Danıştay 13. Daire 2021/595 Esas 2022/2720 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/595
Karar No:2022/2720

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVACI) … Basım Yayın A.Ş.

2. (DAVALI) … Büyükşehir Belediyesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davacı şirket tarafından esas yönünden, davalı idare tarafından ise vekâlet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'nce 18/08/2020 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen "Eğitim ve Tanıtım Faaliyetlerinde Dağıtılmak ve Belediyemiz Kütüphanelerinde Bulundurulmak Üzere Kitap Alımı İşi" ihalesinin idarece re'sen iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu ihaleye 2 teklif verildiği, yaklaşık maliyetin 1.183.099,91-TL olarak belirlendiği, davacının teklif bedelinin 996.297,00-TL olduğu, Teknik Şartname'de belirtilen kitap adı ve adetlerinde yeni ihtiyaçların ortaya çıktığı belirtilerek bütün tekliflerin reddedilmesi suretiyle ihalenin iptaline karar verildiği, Mahkemenin 06/11/2020 tarihli ara kararına cevaben davalı idare vekilince 16/11/2020 tarihinde verilen dilekçede ve dilekçenin ekinde bulunan 13/11/2020 tarihli yazıda; "Güncellenen Teknik Şartname ile yeni kitap alımı ihale süreci başlatıldığı" beyanında bulunulduğu, Mahkemenin 18/11/2020 tarihli ara kararına cevaben davalı idare vekilince 27/11/2020 tarihinde sunulan dilekçe ve dilekçenin ekinde bulunan belgeler incelendiğinde; kitap alımı işi için yeniden ihaleye çıkılması hususunda 14/10//2020 tarihinde ihale onayının alındığı, 5098 çeşit ve toplam 71.720 adet kitap alımı için yeniden Teknik Şartname hazırlandığı, 43 çeşit ve 1094 adet kitabın dava konusu ihaleye ilişkin Teknik Şartname'de yer almayan kitaplar olduğu, 556 çeşit kitap alımından ise vazgeçildiğinin görüldüğü, bu durumda; dava konusu ihalenin, idarenin değişen ihtiyaçları dikkate alınarak, takdir yetkisi kapsamında, kamu yararı gözetilerek iptal edilmiş olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idarenin ihalenin iptaline yönelik takdir yetkisi bulunmakla birlikte bu yetkinin ihalelere yönelik temel ilkelere ve objektif kriterlere uygun olarak kullanılması gerektiği, dava konusu ihaleye ilişkin kitap listesinden oluşan Teknik Şartname'de değişiklik yapılması gereğinin ihalenin iptaline dayanak oluşturduğu ancak listede güncelleme yapılmasının her zaman mümkün olduğu ve ihalenin iptalini gerektirecek düzeyde beklenmeyen bir durumun söz konusu olmadığı, olgusal ve objektif niteliği bulunmayan gerekçelerle tesis edilen dava konusu işlemin kaynağını hukuk devleti ilkesinden alan hukuki belirlilik ve istikrar ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, İdare Mahkemesi'nce davanın reddine karar verilmesine rağmen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinde hukukî isabet bulunmadığı ileri sürülmüştür.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirketin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu ihaleye ait Teknik Şartname düzenlemesinin idarenin ihtiyaç duyduğu kitap listesinden ibaret olduğu, anılan listede kitapların adına, yazarına, yayınevine ve alınması planlanan kitap miktarına yer verildiği, bu şekilde listelenen toplam 73.496 adet kitap için yaklaşık maliyeti 1.183.099,91-TL olarak belirlenen ihaleye iki isteklinin katıldığı, katılımcıların teklif miktarının 996.297,00-TL ve 1.009.747,26-TL olarak sıralandığı, birbirine yakın olan her iki teklif bedelinin yaklaşık maliyetten yaklaşık %15 oranında düşük olduğu, ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesine geçilmeden Teknik Şartname'de belirtilen kitap adı ve adetlerinde yeni ihtiyaçlar ortaya çıktığı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği, listede yer alan bazı kitaplar değiştirilerek 12/03/2021 tarihinde yeniden ihale yapıldığı, 08/09/2020 tarihli iptal edilen dava konusu ihaledeki ihtiyaçları karşılamak üzere gerçekleştirilen yeni ihaleye yönelik Teknik Şartname'de (kitap listesi) ise önceki listede yer alan bazı kitapların bulunmadığı, sonraki listede yeni bazı kitaplara yer verildiği, bu şekilde oluşturulan yeni liste uyarınca toplam 71.720 kitap alımı için yeni ihalenin gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır.
İkinci ihalede kitap sayısı 1776 azalmış olmakla birlikte ihale bedelinin 1.062.299,66-TL olarak belirlendiği, iptal edilen dava konusu ihaledeki 73.496 kitaptan oluşan alım listesinde 1094 tane listede yer almayan kitaba yer verilmesi ve listede yer alan 556 çeşit kitabın alımından vazgeçilmiş olmasının ihaleye ait Sözleşme Tasarısı'nın "Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi" başlıklı 24. maddesi de dikkate alındığında, yeni ihtiyaçların ortaya çıkması nedeniyle ihalenin iptali bakımından makul bir gerekçe olmadığı, listeye eklenen kitapların önceki liste hazırlanırken de piyasada baskıları bulunan ve bilinen kitaplar olduğu, idarenin takdir yetkisinin daha az kitaptan oluşan yeni liste üzerinden yeni bir ihale yapmak üzere dava konusu ihalenin iptali yönünde kullanılmasının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 5. maddesinde öngörülen "kamu kaynaklarının verimli kullanılması" ilkesine aykırı olduğu göz önünde bulundurulduğunda, idarenin takdir yetkisinin hukuka uygunluğunun yargısal denetimini yerine getiren İdare Mahkemesince bu yönde bir değerlendirme yapılması gerekirken, değişen ihtiyaçlar gerekçe gösterilerek davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet bulunmadığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddine; davacının temyiz isteminin kabulüne, İdare Mahkemesi'nin davanın reddi yolundaki kararının bozulmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 24. maddesinin (f) bendinde, kararlarda yargılama giderleri ve hangi tarafa yükletildiğinin belirtileceği; 31. maddesinde, yargılama giderleri hususunda Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı kurala bağlanmış; anılan madde ile atıfta bulunulan Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinin (ğ) bendinde, "vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti" yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği; 330. maddesinde, vekil ile takip edilen davalarda mahkemece kanuna göre takdir olunacak vekâlet ücretinin taraf lehine hükmedileceği; 332. maddesinde ise yargılama giderlerine mahkemece re'sen hükmedileceği belirtilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasında, "Temyiz incelemesi sonunda Danıştay; a) ... b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddî hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar." kuralına yer verilmiştir.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukukî yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği belirtilmiş; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı; 24/11/2020 tarih ve 31314 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ve kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin ikinci kısmının ikinci bölümünde, idare mahkemelerinde takip edilen davalar için duruşmasız ise 2.040,00-TL avukatlık ücretine hükmedileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesi kararının, davanın reddi yolundaki esasa ilişkin kısmının incelenmesi:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, davanın reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın reddine ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
İdare Mahkemesi kararının, vekâlet ücretine ilişkin kısmı yönünden incelenmesi:
2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, Danıştay'ın, temyize konu kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddî hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onayabileceği kuşkusuzdur.
İdari Yargılama Usulü Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yargılama giderlerine ilişkin hükümlerine göre, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderlerinden olup, vekâlet ücretinin tutarı ve hangi tarafa yükletildiğinin kararda gösterilmesi gerekmektedir.
Avukatın hukukî yardımının karşılığı olan vekâlet ücretinin tutarı ise, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınmak suretiyle tespit edilmelidir.
Dosyanın incelenmesinden, İdare Mahkemesi'nin 10/10/2020 tarihinde tebliğ edilen 02/10/2020 tarihli ara kararı ile davalı idareden dava konusu işleme dayanak bilgi ve belgeler ile savunmanın istenildiği, davalı idarece ara kararına konu bilgi ve belgelerin 20/10/2020 tarihinde mahkemeye sunulduğu, savunma için ek süre talebinde bulunan davalıya 28/10/2020 tarihinde tebliğ edilen 22/10/2020 tarihli ek süre kabul kararıyla 26/10/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 15 günlük ek süre verildiği, davalı idarenin savunmasının 04/11/2020 tarihinde mahkemeye sunulduğu ancak İdare Mahkemesi'nin 03/12/2020 tarihli davanın reddi yolundaki kararında davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmediği görülmektedir.
Bu durumda, davada vekil tarafından temsil edilen ve savunma ve ara kararı gereğini yerine getirmek suretiyle hukuki yardım sağlayan davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken vekâlet ücretine hükmedilmemesinde usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır.
Ancak, bu eksikliğin giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyize konu İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasına kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine" ibaresi eklenerek düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının hüküm fıkrasına "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine" ibaresi eklenmek suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 16/06/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.