Esas No: 2018/589
Karar No: 2022/3637
Karar Tarihi: 15.06.2022
Danıştay 2. Daire 2018/589 Esas 2022/3637 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2018/589 E. , 2022/3637 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/589
Karar No : 2022/3637
DAVACI : ... Derneği (...)
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
DAVANIN KONUSU : 10/11/2017 günlü, 30236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği'nin;
1) Başlık kısmında "Psikolojik Danışma" ibaresinin bulunmamasına ilişkin eksik düzenlemenin,
2) "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendinde, "üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış" ifadesine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
3) "Danışmanlık tedbiri uygulamaları" başlıklı 13. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin,
4) "Aile rehberliği" başlıklı 14. maddesinde, aile rehberliği hizmetlerinin hangi saatler arasında yapılacağı, bu hizmetlerin çalışma saatleri dışında sunulması halinde nasıl ücretlendirileceğine ilişkin kurallara yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
5) "Rehberlik öğretmeninin görevleri" başlıklı 34. maddesinin 1. fıkrasının (n) bendinde, "mesai saatleri içerisinde" ifadesine yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
6) 34. maddesinin birinci fıkrasının (ff) bendinde yer alan "...belleticilik ve nöbet görevi yapar." ibaresinin,
7) "Çalışma saatleri ve izinler" başlıklı 37. maddesinin 3. fıkrasının iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI : Davacı Dernek tarafından; hukuka ve mevzuata aykırı olarak tesis edilen dava konusu Yönetmelik düzenlemelerinin iptali gerektiği ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; üst hukuk normları esas alınmak suretiyle, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda yürürlüğe konulan Yönetmelik hükümlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Yönetmeliğin yürürlükten kalkmış olması nedeniyle, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Davacı Dernek tarafından, 10/11/2017 tarihli ve 30236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği'nin; eksik düzenleme nedeniyle Yönetmelik başlığının; aynı yönetmeliğin 3. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinin; "Danışmanlık tedbiri uygulamaları" başlıklı 13. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin; "Aile rehberliği" başlıklı 14. maddesinin; "Rehberlik öğretmeninin görevleri" başlıklı 34. maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi ile (z) bendinin (ff) alt bendinde yer alan; “belleticilik ve nöbet görevi yapar” ibaresinin; "Çalışma saatleri ve izinler" başlıklı 37. maddesinin üçüncü fıkrasının iptali istenilmektedir.
Anayasanın 124. maddesi, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler kuralını taşımaktadır.
İdareler bu çerçevede Yönetmelik çıkarabilecekleri gibi kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmelikte değişikliklerde yapabilirler. Yönetmeliklerin Anayasa, Yasa, Tüzük ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi ve öngörülen biçim ve yetki koşullarına uyularak çıkarılması dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
10/11/2017 tarihli ve 30236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği'nin amacı ve kapsamı; il ve ilçe düzeyinde rehberlik hizmetleri ile bu hizmetlerin verildiği rehberlik ve araştırma merkezleri ve eğitim kurumlarındaki rehberlik servislerinin işleyiş ve görevleri ile bu hizmetleri veren kurumlarda çalışan personelin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dava konusu Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendinde; "Rehberlik Öğretmeni; Eğitim kurumlarındaki rehberlik servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik hizmetlerini yürüten personeli" ifade ettiği, "Danışmanlık tedbiri uygulamaları" başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; "Adli makamlarca danışmanlık tedbiri kararı verildiği durumlarda, danışmanlık tedbiri uygulamaları rehberlik servisi tarafından yerine getirilir. Eğitim kurumlarında rehberlik öğretmeni bulunmadığı veya çocuğun herhangi bir eğitim kurumu ile ilişiği bulunmadığı durumlarda ise danışmanlık tedbiri uygulamaları rehberlik ve araştırma merkezleri veya il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerinin görevlendireceği çocuğun ikamet adresine en yakın okulun rehberlik öğretmeni tarafından yerine getirilir" hükmüne yer verildiği, "Aile rehberliği" başlıklı 14. maddesinde; "(1) Aile rehberliği ailelere ihtiyaç duydukları konularda bilgi vermek ve gerekli becerileri kazandırmak amacıyla sunulan hizmetlerdir. (2) Aile rehberliği hizmetleri, çocukların, ailelerin veya çocukların bakımından sorumlu bireylerin ihtiyaçlarına göre rehberlik öğretmeni tarafından planlanır. (3) Aile rehberliği hizmetleri, aile görüşmelerini, aile ziyaretlerini, aile eğitimi programı uygulamalarını ve çocuğun ihtiyaçlarına yönelik müdahale programlarını kapsar. Bireye ilişkin eğitim sürecinde karşılaşılan sorunların değerlendirilmesi, bireye ve ailesine rehberlik hizmeti sunulması amacıyla gerçekleştirilen aile ziyaretlerine rehberlik öğretmeni ve rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu üyesi en az iki kişi katılır." hükmünün yer aldığı, "Rehberlik öğretmeninin görevleri" başlıklı 34. maddesinin birinci fıkrasının (n) bendinde; "Evde ve hastanede eğitime karar verilmiş öğrencilere rehberlik hizmeti sunmak amacıyla öğrenciyi evde ve hastanede ziyaret eder.", (z) bendinin (ff) alt bendinde; ''Sınavlarda görev alabilir; belleticilik ve nöbet görevi yapar.'' hükmü ile "Çalışma saatleri ve izinler" başlıklı 37. maddesinin üçüncü fıkrasında; "Rehberlik öğretmenleri tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilir.'' hükümleri yer almıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin dayanaklarından birisi olan 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun ''Yöneltme'' başlıklı 6. maddesinde fertlerin, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilecekleri; Milli eğitim sisteminin, her bakımdan, bu yöneltmeyi gerçekleştirecek biçimde düzenleneği; bu amaçla, ortaöğretim kurumlarına, eğitim programlarının hedeflerine uygun düşecek şekilde hazırlık sınıfları konulabileceği; yöneltmede ve başarının ölçülmesinde rehberlik hizmetlerinden ve objektif ölçme ve değerlendirme metotlarından yararlanılacağı hükme bağlanmıştır.
Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı içinde yer alan, birçok önemli ve zor görevleri üstlenmiş olan Rehberlik Öğretmenlerinin, her öğretmenin yapması gereken sınavlarda görev alma, belleticilik ve nöbet görevini yerine getirme sırasında da rehberlik hizmetlerinin bir gereği olarak öğrencileri yakından tanıma ve gözlemleme imkanı bulacakları gibi okul içindeki çalışma barışı da bunu gerektirmektedir.
Eğitim öğretim kurumlarında yürütülen rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin, eğitim bölgesi bütünlüğü içinde her okulda her öğrenciye ulaşılması, rehberlik hizmetinin yaygınlaştırılarak rehberlik hizmetinden yararlanamayan öğrencilere bu hizmetin sunulması, eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik görevleri bulunan rehberlik öğretmenlerinin, öğrencilerin bir üst öğretim kurumlarına, mesleğe yönlendirilmesi amacıyla süreklilik arzetmeyen tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanımlama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilmelerini sağlaması ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul/kurumlarda görev yapan tüm yönetici ve öğretmenler ile rehberlik öğretmenlerininde nöbet görevini yapması ve hizmetlerin daha etkili ve verimli hale getirilmesi amacıyla düzenlendiği anlaşılan dava konusu yönetmelik hükümlerinde ve Yönetmelik başlığında üst normlara, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci ve Onikinci Dairelerince (Dairemizin 13/03/2018 günlü kararıyla, işbu dosyanın gereğinin Danıştay İkinci ve Onbirinci Dairelerince yapılacak müşterek heyetçe görüşülmesine karar verilmiş ise de, Danıştay Başkanlık Kurulunun 13/09/2018 günlü, 2018/31 sayılı kararıyla Danıştay Onbirinci Dairesinin kapatılması ve Daireler arasında yeniden belirlenen iş bölümüne göre Dairemizin 14/06/2022 günlü kararıyla Danıştay Onikinci Dairesince müşterek heyet yapılmasına karar verilmesi üzerine); 2575 sayılı Danıştay Kanunu'na 3619 sayılı Kanun'un 10. maddesi ile eklenen Ek 1. madde hükmü uyarınca yapılan müşterek toplantıda, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
10/11/2017 günlü, 30236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve dava konusu olan Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği; 14/08/2020 günlü, 31213 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği'nin 26. maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda, dava konusu edilen düzenlemelerin hukuksal geçerliliğinin ve uyuşmazlığın esasının incelenmesinde hukuki yararın kalmadığı anlaşılmakta olup, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA;
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
4. Posta gideri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine;
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 15/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.