Danıştay 10. Daire 2022/1948 Esas 2022/3210 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, bir boşanma sürecinde olan ve koruma kararı olan yakınlarının, koruma tedbirlerinin yeterince alınmadığı gerekçesiyle öldürülmesi olayında, davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğunu savunarak maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. İlk derece mahkemesi davacıların maddi tazminat taleplerinin kabulüne ve manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne karar vermiş, Bölge İdare Mahkemesi ise olayın nasıl gerçekleştiğine ilişkin tespitlere dayanarak davalı idarede hizmet kusuru bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Danıştay Onuncu Dairesi, temyiz isteminin reddine, Bölge İdare Mahkemesi kararının onanmasına ve temyiz giderlerinin davacılara yüklenmesine karar vermiştir.
Kanun maddeleri ise davanın konusunu oluşturan 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'un 22. maddesi, 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği'nin 35. maddesi ve İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun ilgili madd

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2022/1948
Karar No : 2022/3210

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN_KONUSU :
Davacıların yakını …'ın, boşanma sürecinde olduğu ve hakkında koruma kararı olan eşi … tarafından 16/03/2019 tarihinde öldürülmesi olayında davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğu iddiasıyla uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık olarak anne … ve baba … için ayrı ayrı 1.000,00'er TL(miktar artırımıyla 307.700,00 TL) maddi, 150.000,00'er TL manevi; kardeşler …, …, … ve … için ayrı ayrı olmak üzere 75.000,00'er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazmine karar verilmesi istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacılar yakını hakkında koruma kararı bulunmasına rağmen davalı idarece koruma tedbirlerinin alındığına ilişkin dosyaya bilgi ve belge sunulmadığı, meydana gelen olayda davalı idarenin hizmet kusurunun bulunduğu gerekçesiyle davacılardan anne … ve baba …'ın maddi tazminat istemlerinin kabulüyle toplam 307.700,00 TL maddi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren adı geçen davacılara ödenmesine, davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile toplam 400.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin talepler yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; uyuşmazlık konusu olaya ilişkin olarak … hakkında yürütülen ceza kovuşturmasına ilişkin olarak UYAP üzerinden yapılan araştırma sonucu elde edilen … Bölge Adliye Mahkemesi … Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ve Yargıtay … Ceza Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla kesinleşen … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:.. ve K:… sayılı kararında "...olay günü sanık ile maktulün buluştukları ve …isimli alış veriş merkezine gittikleri, burada bir süre vakit geçirdikleri ve daha sonra buradan ayrılarak … alış veriş merkezi istikametine doğru ilerledikleri, bu esnada aralarında süren boşanma davası ve ayrılık süreçleri ile ilgili tartışmaya başladıkları, bu esnada sanığın aracını durdurduğu, maktulün araçtan inmek istediği, ancak sanığın aracın kapılarını kilitleyerek maktulün araçtan inmesine izin vermediği, maktulün polis imdat 155 hattını arayarak yardım istediği ancak telefonun kapandığı, bu görüşmeden yaklaşık on - on beş dakika sonra sanığın yanında bulundurduğu ateşli silah ile maktulün başına iki el ateş ederek öldürdüğü..." ve "Olay günü sanık ve maktulün alışveriş merkezine birlikte gittikleri, 06/07/2020 tarihli bilirkişi raporuna göre, birlikte sinema filmi izlemeye gittikleri, kamera görüntülerine göre sinema gişesi önünde bir ara saat 17:34 sıralarında el ele tutuştukları, sinema çıkışı arabada tartışmaya başladıkları ve neticede sanığın öldürme eylemini gerçekleştirdiği..." ibareleriyle olayın nasıl gerçekleştiğine ilişkin tespitlere yer verildiği; 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'un 22. maddesine dayanılarak hazırlanan 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği'nin 35. maddesinin 7. fıkrasında yer alan "Korunan kişi, korunduğu yer dışında başka bir yere gitmesi gerektiğinde gideceği yer hakkında kolluğa bilgi verir, bu durumda dahi hakkında verilen kararın uygulanmasına devam edilir." düzenlemesi de dikkate alındığında, idareler tarafından alınan her türlü önleyici yahut koruyucu tedbirlerin yeterli olup olmadığı ya da gereği gibi uygulanıp uygulanmadığı hususunun, sadece idarelerin eylemleri ile değerlendirilemeyeceği, söz konusu tedbirlerin alınmasında ve uygulanmasında asli sorumluluk ve yetki idarelerde olsa dahi, alınan tedbirlerin gereği gibi uygulanması ve bu bağlamda idarelerin üzerlerine düşen görevleri yerine getirebilmesi için korunan kişi ve yakınlarının da idareyi harekete geçirecek eylem ve hareketlerde bulunması gerektiği, bir başka deyişle lehine koruma tedbiri alınanlar ile idarelerin işbirliği içinde olmaları, bu işbirliğinin gereği olarak, olağanın dışında bir durumdan haberdar olunması yahut tedbirlere aykırı bir davranış gösterilmesi halinde idarenin derhal haberdar edilmesi gerektiği, buna bağlı olarak da idarelerin en kısa sürede tedbirlerin gereğini yerine getirmesinin zorunlu olduğu, bu işbirliğinin gereklerinin gerek korunanlar gerekse idareler tarafından yerine getirilmemesi halinde tedbirden beklenen amacın gerçekleşmeyeceği açık olup, bu haliyle önleyici tedbir kararının uygulanmasına yönelik mahkeme, savcılık ve kolluk arasında gerekli yazışmaların yapıldığı görülen uyuşmazlıkta, kolluk güçleri haberdar edilmeksizin hakkında önleyici tedbir kararı aldırdığı eşi ile aynı araca binmek suretiyle korunduğu yer dışında başka bir yere gittiği … Ağır Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:… ve K:… sayılı kararından anlaşılan Fatma Erdoğan'ın, bu süreçte gerçekleşen eşi … tarafından ateşli silahla öldürülmesi olayında davalı idarenin gerekli önlemleri almadığından bahsedilemeyeceğinden hizmet kusurunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, davalı idarece koruma kararının gereklerinin yerine getirilmediğini, eşinin müteveffaya zorla sarıldığını, davacılar yakının tehdit edilmek suretiyle öldürüldüğü araca bindirildiği, araca bindirildikten sonra kapının kilitlendiğini, öldürülmeden önce polisi arayarak yardım istediğini, olayda idarenin hizmet kusuru ilkesi uyarınca sorumluluğunun bulunduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI: Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra davacıların duruşma istemleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca yerinde görülmeyerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşılarak davacıların yürütmenin durdurulması istemleri hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin REDDİNE,
2.Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz yargılama giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin iadesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 13/06/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.