Danıştay 9. Daire 2022/1812 Esas 2022/3533 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2022/1812
Karar No : 2022/3533

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1-…
2-…
3-…
VEKİLİ : Av….

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Vergi Dairesi Müdürlüğü - …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı mirasçılar tarafından, muris …'nun kanuni temsilcisi olduğu …Medikal ve Sağlık İşletmeleri San. Tic. Ltd. Şti'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, …'nun vefatı sebebiyle kendilerine intikal eden taşınmazlara uygulanan haciz işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K: …sayılı kararıyla; borçluların kişisel durumu, ailesinin yapısı, evinin niteliği ve değeri dikkate alınmak suretiyle evin, borçlunun ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte olup olmadığı yönünde yapılacak bir değerlendirmeden sonra, evin, borçlunun ve ailesinin ihtiyaçlarının üzerinde bir değere sahip olduğu sonucuna ulaşılması durumunda haciz yoluna gidilmesi gerekirken, bu yönde bir değerlendirme yapılmadan, davacıların meskenlerinin doğrudan haczedilmesinde hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu taşınmazların muris Kemal Hekimoğlu'nun borçlarından dolayı muris hayatta iken haczedilmesi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 70/11. maddesinde borçlunun haline münasip evinin haczedilemeyeceğinin düzenlenmesi sebebiyle haline münasip ev iddiasının borçlu için geçerli bir iddai olduğu, 6183 sayılı Kanun'da borçlunun eşi ve çocuklarının haline münasip ev iddiasına yer verilmemiş olunması karşısında dava konusu haciz işleminde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI: Dava konusu taşınmazların muris …'nun ölümü ile kendilerine intikal olduğu, amme borçlusu olmadıkları için kendilerine intikal eden taşınmazlara yeniden haciz uygulanamayacağı, dava konusu haciz işlemlerinin hukuka aykırı olduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bazulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin esasına geçildi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı mirasçılar tarafından, muris Kemal Hekimoğlu'nun kanuni temsilcisi olduğu …Medikal ve Sağlık İşletmeleri San. Tic. Ltd. Şti'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, …'nun vefatı sebebiyle kendilerine intikal eden taşınmazlara uygulanan haciz işlemlerinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un olay tarihinde yürürlükte olan haliyle 54. maddesinde, ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı, olay tarihinde yürürlükte olan haliyle 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; 58. maddesinde de yine olay tarihinde yürürlükte olan haliyle, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddiası ile tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği, "Haciz" başlıklı 62. maddesinin 1. fıkrasında ise; borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarının tahsil dairesince haczolunacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un "Haczedilemeyecek Mallar" başlıklı 70. maddesinin 1. fıkrasının 11. bendinde, borçlunun haline münasip evinin haczedilemeyeceği, ancak evin değeri fazla ise bedelinden haline münasip bir yer alınabilecek miktarı borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılabileceği belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; davacı mirasçılar tarafından, …'nun kanuni temsilcisi olduğu …Medikal ve Sağlık İşletmeleri San. Tic. Ltd. Şti'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, Kemal Hekimoğlu'nun vefatı sebebiyle intikal eden Edirne ili …Mahallesi …ada …sayılı parselde …nolu ve …ada …sayılı parselde …nolu meskenler üzerine uygulanan haciz işleminin kaldırılmasının istenildiği olayda, kamu borçlarına karşı meskeniyet iddiasında bulunulamayacağı ve muris …'nun adına kayıtlı olan iki adet taşınmaz bulunduğu (intikal eden) hangisinin kendisi ve ailesinin ikamet ettiği konut olduğu bilinmediğinden ve borçlunun adına düzenlenen ödeme emirlerine karşı açılan …E. sayılı davanın da kesinleşmesinden dolayı yeni bir hukuki durum oluştuğu belirtilerek ilgili konutlara doğrudan bu yönde bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan haciz işlemi uygulandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, hacze konu meskenin borçlunun haline münasip olup olmadığı, evin değerinin haline münasip bir meskenin değerinden fazla bulunup bulunmadığı, fazla ise davacının haline münasip bir evin değerinin ne olması gerektiği, taşınmazın satılması durumunda kalan bedelin davacının haline münasip ev almasına yetip yetmeyeceği konusunda idarece bir tespit yapılmadan, amme alacağının güvence altına alınması amacıyla borçlunun haline münasip evine haciz işlemi uygulanamayacağından, davanın kabulü yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunu kabul ederek Mahkeme kararını kaldırıp davayı reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kabulüne,
2. …Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 21/06/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.