K  A  R  A  R

            Davacı             : U.T.S.Y. K.

Vekili              : Av. C.A.

            Davalı             : Datça Kaymakamlığı

            O L A Y         : Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle, Muğla İli, Datça İlçesi, Kızlan Köyü 184 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı kooperatif adına kayıtlı 156 adet bağımsız bölümün inşaatının bitirildiğini, U.T.K.Y.K.olarak bitirilen 156 bağımsız bölümlü inşaatın 1994-1995 yıllarında gerekli iskan ruhsatı için başvurduklarında Datça Belediyesinin 152 konutu onaylayıp iskan verdiğini, 4 tanesine ise vermediğini, 2008 yılında tekrar bu dört bağımsız bölüm ile ilgili olarak yapı ve yapı kullanma izni için başvurduklarında yine bu iskan belgesini vermediklerini, bunun üzerine Muğla İdare Mahkemesine başvurarak Belediyenin bu ret kararının kaldırılmasını ve yapılarına iskan verilmesini talep ettiklerini, yargılama sonucunda taleplerinin kabul edilip kararın kesinleştiğini, mahkeme kararını belediye başkanlığına sunup yapı ruhsatı - yapı kullanma izni talep ettiklerini, belediyenin bu taleplerini uygun görerek yapı ve yapı kullanma belgelerini verdiklerini, bu kez gerekli tüm belgeleri ekleyerek Tapu Sicil Müdürlüğüne 4 adet bağımsız bölümün tescili için başvurduklarını, verilen cevapta bağımsız bölüm ilavesi yapılması için 152 adet kat malikinin katılımının gerektiğinin bildirildiğini, oysa öncesinde dönemin belediye fen işleri tarafından haksız bir nedenle ruhsat verilmediğini, nitekim idare mahkemesi kararının bunun en açık delili olduğunu, burada bir hakkın iadesi söz konusu olduğunu, kooperatifin yasal olarak devam ettiğini, tasfiye işleminin bu tescil sonucunu beklediğini, projenin ve tüm belgelerin 156 adet bağımsız bölümün inşaası esasına dayandığını, zorunlu olarak 1998 de ruhsat verilen 152 adet bağımsız bölüm ile ilgili işlemleri tamamlayıp ferdi mülkiyete geçtiklerini, hakları olan bu 4 bağımsız bölüm için ise yıllardır büyük bir uğraş verdiklerini, belediyenin yapı ve oturma ruhsatlarını verdiğini, taleplerinin kooperatif adına usul ve yasaya uygun olarak tesciline ilişkin olduğunu, sonrasında tasfiye aşamasına geçmek zorunda olduklarını, bu tescil gerçekleşmeden tasfiye işlemlerine başlamalarının olanaksız olduğunu, bu sebeplerle 184 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan ve 1994 yılında haksız ve mesnetsiz olarak ruhsat verilmeyen 4 bağımsız bölümün ekli ruhsatlar doğrultusunda tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini adli yargı yerinde açılan davada talep etmiştir

   DATÇA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 7.3.2013 gün ve E:2012/212, K:2013/98 sayı ile,  davacı tarafça 4 adet bağımsız bölümün tapuya tescili için kendilerine verilen 22/08/2012 tarihli yanıtta 152 adet bağımsız bölüm malikinin Datça Tapu Müdürlüğüne başvurusu gerektiği yönündeki beyan ve bilgi sebebi ile Mahkemelerine başvurulduğu, bir nevi davacı tarafça kendilerine verilen yanıtın hukuki olmadığı, bu sebeple söz konusu 4 bağımsız bölümün mahkemelerince tapu müdürlüğüne tescilinin talep edildiği, mahkemece bu yönde bir işlem yapılamayacağı, Adli yargının idareyi belli doğrultuda işlem yapmaya zorlayıcı karar verme yetkisi bulunmadığı, zira bu konunun idari yargıyı ilgilendirdiği davanın sebebinin davacı tarafa verilen 22/08/2012 tarihli yanıt olduğu, davanın sebebinin idari işlemden kaynaklandığı anlaşılmakla davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden mahkemelerinin yargı yolu bakımından görevsizliğine karar vermek gerektiği gerekçesiyle karar vermiş, bu karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

            Yargıtay 23.Hukuk Dairesi: 7.11.2013 gün ve E:2013/6347, K:2013/6896 sayı ile, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün onanmasına karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.

            Davacı Kooperatif vekili, aynı istemle bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.

MUĞLA 2.İDARE MAHKEMESİ: 20.11.2014 gün ve E:2014/13 sayı ile, her ne kadar 22.08.2012 günlü ve 850 sayılı Datça Tapu Sicil Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle dava açılmış ise de, uyuşmazlığın esasının 1998 yılı itibariyle kat mülkiyetine geçmiş olan 152 bağımsız bölümden oluşan ana gayrimenkule sonradan yapı ruhsatına bağlanan ve yapı kullanma izni verilen 4 bağımsız bölümün kat mülkiyetine geçmiş olan ana gayrimenkule bağımsız bölüm olarak eklenip eklenemeyeceğine ilişkin olduğu, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunun 10,12.ve 13.maddeleri hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, anılan maddelerde kat mülkiyetinin tescilinin, tapu memurunca düzenlenen resmi senet uyarınca veya bir mahkeme hükmü ile yapılacağının öngörülmesi, tapu sicil müdürünün kanunda ancak belirtilen şartların gerçekleşmesi halinde tescil konusunda yetkisinin bulunması, anılan Kanunun Ek 1. maddesinde de bu kanundan kaynaklanan her türlü uyuşmazlıkların çözümünde Sulh hukuk hakimliklerinin görevli olduğunun belirtilmesi ve anılan kanun maddelerinde kastedilen mahkeme hükmünün idare mahkemesi olduğuna ilişkin hükme de yer verilmemiş olması karşısında, 152 bağımsız bölümden oluşan ve kat mülkiyetine geçmiş olan bir yapıya 4 adet bağımsız bölümün ilave edilip edilemeyeceğinden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde idari yargının görevli olmadığı, adli yargı mercilerinin görevli olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine ve dosyanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesince bu konuda karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler:  Eyüp Sabri BAYDAR, Ali ÇOLAK, Nurdane TOPUZ, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Ayhan AKARSU ve Mehmet AKBULUT’un katılımlarıyla yapılan 2.3.2015 günlü toplantısında;

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27.maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı yasa’nın 19.maddesinde öngörülen biçimde görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının, son görevsizlik kararını veren mahkemece, adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Uğurtan ALTUN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Muğla İli, Datça İlçesi, Kızlan Köyü, Kösekesi mevkii, tapunun 184 ada, 1 parsel numarasına kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan dört adet bağımsız bölümün tapu sicil müdürlüğünce tescil edilmesi istemiyle açılmıştır.

634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 10.maddesinde: “ Kat mülkiyeti ve kat irtifakı resmi senetle ve tapu siciline tescil ile doğar.

Anagayrimenkulün tümünün mülkiyeti (Kat mülkiyeti) ne çevrilmeden o gayrimenkulün yalnız bir veya birkaç bölümü üzerinde kat mülkiyeti kurulamaz.

(Değişik üçüncü fıkra: 14/11/2007-5711 S.K./3.mad) Kat mülkiyeti kurulurken aynı katta birbirine bitişik bulunan aynı nevideki birden fazla bağımsız bölüm veya bir yapının otel, iş veya ticaret yeri gibi iktisadî açıdan veya kullanma bakımından bütünlük arz eden birden çok katı veya bölümü, kat mülkiyeti kütüğüne tek bağımsız bölüm olarak tescil edilebilir. Böyle bir tescilin yapılabilmesi için, buna uygun değişiklik projesinin ve yapı kullanma izin belgesinin Tapu Sicil Müdürlüğüne verilmiş olması gereklidir.

Kat mülkiyetinin tescili, tapu memurunca düzenlenen resmi senet uyarınca veya aşağıdaki fıkraya göre verilen bir mahkeme hükmü ile yapılır.

Kat mülkiyetine konu olmaya elverişli bir gayrimenkul üzerindeki ortaklığın giderilmesi davalarında, mirasçılardan veya ortak maliklerden biri, paylaşmanın, kat mülkiyeti kurulması ve bağımsız bölümlerin tahsisi suretiyle yapılmasını isterse, hakim, o gayrimenkulün mülkiyetinin, 12 nci maddede yazılı belgelere dayanılarak kat mülkiyetine çevrilmesine ve paylar denkleştirilmek suretiyle bağımsız bölümlerin ortaklara ayrı ayrı tahsisine karar verebilir.

(Ek fıkra: 14/11/2007-5711 S.K./3.mad) Gelirinin ortak giderlere harcanması için veya başka bir amaçla ortak yararlanmaya tahsis edilen bağımsız bölümlerin malik hanesine, bunlardan yararlanan "bağımsız bölümlerin numaraları" yazılmak suretiyle kat mülkiyeti kütüğüne tescil edilir. Bu husus bağımsız bölümlerin beyanlar hanesinde gösterilir.” hükmüne;

“ Kat mülkiyeti kütüğü ” başlıklı 11.maddesinde;

“Kat mülkiyeti ve kat irtifakı, Tapu Sicili Tüzüğüne göre tutulacak kat mülkiyeti kütüğüne tescil olunur. Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, tescille ilgili genel hükümler, kat mülkiyeti kütüğüne yapılacak tescillerde de uygulanır.

Henüz kadastrosu yapılmamış olan yerlerde kat mülkiyeti ve kat irtifakı, Tapu Sicili Tüzüğündeki formüle göre, ayrıca tutulacak Kat Mülkiyeti Zabıt Defterine tescil olunur.” hükmüne;

“Kat Mülkiyetinin kurulması:I-İstem ve belgeler:” başlıklı 12.maddesinde;    

“Kat mülkiyetinin kurulması için, anagayrimenkulün kat mülkiyetine çevrilmesi hususunda o gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının aşağıda yazılı belgeler ile birlikte tapu idaresinde istemde bulunması gerekir.

a) (Değişik bent: 23/06/2009 - 5912 S.K./2.mad) Anagayrimenkulde, yapı veya yapıların dış cepheler ve iç taksimatı bağımsız bölüm, eklenti, ortak yerlerinin ölçüleri ve bağımsız bölümlerin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleriyle oranlı arsa payları, kat, daire, iş bürosu gibi nevi ile bunların birden başlayıp sırayla giden numarası ve bağımsız bölümlerin yapı inşaat alanı da açıkça gösterilmek suretiyle, proje müellifi mimar tarafından yapılan ve anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşları tarafından imzalanan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylanan mimarî proje ile yapı kullanma izin belgesi.

b) Bağımsız bölümlerin kullanılış tarzına, birden çok yapının varlığı halinde bu yapıların özelliğine göre 28 inci maddedeki esaslar çerçevesinde hazırlanmış, kat mülkiyetini kuran malik veya malikler tarafından imzalanmış bir yönetim plânı.” hükmüne yer verilmiş; Aynı Kanunun Ek 1.maddesinde; bu Kanunun uygulanmasından doğacak her türlü anlaşmazlığının Sulh Mahkemelerinde çözümleneceği belirtilerek, görevli mahkeme gösterilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Muğla İli, Datça İlçesi, Kızlan Köyü, Kösekesik mevkii, tapunun 184 ada, 1 parsel numarasına kayıtlı taşınmaz üzerinde 152 adet konut yapılmak üzere 08.03.1989 tarih ve 21 cilt, 22 sahife, 35/512 dosya nosu ile inşaat ruhsatı verildiği, ancak davacı kooperatif tarafından 156 adet konut yapıldığı, yapılan bu yapıların 152 adetine 25.02.1994 tarihinde iskan ruhsatı verildiği, geriye kalan 4 adet yapı için ise davacı kooperatif tarafından 27.02.2006 tarihinde iskan ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddedilmesi nedeniyle, anılan ret işleminin iptali istemiyle açılan davanın Muğla 2.İdare Mahkemesinin 25.06.2007 tarih ve E:2006/1792, K:2007/1300 sayılı kararıyla söz konusu 4 konutun inşaat ruhsatının bulunmadığı gerekçesiyle reddedildiği, anılan Mahkeme kararının ise Danıştay Altıncı Dairesi"nin 14.09.2009 tarihli kararıyla onanması üzerine, inşaat ruhsatı olmayan 4 adet yapıya yönelik olarak yapı ruhsatı verilmesi istemiyle davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin 06/05/2008 tarih ve 1284 sayılı işlemin tesis edilmesi üzerine Muğla 1.İdare Mahkemesinin E:2008/1266 sayılı esasında açılan davada mahkemesince, 05.11.2010 günlü ve K:2010/2968 sayılı kararıyla, ruhsat talep edilen 4 dairenin de dahil olduğu 156 dairenin yapı yoğunluğu toplamı olan 9848,17 m2"nin dava konusu taşınmaz üzerinde yapı yoğunluğu üst sınırı olan 9853,00 m2"yi aşmadığı anlaşılmış olup, 4 adet daireye inşaat ruhsatı verilmemesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından bahisle işlemin iptaline karar verildiği, anılan karar sonrasında davacı tarafından 14.08.2012 tarihinde Datça Tapu Sicil Müdürlüğüne yapılan başvuruda, Muğla 1. İdare Mahkemesinin vermiş olduğu iptal kararı üzerine Datça Belediye Başkanlığı tarafından yapı ruhsatı ile yapı kullanma izinlerinin kendilerine verildiğinden bahisle öncesinde kooperatif adına kayıtlı arsa üzerindeki dört bağımsız bölümün kooperatifleri adına uygun görüldüğü şekilde kayıt ve tescilinin sağlanmasının talep edildiği, Datça Tapu Müdürlüğü"nce 22.8.2012 günlü ve 850 sayılı yazı ile belediye başkanlığınca yapı kullanma izin belgesi verilmiş olsa da Müdürlüklerince bağımsız bölümün ilave edilmesinin gerektiği, bağımsız bölüm ilave edilebilmesi için 152 adet bağımsız bölüm malikinin hepsinin katılımının gerektiği, 152 adet bağımsız bölüm ve 4 adet bağımsız bölümü gösterir tadilat projesinin getirilmesi halinde işlem yapılabileceğinin bildirilmesi üzerine dava açıldığı anlaşılmıştır.

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri ve somut olay birlikte irdelendiğinde; Datça Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğünün 22.8.2012 gün ve 850 sayılı yazısında, 184 ada, 1 parsel üzerinde kat mülkiyetinin kurulduğu 152 adet bağımsız bölümün bulunduğu; Muğla 1.İdare Mahkemesinin E: 2008/1266 sayılı kararı ile Datça Belediyesince 4 adet bağımsız bölüm için yapı kullanma izin belgesi verilmiş olsa da, müdürlüklerince 4 bağımsız bölüm için ilave yapılması gerektiği; Bağımsız bölüm ilavesi yapılması için 152 adet bağımsız bölüm maliklerinin hepsinin katılımının gerektiği; 152 adet bağımsız bölüm ve 4 adet bağımsız bölümü gösterir tadilat projesinin getirilmesi durumunda bu dört bağımsız bölümün U.Y.K.adına tapuya kayıt ve tescilinin yapılacağı belirtilmiş ise de, uyuşmazlığın esasının 1998 yılı itibariyle kat mülkiyetine geçmiş olan 152 bağımsız bölümden oluşan ana gayrimenkule sonradan yapı ruhsatına bağlanan ve yapı kullanma izni verilen 4 bağımsız bölümün kat mülkiyetine geçmiş olan ana gayrimenkule bağımsız bölüm olarak eklenip eklenemeyeceğine ilişkin olduğu, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunun ilgili madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, anılan maddelerde kat mülkiyetinin tescilinin, tapu memurunca düzenlenen resmi senet uyarınca veya bir mahkeme hükmü ile yapılacağının öngörülmesi, tapu sicil müdürünün kanunda ancak belirtilen şartların gerçekleşmesi halinde tescil konusunda yetkisinin bulunması, anılan Kanunun Ek 1. maddesinde de bu kanundan kaynaklanan her türlü uyuşmazlıkların çözümünde Sulh hukuk hakimliklerinin görevli olduğunun belirtilmesi ve anılan kanun maddelerinde kastedilen mahkeme hükmünün idare mahkemesi olduğuna ilişkin hükme de yer verilmemiş olması karşısında, 152 bağımsız bölümden oluşan ve kat mülkiyetine geçmiş olan bir yapıya 4 adet bağımsız bölümün ilave edilip edilemeyeceğinden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı mercilerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu, Muğla 2.İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Datça Asliye Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

S O N U Ç  : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Muğla 2. İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Datça Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 7.3.2013 gün ve E:2012/212, K:2013/98 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 2.3.2015  gününde, Üye Eyüp Sabri BAYDAR’ın KARŞI OYU ve OY ÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.

                                   KARŞI OY

Davacı Kooperatif adına kayıtlı Muğla- Datça-Kızlan köyü 184 Ada 1 parsel üzerinde inşa edilen 156 adet bağımsız bölümden 152 adet bağımsızın bölümün tapuya tescilinin daha önce gerçekleştirilmesine, kalan 4 bağımsız bölüm yönünden de tüm yasal prosedürün tamamlanmasına rağmen 4 adet bağımsız bölümün tapuya kayıt ve tescil işleminin davalı idarece gerçekleştirilmemesi nedeniyle davalı idare aleyhine eldeki dava açılmıştır.

Uyuşmazlık, hangi yargı kolu ( Adli- İdari) nun görevli olduğu noktasında toplanmaktadır.

Davacı, husumeti tapuya kayıt ve tescil işlemini gerçekleştirecek olan davalı idareye yönelterek, tescil istemine konu 4 adet bağımsız bölümle ilgili tüm eksiklikleri ikmal etmesine, yasal prosedürü tamamlamasına rağmen idarenin. “ tapuya kayıtlı 152 bağımsız bölüm malikinin muvafakatinin alınması gerektiği,” ne "ilişkin gerekçesiyle başvuruyu reddettiğini bildirerek davayı açmıştır.

Dava, tescili gerçekleştirecek olan idarenin başvuruyu İdari bir işlem ile ve yazılı gerekçe ile reddetmesi üzerine açılmış olup, 2577 sayılı İ.Y.U.K 2. Maddesinde düzenlenen İdari dava niteliğindeki uyuşmazlık İdari Yargının görev alanına girmektedir.

Zira, İdarenin red işlemini denetleyecek olan Yargı kolu İdari Yargıdır.

İdare Mahkemesi, gerçekten tescil işlemi için 152 Bağımsız bölüm malikinin muvafakatinin gerekli olduğu kanaatine varması durumunda, İdarenin tescil başvurusunu red işlemi hukuka uygun olacağından İdari Yargıca, açılan dava reddedilecektir.

Aksi halde 4 adet bağımsız bölüm tescili için 152 adet bağımsız bölüm malikinin muvafakatına gerek olmaması durumunda ise İdari işlem hukuka aykırı bulunduğundan İdari Yargıca iptal edilerek davacının tescil başvurusunun gerçekleştirilmesi yönünde karar verilecektir.

Diğer taraftan, 152 bağımsız bölüm malikinin muvafakatinin sağlanması eldeki davanın konusu olmadığı gibi 152 bağımsız bölüm malikinin taraf olmadığı İdare aleyhine açılan eldeki davada “152 bağımsız bölüm malikinin tescile muvafakat etmiş sayılacağına ve 4 bağımsız bölümün tesciline” karar verilmesi de mümkün değildir.

Davanın, tescil başvurusunun idarece reddin üzerine idare aleyhine açılması nedeniyle uyuşmazlıkta 634 sayılı Yasanın geçici 1. maddesi hükümlerinin uygulanması söz konusu bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, dava, İdarenin tescil başvurusunun reddine ilişkin işleminin hukuka uygunluk noktasında denetlenmesine yönelik bulunduğundan, İdare aleyhine açılan eldeki davada İdari Yargının görevli kabul edilmesi gerekirken, uyuşmazlıkta Adli Yargıyı görevli kabul eden sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.

ÜYE

EYÜP SABRİ BAYDAR