Danıştay 4. Daire 2019/715 Esas 2022/3543 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/715
Karar No : 2022/3543

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, hakkında düzenlenen raporlar uyarınca 2011/12 döneminden devreden katma değer vergisinin düzeltilmesi sonucu vergi ziyaı cezalı olarak re'sen tarh edilen 2012/1 dönemi katma değer vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu'nda, … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'ndaki donelerin esas alındığının belirtildiği, söz konusu vergi tekniği raporunda, davacı şirketin incelemesinin tarh zamanaşımı süresi içerisinde bitirilememe ihtimali dolayısıyla 12/12/2016 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği, vergi inceleme elemanınca, … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'ndaki tespitler esas alınarak tarhiyata esas … tarih … sayılı Vergi İnceleme Raporu'nun düzenlendiği, vergi tekniği raporu ile davacı şirketin 2011/12 döneminden sonraki döneme devreden katma değer vergisi tutarının azaltılması ve 2012/1 döneminde ödenecek vergi çıkması sonucu, önerilen matrah üzerinden dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığı dikkate alındığında takdir komisyonlarınca mükelleflerin dönem matrahlarının takdirinde her türlü araştırma, inceleme yapmaları idarece veya denetim elemanlarınca düzenlenen raporları dayanak almaları mümkün ise de, olayda, incelemenin takdir komisyonunca değil zamanaşımı süresi dolduktan sonra vergi müfettişince yapılmış olması karşısında, takdire sevk ile zamanaşımının durduğunun kabulüne olanak bulunmadığından, vergiyi doğuran olayın 2011 yılına ilişkin olması ve tarhiyata ilişkin ihbarnamenin tarh zamanaşımı süresinin dolduğu 31/12/2016 tarihi geçirildikten sonra düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'ndaki tespitler done alınarak … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu'nda takdir edilen matrah üzerinden tarhiyat yapılarak dava konusu vergi ve cezanın 28/10/2017 tarihinde tebliğ edilmesi nedeniyle zamanaşımına uğramak suretiyle ortadan kalkan verginin re'sen tarhında ve bu vergiye bağlı olarak ceza kesilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu tarhiyatın 2012/1 dönemine ilişkin olduğu ve tarh zamanaşımı süresinin 31/12/2017 tarihinde dolduğu, ihbarnamenin ise zamanaşımı dolmadan 28/10/2017 tarihinde tebliğ edildiği dikkate alındığında kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 19. maddesinin 1. fıkrasında, vergi alacağının, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı hükmüne yer verilmiş, 113. maddesinde, zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış olup, bu durumun mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade edeceği, 114. maddesinde ise, "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkur komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz." denilmek suretiyle takdir komisyonu kararlarına istinaden yapılan re'sen tarhiyatlarda zamanaşımı hususunun olup olmadığının tespiti için takdir komisyonuna sevk tarihi, takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi, ihbarnamenin tebliğ tarihi ve takdir komisyonunda geçen süreye (takdir komisyonuna sevk tarihi ile takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi arasındaki süre) bakılarak karar verilmesi gerektiği düzenlemelerine yer verilmiştir.
Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde sayılan re'sen vergi tarhını gerektiren sebeplerin varlığı halinde vergi inceleme elemanlarınca ilgili dönem matrahı re'sen tarh edilebileceği gibi takdir komisyonuna sevk edilerek de söz konusu işlem yapılabilmektedir. Kanunun 74. maddesinde ise, takdir komisyonlarının görevlerini yaparken takdir sebeplerinin bulunup bulunmadığını inceleyemeyeceği, hatalı gördüğü işlemlerde ilgili vergi dairesini yazı ile ikaz etmeye mecbur olduğu hükme bağlanmıştır. Bu itibarla, takdir komisyonu takdir nedenleri ile ilgili herhangi bir belirleme yapma veya değiştirme hakkına sahip değildir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, takdir komisyonu kararına göre yapılan tarhiyatlarla ilgili uyuşmazlıklarda zamanaşımı ile ilgili hususların çözümünde, genel ilke olarak takdir komisyonuna sevkle tarh zamanaşımının durduğunun kabulü gereklidir. Dolayısıyla, yalnızca takdire sevk tarihine bakılarak takdir komisyonuna sevkin, zamanaşımını durdurmak amacıyla yapıldığının bu çerçevede kabulüne imkan bulunmamaktadır. Mevcut vergi incelemeleri tamamlanmadan da takdire sevk işleminin bu kapsamda yapılabileceği ve tamamlanan inceleme sonucunda elde edilen bilgi ve verilerin takdir komisyonunca da değerlendirilebileceği tabiidir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'nda, mükellefin 2011 dönemi hesaplarının incelenmesi için … tarih ve … sayılı yazıya istinaden 2011 hesap dönemi kurumlar vergisi, katma değer vergisi, geçici vergi ve gelir (stopaj) vergisi matrahlarının re'sen takdir edilmesi için takdir komisyonuna sevkinin istenildiği ve bu çerçevede takdir komisyonuna done olmak üzere bu raporun düzenlendiğinin belirtildiği, yine raporun "4.5.Takdir Komisyonu Kararının Müfettişliğimize Bildirilmesi" başlıklı bölümünde, 2011 yılı Aralık ayına ait sonraki döneme devreden KDV'nin değişmesi ile 2012 yılına ait ödenecek KDV ve/veya devreden KDV tutarlarında da değişiklik olacağı, mükellefin 2012 dönemine ait düzeltmenin taraflarınca düzenlenecek vergi inceleme raporunda yapılması gerektiğinden takdir komisyonu kararının ivedilikle müfettişliklerine bildirilmesi gerektiğine yer verilmiştir. Yine davacı hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu'nun sonuç bölümünde de, mükellefin 2011 hesap dönemine ait kurumlar vergisi, katma değer vergisi, geçici vergi ve gelir (stopaj) vergisi matrahlarının re'sen takdir edilmesi için daha önce takdir komisyonuna sevk edildiği belirtilmiştir.
Uyuşmazlıkta, 213 sayılı Kanun'un 19. maddesi kapsamında vergiyi doğuran olayın 2011 yılında gerçekleştiği dikkate alındığında tarh zamanaşımı süresinin 31/12/2016 tarihinde dolacağının kabulü yerinde olmakla birlikte, tarh zamanaşımı süresinin dolmasından önce 12/12/2016 tarihinde yapılan takdire sevk işlemi, 213 sayılı Kanun'un 114. maddesi uyarınca işlemeye devam eden tarh zamanaşımı süresini durduracağından, incelemenin takdir komisyonunca değil zamanaşımı süresi dolduktan sonra vergi müfettişince yapılması nedeniyle takdire sevk ile zamanaşımının durduğunun kabulüne olanak bulunmadığı gerekçesiyle verilen Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Dolayısıyla davacının 2011 dönemi hesaplarının katma değer vergisi yönünden de incelenmesi için takdir komisyonuna sevk edildiği belirtildiğinden, bu husus dikkate alınarak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 02/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.