Danıştay 3. Daire 2022/1709 Esas 2022/2938 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı idare tarafından davacının adına düzenlenen vergi inceleme raporuyla 2013 yılına devreden geçmiş yıl zararının azaltılmasına yönelik olarak yapılan işlemin, ölen hayvanların imhasının usulüne uygun yapılmadığı gerekçesiyle, ölen 173 adet hayvan için gider olarak gösterilen 290.936,67 TL'nin kanunen kabul edilmeyen gider olmasından kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık görülmediği kararlaştırılmıştır. Temyiz istemi ise reddedilmiştir.
Kanun maddeleri ise 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 267 ve 278. maddeleridir. Maddelerde emsal bedel belirlenirken, malların kıymetlerine göre düşüşüne göre değerlendirilmesi gerektiğini ve kıymeti düşen malların emsal bedeli ile değerleme yapılacağı belirtilmektedir.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/1709
Karar No : 2022/2938

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Tekstil Gıda İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına davalı idarece yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının adına düzenlenen ... tarih ve ... sayılı vergi inceleme raporuyla 2013 yılına devreden geçmiş yıl zararının azaltılmasına yönelik işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı tarafından, ölen 173 adet buzağı ve inek cinsi hayvanı için gider olarak gösterilen 290.936,67.-TL'nin, ölen hayvanların imhasının takdir komisyonu nezaretinde veya bakanlık/yetkili kurum görevlilerinin yer aldığı bir komisyon nezdinde tutanak düzenlemek suretiyle gerçekleştirilmediğinden bahisle kanunen kabul edilmeyen gider olarak matraha eklenmesi gerektiği belirtilmiş ise de Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, İzlenmesi ve Tescili Yönetmeliğinde, imhanın takdir komisyonu veya bakanlık/yetkili kurum nezdinde yapılması gerektiğine dair bir düzenleme bulunmadığı, ölen buzağı ve inek cinsi hayvanlara ilişkin olarak İlçe Tarım Müdürlüğüne bildirildiğinin dava dilekçesi ekinde yer alan belgelerden anlaşıldığı, hayvanlara ilişkin ölüm halinin davacı nezdinde zorunlu olarak bulundurulması gereken veteriner hekim ve mükellef kurum temsilcisinin imzasıyla tutanak altına alındığı, davalı idarenin, düzenlenen tutanak ve bildirimlerin sahte olduğuna veya ölüm halinin gerçekleşmediğine yönelik bir iddiası olmadığı gibi sigorta ettirilen 34 adet hayvannın da benzer şekilde imha edilmesine rağmen bu hususa ilişkin bir eleştiri getirilmediği ve bu durumun çelişki oluşturduğu göz önüne alındığında gider olarak gösterilen değinilen tutarın kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınarak kurum kazancının azaltılması yönünde tesis edilen dava konusu işlemin bu kısmının hukuka uygun düşmediği, "730-Genel Üretim Giderleri" ve "770-Genel Yönetim Giderleri" hesaplarına kaydedilen 5.905,00.-TL'nin kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin, 290.936,67.-TL'nin kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmasına ilişkin kısmı iptal edilmiş, 5.905,00.-TL'nin kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmasından kaynaklanan kısmı yönünden ise dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Vergi inceleme raporu kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığından incelenemeyeceği, aynı raporun takdir komisyonuna done olduğu ancak dava konusu edilmediği ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının adına düzenlenen vergi inceleme raporuyla 2013 yılının devreden geçmiş yıl zararının azaltılmasına yönelik işlemin iptali istemiyle davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 267. maddesinde; emsal bedel; gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tesbit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değer olarak tanımlanmış, emsal bedelin sıra ile maddede belirtilen esaslara göre tayin olunacağı, aynı Kanun'un 278. maddesinde, yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mutat olmıyan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, deşe ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan düzenlemelerden, kıymeti düşen malların emsal bedeli ile değerlenmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından, ölen hayvanların imhasına ilişkin usulüne uygun bir değerleme yapılmadığı anlaşıldığı gibi Mahkemelerince verilen ara kararı üzerine İnegöl İlçe Tarım Müdürlüğünce dosyaya sunulan cevabi yazıda, hayvan ölümlerinin bildirimleriyle ilgili olarak geriye dönük herhangi bir kaydın olmadığının belirtildiği de göz önüne alındığında, dava konusu işlemin, ölen 173 adet buzağı ve inek cinsi hayvan için gider olarak gösterilen 290.936,67.-TL'nin kanunen kabul edilmeyen gider olmasından kaynaklanan kısmında hukuka aykırılık görülmediğinden Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle dava konusu işlemin değinilen kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine dair kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 14/06/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar bozulması istenen Dava Dairesi kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında istemin kabulünü gerektirecek durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve kararın onanması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.