Danıştay 2. Daire 2021/4439 Esas 2022/3543 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4439
Karar No : 2022/3543


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI YANINDA (MÜDAHİL): …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …Bilgisayar Kırtasiye ve Kooperatif
Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına dair Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 11/04/2016 günlü, E:2015/8104, K:2016/2576 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, davacı şirkete ait, İstanbul ili, Şişli ilçesi, …Mahallesi, … Caddesi, … pafta, … ada, … parsel, … Apt. No:… adresinde faaliyet gösteren işyerinin, tüm kat maliklerinden muvafakat almaması halinde mühürleneceğine ilişkin … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: … İdare Mahkemesince; dava konusu olayda, davalı idarece şikayet üzerine davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma şartlarını taşıyıp taşımadığı hususunda bir inceleme yapıldıktan sonra ancak gerekli şartlar mevcut değil ise ruhsat iptaline yönelik olarak işlem tesis edilebileceği açık olup, ruhsat iptaline yönelik bir karar alınmaksızın, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma şartlarından birini taşımadığından bahisle doğrudan işyerinin mühürlenmesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; ayrıca, davalı idarece işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik olarak yürütülecek işlemlerde, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 22/12/1973 günlü, E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararı uyarınca kişi lehine hak doğrucu işlemlerin yokluk, açık hata, kişinin gerçek dışı beyanı veya hilesi halleri dışında ancak işlemin tesis edildiği tarihten itibaren dava açma süresi içerisinde geri alınabileceği, bu süre geçtikten sonra ise kazanılmış hak doğacağı yönündeki kararının göz önünde bulundurulması gerektiği gerekçeleriyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine anılan karar, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesince onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından; 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca kat maliklerinin tümünden muvafakatname alınmamış olması ve Belediye tarafından verilen ek süreler içinde de eksik muvafakatlerin tamamlanamamış olması sebebiyle Belediye tarafından yapılması zaruri hale gelmiş olan mühürleme işleminin, hukuka ve hakkaniyete uygun bir işlem olduğu ileri sürülerek, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesi kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile onama kararının kaldırılarak, Mahkeme kararının gerekçe değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Ondördüncü Dairesi tarafından 08/06/2017 günlü, E:2017/767, K:2017/3960 sayılı gönderme kararı ile Danıştay Onuncu Dairesine ve Danıştay Onuncu Dairesi tarafından ise, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme istemin kabulü ile Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 11/04/2016 günlü, E:2015/8104, K:2016/2576 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirketin İstanbul ili, Şişli ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … pafta, … ada, …parsel, … Apt. No:… adresinde kırtasiye ve büro malzemeleri satışı yapmak suretiyle faaliyet gösterdiği, bu işyerine ilişkin olarak Şişli Belediye Başkanlığı tarafından … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlenmiş olduğu, davacı şirketin faaliyet gösterdiği binada bağımsız bölüm maliki olan … isimli şahıs tarafından 11/05/2012 günlü dilekçe ile 'binanın, planda mesken olarak gözüken, … ve … numaralı bağımsız bölümlerinde ruhsata aykırı yapılaşmaya gidilerek ve kat maliklerinin muvafakati alınmadan dükkan açıldığı belirtilmek suretiyle işyeri ruhsatının iptalinin davalı idareden istenildiği, anılan başvuru üzerine … günlü, … sayılı Olur ile kat maliklerinin muvafakatının alınması için davacıya 15 gün süre verilmesine, süre sonunda gereğinin yerine getirilmemesi durumunda faaliyetin durdurulmasına karar verildiği, anılan kararın 21/06/2012 tarihinde davacıya tebliği üzerine davacı tarafından 06/07/2012 günlü dilekçe ekinde taşınmaz maliklerinden bir kısmına ait muvafakatnamelerin davalı idareye ibraz edildiği, bunun üzerine 06/07/2012 günlü Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü yazısı ile eksikliğin giderilmiş olduğunun ilgili birimlere bildirildiği, ancak … isimli şahsın 04/01/2013 günlü dilekçesi ile taşınmaz maliklerinin tamamının muvafakatı olmadığından eksikliğin giderilmemiş olduğu belirtilerek gerekli işlemlerin yürütülmesinin talep etmesi üzerine … günlü, … sayılı Olur ile davacıya tüm kat maliklerinin muvafakatini alması için 7 gün süre verilmesine, süre sonunda muvafakatnamenin alınmaması halinde işyerinin mühür altına alınmasına karar verildiği, anılan işlemin 17/01/2013 tarihinde davacıya tebliği üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı, verilen süre içesinde muvafakatname ibraz edilmemesi üzerine 02/02/2013 tarihinde uyuşmazlık konusu işyerinin mühürlenerek faaliyetten men edildiği anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinde; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri aşağıda belirtilen şartları taşımak zorundadır: ...b) 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamına giren gayrimenkullerin, tapu kütüğünde mesken olarak gösterilen bağımsız bölümlerinde sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve benzeri eğlence ve toplantı yerleri; fırın, lokanta, pastane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri; imalathane, boyahane, basımevi, dükkan, galeri ve çarşı gibi işyerlerinin açılması hususunda kat maliklerinin oy birliği ile karar alması..." hükmüne; aynı Yönetmeliğin 6.maddesinin 1.fıkrasında, "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır." hükmüne; anılan Yönetmeliğin 13. maddesinde ise "... İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaksızın faaliyet gösteren işyerlerinin doğrudan kapatılabileceği açık ise de, belediye tarafından düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatı uyarınca faaliyet gösteren bir işyerinin, mevcut durum itibariyle faaliyetine devam etme imkanı bulunmadığı düşünülüyor ise, hukuki güvenlik ilkesi uyarınca, ancak adına düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilip bu işlem muhatabına tebliğ edildikten sonra faaliyetin sona erdirilebileceği açıktır.
Dava konusu olayda, davalı idarece şikayet üzerine davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma şartlarını taşıyıp taşımadığı hususunda bir inceleme yapıldıktan sonra, gerekli şartlar mevcut değil ise ruhsatın iptaline yönelik olarak işlem tesis edilebileceği açık olup; işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline yönelik bir karar alınmaksızın, ruhsat alma şartlarından birini taşımadığından bahisle doğrudan işyerinin mühürlenmesine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 09/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.