Esas No: 2020/3242
Karar No: 2022/2668
Karar Tarihi: 02.06.2022
Danıştay 3. Daire 2020/3242 Esas 2022/2668 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2020/3242 E. , 2022/2668 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/3242
Karar No : 2022/2668
TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
2- (DAVACI) ... Alüminyum Profil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle bu faturalara konu katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosuna göre 2015 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için re'sen salınan katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. fıkrası uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı ... İnşaat Tekstil Gıda Turizm Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi, ... Metal ve Kimya Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ... İnşaat Yapı Malzemeleri Metal Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerden düzenledikleri faturaların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı, 2012 yılının Ağustos dönemine ait olup aynı yıl içinde kesinleşen vergi ziyaı cezası tekerrüre esas alınabileceği, somut bir saptama gerçekleştirilmeksizin kesilen özel usulsüzlük cezasının hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle re'sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri gereğince artırılarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezası yönünden dava reddedilmiş, özel usulsüzlük cezası ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, özel usulsüzlük cezasının kaldırılması ile üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen istinaf başvuruları, kararın değinilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle reddedilmiştir.
Davalı idarece, tekerrüre dayanak alınan vergi ziyaı cezasına ilişkin olarak ihbarname sorgulama fişinin ibraz edildiği, ancak söz konusu vergi ziyaı cezasının kesinleşip kesinleşmediği yönünde bilgi verilmediği gibi kesinleştiğine ilişkin belgeler de ibraz edilmediğinden, vergi ziyaı cezasının tekerrür nedeniyle artırılmasında hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davacı istinaf istemi bu yönden kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının, vergi ziyaı cezasının tekerrüre ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmı kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca yapılan tarhiyat ve kesilen cezalarda hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, temyize konu edilen karara ilişkin tebligatın kendileriyle hiçbir ilgilerinin bulunmadığı ... isimli şahsa yapıldığı, yapılan tebligatta adresin ve tebliğ edilen saatin mazbataya yazılmadığı, kaldı ki bu kişinin de bu mazbatayı iade ettiği, dolayısıyla anılan tebligatın geçersiz olarak kabul edilmesi gerektiği, davalı idarenin sahte fatura düzenleyen mükellefleri sorumlu tutmaksızın taraflarını suçlu ve kusurlu göstermelerinin gerçeği yansıtmadığı, böyle bir sistemin mevzuatta yer almadığı, yapılan tarhiyatın hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle re'sen katma değer vergisi salınmış, tekerrür hükümleri gereğince artırılarak üç kat vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince özel usulsüzlük cezaları kesilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 339. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaında beş, usulsüzlükte iki yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezasının yüzde elli, usulsüzlük cezasının yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı kurala bağlanmış olup söz konusu madde, 26/10/2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 38. maddesinde yapılan değişiklikle, vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezasının yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanacağı, şu kadar ki, artırım tutarı kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamayacağı şeklinde yeniden düzenlenmiştir.
Aynı Kanun'un 353. maddesinin 1. bendinde verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, 04/06/2020 tarihinde davacıya tebliği üzerine davacı tarafından temyiz dilekçesi verilmediği, davalı idarenin temyiz dilekçesinin ise 12/06/2020 tarihinde davacıya tebliğ edildiği dikkate alındığında, bu tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içerisinde temyize cevap dilekçesinde temyiz başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra ilgili Vergi Dava Dairesi kayıtlarına 21/09/2020 tarihinde giren dilekçeyle davacı tarafından yapılan başvurunun süre aşımı nedeniyle incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesi, fatura veya benzeri belge verilmemesi, alınmaması ve diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmamasına ilişkin özel usulsüzlükler ve cezalarını düzenlemektedir. Değinilen maddede öngörülen bu düzenleme ile mükelleflerin vergilendirme işlemlerinin kayıt ve belge düzenine uygun yürütülmesinin sağlanması amaçlanmıştır.
Harcamaların sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla belgelendirilmesi, değinilen yasal düzenlemede özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediği için kesilen cezanın maddenin öngörülüş amacına uygun düşmediği dikkate alındığında, Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
Tekerrür hükmü sebebiyle cezanın artırımlı uygulanabilmesi için, tekerrüre esas alınacak sonraki eylemin, daha önce işlenmiş bir fiil için kesilen cezanın kesinleşme tarihini takip eden yılın başından sonraki bir tarihte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Dava dosyasında mevcut tekerrüre esas alınan cezaya ilişkin belgelerin incelenmesinden, 2012 yılının Ağustos dönemine ait katma değer vergisi beyannamesinin elektronik ortamda süresinden sonra verilmesi nedeniyle kesilen cezanın, davacının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 376. maddesinden yararlanması nedeniyle 23/10/2012 tarihinde tebliğ edildiği, tekerrür nedeniyle artırılan dava konusu vergi ziyaı cezasının ise 2015 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için kesildiği anlaşılmış olup, vergi ziyaı cezasının tekerrür nedeniyle artırılarak kesilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.
Yeniden verilecek kararda, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 339. maddesinde yapılan değişikliğin gözönünde bulundurulması gerektiği açıktır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulüne,
3. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; vergi ziyaı cezasının tekerrürden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
4. Kararın; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
5. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca ...-TL maktu harç alınmasına, 02/06/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.