Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/13487 Esas 2022/15319 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü;

- K A R A R -

Dava, tapu iptali ve tescil davası ve buna bağlı sözleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Davacı tarafından Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Köyünde kain 282 ada 2, 3 ve 4 numaralı parselleri kapsayan toplam 18.317,80 m²lik arsa üzerinde üyelik sistemli inşaat işinde 08.02.2018 tarihinde çekilen kura sonucuna göre davacıya isabet eden F Blok 22 ve 7 numaralı bağımsız bölümlerin tapularının davacı adına tescili, sözleşme hükümlerine aykırı davranıldığından dolayı meydana gelen zararın ödenmemesi sebebiyle F Blok 22 ve 7 numaralı dairelerin davalı şirketçe satılmasını engellemek için bağımsız bölümler üzerine ihtiyati tedbir konulmasına ve temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 5.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen ticari faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkin olarak 10.04.2018 tarihinde Batman 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde dava açılmış, mahkemece 11.10.2018 tarihli ara karar ile mahkemenin 11.04.2018 tarihli yazısına binaen Batman Tapu Müdürlüğünce dava konusu Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Mahallesi, 282 parsel F Blok 22 ve 7 nolu bağımsız bölümler üzerine konulan ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılmasına, dava edilen Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Mahallesi, 282 parsel F Blok 22 ve 7 nolu bağımsız bölümler üzerine davalıdır şerhi konulmasına karar verilmiş, kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 29.11.2018 tarihli, 2018/1210 Esas, 2018/906 Karar sayılı kararıyla davalının istinaf talebinin reddine, HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince davacının istinaf talebinin kabulüne, Batman 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/194 Esas ve 29.06.2018 tarihli "ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılmasına" ilişkin ara kararının kaldırılmasına, davacının ihtiyati tedbir isteminin teminatsız kabulüne, Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Köyü, 282 ada 5 parsel, F blok 7 ve 22 numaralı bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarına yargılama sonuna kadar geçerli olmak üzere üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir şerhi konulmasına karar verilmiştir. Mahkemece devam eden yargılama neticiesinde, davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi, Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun 26.06.2019 tarihli ve 230 sayılı kararı ve 5235 sayılı Kanun'un Ek-1 maddesi uyarınca istinaf incelemesinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar vermiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi, somut olayda Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince sadece geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına yapılan itirazın kısmen kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik inceleme yapılmış, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar vermiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK'nın 391/3 ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin birinci fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmî Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından Batman 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince 11.10.2018 tarihli ara karar ile mahkemenin 11.04.2018 tarihli yazısına binaen Batman Tapu Müdürlüğünce dava konusu Batman İli, Merkez İlçesi Tilmerç Mahallesi, 282 parsel F Blok 22 ve 7 nolu bağımsız bölümler üzerine konulan ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılmasına, dava edilen Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Mahallesi, 282 parsel F Blok 22 ve 7 nolu bağımsız bölümler üzerine davalıdır şerhi konulmasına şeklinde karar verilmesi üzerine taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 29.11.2018 tarihli, 2018/1210 Esas, 2018/906 Karar sayılı kararıyla davalının istinaf talebinin reddine, HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince davacının istinaf talebinin kabulüne, Batman 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/194 Esas ve 29.06.2018 tarihli "ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılmasına" ilişkin ara kararının kaldırılmasına, davacının ihtiyati tedbir isteminin teminatsız kabulüne, Batman İli, Merkez İlçesi, Tilmerç Köyü, 282 ada 5 parsel, F blok, 7 ve 22 numaralı bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarına yargılama sonuna kadar geçerli olmak üzere üçüncü kişilere devrinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir şerhi konulmasına şeklinde karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.