Danıştay 8. Daire 2020/3069 Esas 2022/4145 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3069
Karar No : 2022/4145


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Polis Amirleri Eğitim Merkezi'nde öğrenci adayı olan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-IV-A maddesinde sayılan şartları taşımadığından bahisle ilişiğinin kesilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemidir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; hakem hastane olarak belirlenen Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen sağlık kurulu raporuna göre, idarece sağlık durumunun inceletildiği tarihte yürürlükte bulunan Yönetmelik hükümlerine göre Polis Amirleri Eğitim Merkezi öğrencisi olmasını engelleyen herhangi bir sağlık durumu bulunmadığı anlaşılan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin EK-3-IV-A maddesi uyarınca Polis Amirleri Eğitim Merkezi'nden ilişiğinin kesilmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin mevzuata uygun olarak tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Polis Amirleri Eğitim Merkezi'nde öğrenci adayı olan davacının, davalı idarece mevzuat gereği sevk edildiği 29 Mayıs Devlet Hastanesince düzenlenen … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda göz hanesinde "sağ:0,6 sol:0,3 sol korneal santralde bulanıklık" teşhis hanesinde "sağlam sol korneal santralde bulanıklık" karar hanesinde "ilgili okul öğrenci adayı olur" tanı kararının Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı sağlık komisyonunca incelenmesi üzerine, davacının Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevki sağlanarak sağlık kurulu raporu aldırılmasına karar verilmiş, hastanenin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda "tanı : sağ-sol keratokonus refraktif cerrahi operatuar korneal kollojen çapraz bağlama tedavisi operatuvar. karar ETSŞY EK-3,IV-A'ya uymaz. PAEM öğrencisi olamaz" tanı kararının incelenmesi üzerine 29 Mayıs Devlet Hastanesinin sağlık kurulu raporunun iadesi ve keratokonus ve görme dereceleri yönünden kararın olamaz olarak düzeltilmesinin istenilmesi üzerine adı geçen hastanece yeniden düzenlenen raporda "Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği EK-3-IV-A'ya uymamaktadır. İlgili Okul Öğrenci adayı olamaz." kararı ve Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin sağlık kurulu raporu tanı kararı da davacının yönetmeliğin EK-3-IV-A maddesine uymadığı yönünde olduğundan, davalı idare tarafından davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-IV-A maddesinde sayılan şartları taşımadığından bahisle … tarih ve … sayılı işlem ile ilişiğinin kesilmesine karar verildiği, bu kararın iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu dayanak alınarak düzenlenen ve 16.07.2015 tarih ve 29418 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitimi Merkezi Giriş ve Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin "Adaylarda aranılan şartlar" başlıklık 9. maddesinde: "(1) PAEM’e başvuru yapacak adaylardan;
...
b) Emniyet mensubu olmayan adaylarda aşağıdaki şartlar aranır:
...
6) Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak,...

(2) PAEM’e başvuran adayların birinci fıkrada belirtilen şartlardan herhangi birini taşımadıkları anlaşılması halinde, sınav sonuçlarına bakılmaksızın adaylıkları, öğrenime başlamışlarsa öğrencilikleri sona erdirilir." hükmüne yer verilmiştir.

04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-IV-A maddesinde;
"Görme ve diskromotopsi muayenesinde lens kullanılmasına izin verilmez.
1) Bu siteme ait konjenital anomali, kronik ve ilerleyici hastalığı bulunmayacaktır.
2) İshiara kitabı ile yapılan muayenede parsiyel veya total diskromatopsi (renk körlüğü) bulunmayacaktır.
3) Göz ve göz ekleri tam ve sağlam olacaktır.
4) Göz ve göz eklerine ait eşkal belirleyici kalıcı sekel bulunmayacaktır.
5) Polis Kolejine alınacak öğrencilerde; görme her iki gözde ayrı ayrı ihtilafsız tam olacaktır.
6) Polis Meslek Yüksek Okuluna alınacak öğrencilerde; görme her iki gözde ayrı ayrı myoplarda; (sferik + silendirik) – 1 Diyoptri ve hipermetroplarda + 1 Diyoptriyi geçemez. Mixt astigmatlarda transpozisyon sonrası değerlere göre işlem yapılır. Düzeltmeden sonra sadece gözlerden birinin görme gücü en az 7/10 ve her iki gözde görme güçleri toplamı en az 16/20 olmak zorundadır. Gözlük camı veya lens ile yapılan tashihtir.
7) Güvenlik Bilimleri Fakültesi, Fakülte ve Yüksek Okul lisans programı ile polis meslek eğitim merkezi müdürlüğüne alınacak öğrencilerde refraksiyon kusuru her iki gözde ayrı ayrı myoplarda; (sferik + silendirik) – 2 Diyoptri ve hipermetroplarda + 1 Diyoptriyi geçemez. Mixt astigmatlarda transpozisyon sonrası değerlere göre işlem yapılır. Düzeltmeden önce sonra sadece gözlerden birinin görme gücü en az 7/10 ve her iki gözde görme güçleri toplamı en az 16/20 olmak zorundadır. Gözlük camı veya lens ile yapılan tashihtir." hükmü, Ek-3-IV-B-3 maddesinde; "Bir veya iki gözde santral görmeyi bozmayan pitozisler ve ameliyatları." hükmü yer almaktadır. 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin 28. maddesiyle; "04/08/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır."
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-7-A maddesinde;
"Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu doktorları, hastalığın seyri ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
1) Görme ve diskromotopsi muayenesinde lens kullanılmasına izin verilmez.
2) a) Parsiyel veya total diskromatopsi (renk körlüğü),
b) Retinitis pigmentoza (tavuk karası) ve diğer retina distrofileri,
c) Şaşılık, göz kapağı düşüklüğü, göz kaslarında ve sinirlerinde fonksiyon kaybı, nistagmus,
ç) Katarakt ve katarakt cerrahisi, psödofaki,
d) Reaksiyon göstermeyen, göz, göz ekleri ve orbita içi yabancı cisimler,
e) Keratokonus, glokom, retina patolojileri,
f) Üveit, korioretinit gibi göz ve göz eklerinin kronik enfeksiyonları,
öğrenciliğe engeldir.
3) Okullara alınacak öğrencilerde; görme her iki gözde ayrı ayrı miyoplarda; (sferik + silendirik) –2 diyoptriyi, hipermetroplarda + 1 diyoptriyi geçemez. Mikst astigmatlarda transpozisyon sonrası değerlere göre işlem yapılır.
Düzeltmeden sonra her iki gözün görme güçleri toplamı en az 20'de 16 olmak zorundadır.
Düzeltmeden sonra gözlerden birinin görme gücü en az 10'da 7 olabilir, ancak bu durumda diğer gözün görme gücü düzeltmeden sonra 10'da 10 (tam) olmak zorundadır." hükümleri, Ek-3-7-B-8-c maddesinde; "Kornea, lens ve viterusun kesafetleri, göz tabakalarının çeşitli şekil bozuklukları, hastalıkları,sekellari, ekzoftalmiler ve keratokonus" hükmü yer almaktadır.
29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin eklerinde yapılan değişiklikle Ek-3-7-A maddesinde;
"Göz hastalıkları yönünden sağlam olacaktır."
Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, organ ve sistem fonksiyonlarını etkileyen bir hastalığı, sakatlığı olanlar ile doğuştan (konjenital) veya sonradan (cerrahi-travmatik) organ eksikliği veya organ yokluğu olanlar (aşağıdaki istisnai maddeler hariç) öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu doktorları, hastalığın seyrini ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi gereği aday mevcut sağlık durumu ile değerlendirilir.
(1) Görme ve diskromatopsi muayenesinde lens kullanılmasına izin verilmez.
(2) İzole, periferik ve noktasal olan katarakt sağlam kabul edilir. Periferik, yüzeysel ve küçük olan korneal nefelyonlar sağlam kabul edilir.
(3) Okullara alınacak öğrencilerde; refraksiyon kusuru sayısal değerlerinin toplamı, her iki gözde ayrı ayrı;
a) Miyoplarda (sferik + silendirik) –2 diyoptriyi geçemez.
b) Hipermetroplarda (sferik + silendirik) + 1 diyoptriyi geçemez.
c) Mikst astigmatlarda transpozisyon sonrası değerlere göre işlem yapılır.
ç) Düzeltmeden sonra her iki gözün görme güçleri toplamı en az 20'de 16 olmak zorundadır.
d) Düzeltmeden sonra gözlerden birinin görme gücü en az 10'da 7 olabilir, ancak bu durumda diğer gözün görme gücü, düzeltmeden sonra 10'da 10 (tam) olmak zorundadır." hükmü, Ek-3-7-B-6-ç maddesinde; "Keratokonus" hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
... İdare Mahkemesince, davacı göz hastalıkları yönünden sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının tespit edilebilmesi amacıyla, ilk olarak 16/06/2017 tarihli ara kararı ile Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilmiş, ilgili hastanece düzenlenen ... tarih ve ...sayılı sağlık kurulu raporunda; "........pentacam posterior elevasyon haritasında bileteral ektazi keratokonus ile uyumludur. Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin IV göz hastalıkları A dilimi 1. maddesine göre Polis Amirleri Eğitim Merkezi öğrencisi olamaz" ibarelerine yer verilmesi üzerine, İdare Mahkemesince davacının yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiştir. Yürütmenin durdurulması kararına karşı davacı tarafından itiraz edilmesi üzerine ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince, davacının dilekçesinde lazer ameliyatı geçirdiğini, bu durumun da PAEM öğrencisi olmaya engel olmadığı ileri sürülmüş olduğundan, davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğin hangi maddesi nedeniyle öğrencilikle ilişiği kesilmişse, bu hüküm açıkca belirtilmek suretiyle, anılan hükme dayalı olarak PAEM öğrencisi olup olmayacağı konusunda açıklık getiren bir ek rapor istenilmeden verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddi yolundaki kararda hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle itirazın kabulü karar verilmiştir.
... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen karar üzerine ... İdare Mahkemesince 12/07/2018 tarihli ara kararı ile davacının talimat yoluyla belirlenecek bir hakem hastaneye sevkinin sağlanarak, yapılacak muayene ve tetkikler sonucu Polis Amirleri Eğitim Merkezi öğrencisi olup olamayacağına ilişkin verilecek raporun gönderilmesi Rize İdare Mahkemesinden istenmiş olup, Recep Tayyip Erdoğan Eğitim Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen … tarihli ve … sayılı raporda; " .....topografide her iki gözde suspect keratokonus mevcuttur. 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğine göre EK-3-IV-A PAEM öğrencisi olur..." ibaresine yer verilmesi üzerine ... İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen raporlar arasında çelişki bulunduğundan davacının hakem hastaneye sevk edilerek durumunun dava konusu işlemin tesis edildiği dönemde yürürlükte bulunan 04/08/2003 tarih ve 25189 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ile bu Yönetmeliğin eklerinde yapılan 29/09/2019 tarihli değişiklikler dikkate alınarak yeniden değerlendirilerek Polis Amirleri Eğitim Merkezi öğrencisi olup olamayacağı ile ilgili bir karar verilmesi gerektiğinden … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, dava konusu işlemin hukuka uygun olup olmadığı yolunda yargısal denetim yapılırken, bir başka anlatımla davacının öğrenciliğe kabulüne engel sağlık problemi olup olmadığı yolundaki tespitin gerekli olduğu durumlarda, Mahkemelerin bulundukları il merkezinde bulunan adli tıp kurumu, tam teşekküllü devlet hastanesi veya üniversite hastanelerini seçmeleri esastır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 15/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.