Yakınanlar    :1-M.S.

                       2-Ş.A.

                       3-C.İ.

Sanıklar         :1-M.İ.

                         2-H.D.

                         3-E.D.

                         OLAY             : Doğubayazıt  5. Hd. A. 3. Hd. Tb. 2. Hd. Bölük Komutanlığı emrinde görevli sanıklar P. Er M.İ., P. Er H.D. ve P. Er E.D.’nun, ülkeye yasadışı yollarla giriş yapan yakınanlar M.S., Ş.A. ve C.İ.’in sınır dışı edilmeleriyle görevlendirildikleri 8.12.2000 günü, şahısların 2. Bl. Akıncılar takım karakoluna sevkleri sırasında, yakınan Ş.A.’nin gözlüğünü, Muhammet Safir’in pantolon, kazak ve şapkasını, C.İ.’in 100 Amerikan Doları parasını zor kullanarak aldıkları, böylece gasp suçunu işledikleri ileri sürülerek açılan kamu davasında, Doğubayazıt Ağır Ceza Mahkemesi’nce, sanıklar hakkında soruşturma izni bulunmadığından davanın durmasına, esasın bu şekilde kapatılmasına, dosyanın Doğubayazıt Kaymakamlığına gönderilmesine karar verilmiş, Doğubayazıt Kaymakamlığı İdare Kurulu Bürosu’nca da, askeri personelin 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un kapsamı dışında kaldıkları gerekçesiyle herhangi bir işlem yapılmadan dosyanın askeri savcılığa gönderilmesine karar verilmesi üzerine, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca görevsizlik kararı verilerek gönderilen dava dosyasında, yukarıda açıklanan eylemler tekrar edilerek sanıkların eylemlerine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 495/1, 80, 64/1. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Doğubayazıt Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 27.8.2004 gün ve E:2004/805, K:2004/58 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

DOĞUBAYAZIT AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 14.9.2005 gün ve E:2005/110, K:2005/122 sayıyla; asker kişi sanıkların, askeri mahalde, askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle terhis edilmiş olsalar dahi yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 12 Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 14.2.2006  gün ve E:2006/571, K:2006/26 sayıyla; sanıklara yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri suça bağlı bulunmaması ve yargılama aşamasında  terhis edilmiş olmaları nedeniyle askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin kesildiği, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca,  Mahkememize  gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ, Hasan DENGİZ’in katılımlarıyla yapılan 02.10.2006 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa"nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ’nin adli yargı,  Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Yavuz ÇOLAK’ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:        

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu"nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu"nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu"nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu"na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.    

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi"nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. 

            Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. 

Sanıkların yargılama aşamasında terhis edildikleri  dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. 

Açıklanan nedenlerle, yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, sanıkların terhis edilmeleriyle  askeri  mahkemede  yargılanmalarını  gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa"nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve  Doğubayazıt  Ağır Ceza Mahkemesi"nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Doğubayazıt Ağır Ceza Mahkemesi’nin 14.9.2005 gün ve E:2005/110, K:2005/122 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 02.10.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.