Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin geçerli bir neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, boşta geçen süre ücret ve diğer haklar ile işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminatın belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, ana firma olan dava dışı ..A.Ş. tarafından hizmet alımının %35 oranında azaltılması ve davacının iş sözleşmesinin feshedilmesinin işin, işyerinin ve işletmenin gereği gibi sebepler dışında meteorolojik sebebin de olduğunu, şirketin 28 Eylül 2010 tarihi itibariyle kapanacak olması nedeniyle davacının iş sözleşmesinin geçerli olarak feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davalıya ait işyerinde yeni çalışma yöntemlerinin uygulanmaması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojilerin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması gibi sebeplere rastlanılmadığı, feshin son çare olması ilkesinin uygulanmadığı, feshin geçerli nedene dayandığına ilişkin delil ibraz edilmemesi gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğine ve özellikle davalı savunmasına göre davalı şirketin dava dışı ....A.Ş.’nin bir kısım işlerini üstlendiği, ... A.Ş. tarafından hizmet alımının azaltılmasına bağlı olarak iş sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmaktadır. Aynı mahkemece karara bağlanan ve temyiz incelemesi için Dairemize seri olarak intikal eden dosyaların bir kısmında davalı şirketle birlikte .......A.Ş."nin de davalı olarak gösterildiği, mahkemece davalılar arasındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığı sonucuna varılarak alt işveren olarak gösterilen davalı hakkında açılan davanın husumet yönünden reddine, diğer davalı hakkında açılan davanın ise kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece sadece alt işveren hakkında açılan bu ve diğer bir kısım dosyada ise asıl işveren-alt işveren ilişkisi üzerinde durulmamıştır. Davacı işçi davalı ile dava dışı şirket arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu iddiasında bulunmamış ise de, işçiyi bazı haklardan yoksun bırakmak amacıyla yapılan kanuna aykırı veya muvazaalı işlemlerin re’sen göz önünde bulundurulması gerekir. Davacı işçinin gerçek işverenin tespiti ve somut olay bakımından feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığının belirlenmesi bakımından asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kanuna uygun olup olmadığı veya muvazaaya dayanıp dayanmadığının araştırılması gerekir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun alt işverenliği düzenleyen 2. maddesinde asıl işin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmesi halinde alt işverene verilebileceği kurala bağlanmıştır. Somut uyuşmazlıkta öncelikle davalı şirketin üstlendiği işle ilgili dava dışı firma ile yapılan sözleşmeler getirtilmelidir. Daha sonra işin dava dışı .. A.Ş.’nin asıl işi olup olmadığı, asıl iş ise teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirip gerektirmediğinin tespiti yönünden; davacıların tamamı için davanın aynı sebepten doğduğu ve bir dosya üzerinden yapılacak incelemenin diğer dosyalar bakımından da geçerli olacağı ve usul ekonomisi ilkesi de dikkate alınarak sadece baş dosya üzerinden, Üniversitelerin Maden Mühendisliği Fakültesinden seçilecek üç kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla işyerinde keşif yapılarak ve gerekirse bilirkişilere her iki davalının işyeri kayıtlarını inceleme yetkisi de verilerek rapor alınmalı, ayrıca ..A.Ş.’nin hizmet alımını azaltma gerekçeleri üzerinde de durulmalı ve toplanan tüm deliller yeniden değerlendirmeye tabi tutularak oluşacak sonuç uyarınca hüküm kurulmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olmuştur.
Mahkemece yukarıda belirtilen esaslar doğrultusunda yapılacak araştırma ve inceleme sonucunda asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kanuna uygun kurulmadığı veya muvazaaya dayandığı sonucuna varıldığı takdirde; davalı şirketin kayıtlara göre işveren olarak görünmesi nedeni ile davacının taraf sıfatında yanıldığı göz önünde bulundurulup davacı tarafa davasını ...A.Ş.’ye yöneltmesi için süre verilmeli, davanın anılan şirkete yöneltilmesi halinde yargılamaya devam edilerek feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığına karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
