirket ile anlaştığını, bu doğrultuda şirket adına pek çok kere uçakla seyahat ettiğini ve çeşitli görüşmeler, toplantılar, çizimler yaptığını, müvekkilin ikazlarına rağmen davalı şirket tarafından sigortasının ancak 02/11/2016 tarihinde yapıldığını, akabinde müvekkile hiçbir bilgilendirme yapılmadan ... kaydının davalı şirketçe 21/11/2016 tarihinde kapatıldığını ve ödeme yapılmadığını belirtmiş; 12/09/2016 ile 21/11/2016 tarihleri arasındaki hizmzletlerinin 3.000 USD maaş üzerinden tespitini, ... kaydının yapıldığı dönem ve ... kaydının yapılmadığı döneme ait eksik primlerinin tamamlatılmasını talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı duruşmalara katılmamıştır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
1-Davanın kısmen kabulüne,
Davacının davalı işyerinde 12/09/2016-21/11/2016 tarihleri arasında fiili ve eylemli olarak kesintisiz şekilde, 02/11/2016-21/11/2016 tarihleri arası 51 gün bildirimsiz olarak 116,56 TL günlük ücretle çalıştığının tespitne, bildirimi yapılan süreler dışlanmak sureti ile işlem yapılmasına, fazlaya dair talebin reddine,
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
... 22. İş Mahkemesi'nin 06/02/2020 tarihli, 2017/155 Esas - 2020/33 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan feri müdahil kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasanın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine,
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri Müdahil Kurum vekili kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, temyiz eden feri müdahil Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-5510 sayılı Kanun 86. maddede (506 s. K m. 79), mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamlarının dikkate alınacağı belirtilmiştir. Bu nedenle sigortalının ücretinin ve davalı ...’na (Devredilen ...) davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında Hukuk Genel Kurulu’nun 2005/409-413, 2010/480-523, 2011/608-649 sayılı kararlarında da belirtildiği üzere, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 200. (1086 sayılı HUMK m. 288) maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret alma iddialarının, yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret miktarı maddelerde belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, usulüne uygun tutulan ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür.
Yazılı delille ispat sınırın altında kalan miktar için veya bu miktar üzerinde olsa bile varlığı iddia edilen çalışma süresine ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgelerin bulunması halinde tanık dinletilmesi mümkündür (1086 sayılı HUMK m. 292; HMK m. 202). Eğer ispat sınırının altında kalan ücretler, yine işçinin imzası bulunan belgelere dayanıyorsa yine aksinin yazılı delillerle ispatlanması gerekecektir (HMK m. 201).
5510 sayılı Kanun 82. maddede (506 s. K. m. 78) prime esas günlük kazançların alt ve üst sınırlarının ne olacağı gösterilmiştir. Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.
Somut olayda, davacının, davalı işveren nezdinde 01/11/2016-21/11/2016 tarihleri arasında yapılan 20 günlük hizmet bildiriminde, prime esas kazanç miktarının 2.331,29 TL bildirilmiş alması nazara alınarak, hizmet tespitine karar verilen 12/09/2016-02/11/2016 tarihleri arasında da günlük 116,56 TL ücret ile çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de; prime esas kazanç yönünden istemin, kısmen kabulüne karar verilmesi hatalı bulunmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, hizmet tespitine karar verilen 12/09/2016-02/11/2016 tarih arasındaki prime esas kazanç yönünden yukarıda yapılan açıklamalar ışığında öngörülen yönteme uygun inceleme ve araştırma yapılarak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
O halde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19/10/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.