Danıştay 2. Daire 2018/1927 Esas 2022/3385 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/1927
Karar No : 2022/3385

DAVACI : …

DAVALI : … Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

DAVANIN KONUSU : Davalı idarede başdenetçi olarak görev yapan davacı tarafından;, 12/04/2018 tarihinde davalıya ait internet sitesinde yayımlanarak yürürlüğe giren Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in;
1- "Atama ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler" başlıklı 20. maddesinin 1. fıkrasının (b) ve (c) bentleri ile 2. fıkrasının,
2- "Denetçi ve İç Denetçi Personel" başlıklı 24. maddesinin;
3- "Görevde yükselme ve koşulları" başlıklı 74. maddesinde, "Denetim Hizmetleri Başkanı" unvanı ile "Başdenetçi olarak en az bir yıl çalışmış olmak" koşuluna yer verilmemek suretiyle eksik düzenlemenin;
4- "İdari hizmet sözleşmeli pozisyonlar" başlıklı 113. maddesinde belirtilen düzenlemenin eki olan pozisyon cetvelinde Denetim Hizmetleri Daire Başkanlığının kaldırılarak, Rehberlik ve Kontrol Daire Başkanlığına transfer/tahsis edilmesi ile ilgili kısımlarının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Denetim Hizmetleri Başkanlığında bulunan kadroların iptal edilerek denetim elemanlarının bir daire başkanlığına bağlanmasının kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı olduğu, dava konusu düzenlemeler ile kurumun mevcut yapısının Esas Sözleşme'ye aykırı olarak değiştirildiği, denetçilerin ve denetim biriminin görevlerinin zayıflatıldığı, müşavir pozisyonuna atanmak için aranan koşullar arasına "başdenetçi" ibaresinin eklenilmesinin başdenetçileri görevden almak, sindirmek amacıyla yapılan düzenlemeler olduğu, eski Yönetmelik'te yer alan müfettiş ve müfettiş yardımcıları için öngörülen hak ve yetkilerin denetçi ve denetçi yardımcıları için de uygulanmasına ilişkin düzenlemelere dava konusu Yönetmelik'te yer verilmemesinin müfettişlik mesleğinin kazanımlarını kaldırmaya yönelik olduğu, dava konusu düzenlemelerin hukuka, mevzuata, kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Dava konusu Yönetmelik'in iptali istenilen düzenlemelerinin hukuka uygun olduğu, Yönetmelik'in yetkili Genel Kurul tarafından mevzuatta belirlenen usule göre kabul edilerek yürürlüğe konulduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Yönetmelik'in, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Yönetim Kurulunun … günlü, … sayılı kararı ile yürürlükten kaldırıldığı görüldüğünden, konusuz kalan dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarede başdenetçi olarak görev yapan davacı tarafından; 12/04/2018 tarihinde davalıya ait internet sitesinde yayımlanarak yürürlüğe giren Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in;
1- "Atama ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler" başlıklı 20/1-b maddesinde, "Denetim Hizmetleri Başkanlığı ve Başdenetçi" ibarelerine yer verilmemesine yönelik eksik düzenlemenin, buna bağlı olarak 20. maddesi 1 fıkrasının (c) bendinin ve yine aynı maddenin 2. fıkrasının;
2- Müfettiş ve müfettiş yardımcıları için öngörülen hak ve yetkilerin denetçi ve denetçi yardımcıları için öngörülmemiş olması yönünden "Denetçi ve İç Denetçi Personel" başlıklı 24. maddesinin;
3- "Görevde yükselme ve koşulları" başlıklı 74. maddesinde, "Denetim Hizmetleri Başkanı" unvanı ile "Başdenetçi olarak en az bir yıl çalışmış olmak" koşuluna yer verilmemek suretiyle eksik düzenlemenin;
4- "İdari hizmet sözleşmeli pozisyonlar" başlıklı 113. maddesinde belirtilen düzenlemenin eki olan pozisyon cetvelinde Denetim Hizmetleri Daire Başkanlığı'nın kaldırılarak, Rehberlik ve Kontrol Daire Başkanlığı'na transfer / tahsis edilmesi ile ilgili kısımlarının iptali istemiyle dava açılmıştır.
Davalı idarenin usule ilişkin iddiaları yerinde görülmemiştir.
Anayasa'nın 124. maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak çıkarılan 3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1. maddesinde, "Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin; a) İşbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen, b) Kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan, c) Kamuyu ilgilendiren yönetmelikler Resmi Gazete'de yayımlanır. Ancak, milli emniyet ve milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taşıyan yönetmelikler yayımlanmaz." kuralına yer verilmiştir.
12/04/2018 günlü PTT Genel Kurul kararı ile dava konusu Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in kabul edildiği ve Resmi Gazete'de yayımlanmaksızın, davalı kurumun kendi internet sayfasında ilan edilerek uygulanmaya başlandığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu edilen Yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayımlanmadığı ihtilafsız olduğuna göre, uyuşmazlığın çözümü açısından davalı idarenin kamu tüzel kişisi olup olmadığı ile bu bağlamda, dava konusu edilen Yönetmeliğin Resmi Gazete'de yayımlanması gerekip gerekmediğinin tespitinin önem taşıması sebebiyle, davalı idarenin hukuki statüsünün ortaya konulması gerekmektedir.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu'nun (dava tarihinde yürürlükte bulunan) 21.maddesine göre 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi anonim şirket olarak yeniden yapılandırılan kurumun sermayesinin tamamı Hazine Müsteşarlığına aittir. (05/02/2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan B.K.K. ile sermayesi Varlık Fonuna devredilmiştir).
6475 sayılı Kanun'un 31/3. maddesi ile 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ekli listenin “B – Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)” bölümünde yer alan “Türkiye Cumhuriyeti Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü (P.İ.)” ibaresi listeden çıkarılmış ise de yeni kurulan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi de aynı Kanun'un (dava tarihinde yürürlükte bulunan) 22/2. maddesi uyarınca, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine tabi tutulmaya devam edilmiştir.
6475 sayılı Kanun'un 21/7. maddesi uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarına personel alınmasına dair ilgili mevzuat hükümlerinin PTT ve iştirakleri tarafından istihdam edilecek personel hakkında uygulanmayacağı, (dava tarihinde yürürlükte bulunan) 27/1. madde uyarınca da PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edileceği düzenlenmiştir.
6475 sayılı Kanun'un (dava tarihinde yürürlükte bulunan) 27/2. maddesi uyarınca sözleşmeli personelin unvan ve sayılarının Genel Kurul kararıyla belirleneceği, personelin işe alınması, atanması, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, unvan değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususların Genel Kurul kararı ile yürürlüğe konulan Yönetmelik ile düzenleneceği ifade edilmiş, bu düzenleme dava konusu Yönetmeliğin de dayanağını oluşturmuştur.
6475 sayılı Kanun'un Geçici 5/1. maddesi uyarınca ise bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan; a) 657 sayılı Kanun'a tabi memurların, b) 22/01/1990 günlü, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele tabi kadrolu personelin, c) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin, ç) İş sözleşmesi ile görev yapan işçilerin mevcut statüleri ile PTT’de istihdamlarına devam olunacağı düzenlenmiştir.
15/7/2018 günlü, 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 385. maddesiyle yapılan düzenleme sonrasında ise davalı kurumun, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi anonim şirket statüsü korunmuş ve sermayesinin tamamının Hazineye ait olduğu yinelenmiştir.
4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 391/1. maddesi ile personel rejimi yönünden PTT personelinin, 27/6/1989 tarih ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 26 ve Ek 27. maddelerine göre istihdam edileceği düzenlenmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (dava tarihinde yürürlükte bulunan haliyle) Ek 26. maddesi; Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren geçici mahiyetteki işlerde, yerli veya yabancı personelin tam zamanlı, kısmi zamanlı veya projelerle sınırlı olarak sözleşmeyle istihdam edilebileceğini; (dava tarihinde yürürlükte bulunan haliyle) Ek 27. maddesi ise 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/A maddesi kapsamında personel (memur) istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından, teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetlerin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle yürütüleceğini hükme bağlamıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi her ne kadar Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi olarak faaliyet göstermekte ise de; gerek sermayesinin tamamının hazineye ait olması ve teşkilat yapısının özelliği, gerek bünyesinde halen (anonim şirket olmadan önce istihdam etmeye başladığı) 657 sayılı Kanun'a tabi memur ve 399 sayılı KHK'ya tabi kadrolu ve sözleşmeli personel çalıştırmaya devam etmesi, gerekse personel rejimi ile ilgili konularda 375 sayılı KHK'nın kamu kurum ve kuruluşlarının idari hizmet sözleşmeli personel çalıştırması ile ilgili bölümlerine atıf yapılmış olması hususları göz önüne alındığında; davalı kurumun halen kamu tüzelkişiliği sıfatını koruduğu ve ülke çapında faaliyette bulunan PTT personelinin işe alınması, görevde yükselmesi, disiplin cezaları ve sözleşmesinin yenilenip yenilenmemesine ilişkin hususları düzenleyen dava konusu Yönetmeliğin kamu personeline ait genel hükümleri kapsadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, 3011 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1/b maddesi uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanması gereken yönetmelikler kapsamında olduğu halde Resmi Gazete'de yayımlanmadan yürürlüğe konulmuş olması nedeniyle, dava konusu Yönetmelik hükümlerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu Yönetmelik hükümlerinin iptali gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Davalı idarede başdenetçi olarak görev yapan davacı, 12/04/2018 tarihinde davalıya ait internet sitesinde yayımlanarak yürürlüğe giren Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik'in; "Atama ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler" başlıklı 20. maddesinin 1. fıkrasının (b) ve (c) bentleri ile 2. fıkrasının; "Denetçi ve İç Denetçi Personel" başlıklı 24. maddesinin; "Görevde yükselme ve koşulları" başlıklı 74. maddesinde, "Denetim Hizmetleri Başkanı" unvanı ile "Başdenetçi olarak en az bir yıl çalışmış olmak" koşuluna yer verilmemek suretiyle eksik düzenlemenin; "İdari hizmet sözleşmeli pozisyonlar" başlıklı 113. maddesinde belirtilen düzenlemenin eki olan pozisyon cetvelinde Denetim Hizmetleri Daire Başkanlığının kaldırılarak, Rehberlik ve Kontrol Daire Başkanlığına transfer / tahsis edilmesi ile ilgili kısımlarının iptali istemiyle dava açmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketine ait internet sitesinde 12/04/2018 tarihinde yayımlanan Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Yönetim Kurulunun … günlü, … sayılı kararı ile yürürlükten kaldırılmış olup, karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunmayan Yönetmelik hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. …-TL yargılama giderinin davalı üzeride bırakılmasına,
4. Kararın kesinleşmesinden sonra, posta giderleri avansından artan …-TL tutarın davacıya; …-TL tutarın davalıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 07/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.