Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/11224 Esas 2022/12768 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, davalının işveren tarafından verilen dönem bordroları, işyeri tescil bilgileri ile davacı adına verilen işe giriş ve çıkış bildirgeleri getirtilmeli, aynı işyerinde çalışan bordro tanıkları dinlenmeli, gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra, Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin hangi nedenle bildirim dışı kaldığı hususunda yeterince araştırma yapılarak, tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca göre bir karar verilmesi gerektiğine karar verilmiştir. Kanun maddesi ise 506 sayılı Yasadır ve bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıklanmaktadır.

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
No :



Dava, davacının hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle yapılan yargılama sonucunda,davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 01.11.2000-28.03.2014 tarihleri arasında kesintisiz davalı kapanan belediyede ... olarak çalıştığını ancak çalışmasının bir kısmının kuruma bildirilmediğini dava konusu etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davacının kapanan... Belediyesinin 598 sicil no.lu işyerinde 01.07.2003-2011 yılları arasında toplam 1545 gün hizmetinin tespitine karar verilmiştir.
Dairemizin 27.02.2019 tarihli bozma ilamında “Dava konusu dönem içerisinde; davacının davalı işveren tarafından 01.11.2000 ve sonrasına ilişkin bildirilen çalışmalarının olduğu, Mahkemece, davacının davalı işverenlikteki çalışmalarına ilişkin verilen işe giriş çıkış bildirgeleri,hizmet döküm cetveli ile dinlenen davacı tanık beyanlarına itibar edilerek davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmakta ise de; davalı işverenin kamu kurumu olduğu ve kamu kuruluşlarındaki çalışanların kayıtlara geçirilmesinin ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılmasının asıl olduğu da göz önünde tutularak, çalışmanın geçtiği iddia edilen döneme ilişkin işveren nezdindeki ücret tediye bordroları ve konuya ilişkin tüm belgeler eksiksiz olarak getirtilip, davalı Kurumdan, anılan belge ve bordrolardan sigortalının imzasını içerenlerden, imza aidiyeti yönünden çekişme bulunmayanlar ile hata, hile, ikrah halleriyle sakatlığı iddia ve kanıtlanamayan belgelerin içeriklerinde gösterilen gün kadar çalışmanın karinesini teşkil edeceği göz önüne alınarak, şayet işveren hiçbir kayıt ibraz edemiyorsa, bunun sebebi sorularak ve fiili imkansızlık varsa davacı ile birlikte çalışan bordro tanıkları dinlenilerek, varsa, tarafların göstereceği tüm deliller toplanarak, gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra, Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin hangi nedenle bildirim dışı kaldığı yeterince araştırma konusu yapılarak, hasıl olacak sonuca göre karar verilmelidir...” şeklinde detaylı ve yol gösterici açıklama yapılarak karar bozulmuştur. Bozma ilamına uyulmasına rağmen bozma gerekleri mahkemece tam olarak yerine getirilmemiştir.
Mahkemece,yukarıda izah edildiği üzere, davalı Kurumdan, dava konusu dönemde diğer davalı işveren tarafından verilen dönem bordroları, işyeri tescil bilgileri ile davacı adına verilen tüm işe giriş ve çıkış bildirgeleri getirtilmeli,aynı işyerinde çalışan bordro tanıkları dinlenmeli varsa, tarafların göstereceği tüm deliller toplanarak, gerektiğinde bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra, Kuruma bildirilmeyen hizmetlerin hangi nedenle bildirim dışı kaldığı hususunda yeterince araştırma konusu yapılarak, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme, araştırma ve yanılgılı değerlendirme sonucu karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 19.10.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.