Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/11066 Esas 2022/15744 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Yargıtay 5. Hukuk Dairesi'nin 2022/11066 E. ve 2022/15744 K. sayılı kararı, kısıtlı bir kişi için vesayet dosyasının takibiyle ilgilidir. Kısıtlının yerleşim yeri değişikliği talepleri nedeniyle Safranbolu ve Amasra Sulh Hukuk Mahkemeleri arasında yetki uyuşmazlığı oluşmuştur. Daire, Amasra Sulh Hukuk Mahkemesi'nin yetkili olduğuna karar vermiş ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un 36. maddesinin üçüncü fıkrasına göre bu mahkemenin yargı yeri olarak belirlenmesine hükmetmiştir. Kanuna göre, vesayet işlerinde yetki kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir. Yerleşim yerinin değişmesi hâlinde yetki, yeni vesayet dairelerine geçer. Ancak vesayet makamının izni olmadıkça vesayet altındaki kişi yerleşim yerini değiştiremez.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/376 Esas, 2022/469 Karar


I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Kurucaşile (Kapatılan) Sulh Hukuk Mahkemesinin 16.11.2006 Tarihli ve 2005/123 Esas, 2006/105 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlı ..., 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 405 inci maddesi gereğince kısıtlanmış ve dosyanın devredildiği Amasra Sulh Hukuk Mahkemesinin 25.02.2020 tarihli kararı ile de kendisine ... vasi olarak atanmıştır.
Vasi, 28.10.2020 tarihli dilekçesi ile kısıtlının bakımevine yerleştirilebilmesi için izin verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, 02.06.2021 tarihli ek karar ile kısıtlının yerleşim yeri adresinin..... Safranbolu/Karabük olduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

B. Safranbolu Sulh Hukuk Mahkemesinin 03.09.2021 Tarihli ve 2021/640 Esas, 2021/767 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlının yerleşim yerini değiştirmesine ilişkin usulünce verilmiş bir izin kararı olmadığından bahisle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Mahkemeler arasında oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Yargıtaya gönderilmiş, Dairemizin 21.12.2021 tarihli ve 2021/13083 Esas, 2021/15633 Karar sayılı ilâmı ile de Amasra Sulh Hukuk Mahkemesi yargı yeri olarak belirlenmiştir.
Yargı yeri belirlenmesinden sonra;
C. Amasra Sulh Hukuk Mahkemesinin 09.03.2022 Tarihli ve 2022/40 Esas, 2022/67 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlının bakımevine yerleştirilmesine ve yerleşim yeri değişikliğine izin verilmesine ve mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

D. Safranbolu Sulh Hukuk Mahkemesinin 03.06.2022 Tarihli ve 2022/376 Esas, 2022/469 Karar Sayılı Kararı
Kısıtlının yerleşim yerini değiştirmesine ilişkin usulünce verilmiş bir izin kararı olmadığından bahisle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 405 inci maddesi uyarınca kısıtlanan kısıtlının vesayet dosyasının takibine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Vesayet işlerinde yetki” başlıklı 411 inci maddesi şöyledir:
“Vesayet işlerinde yetki küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir.”
4. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yerinin değişmesi” başlıklı 412 nci maddesi şöyledir:
“Vesayet makamının izni olmadıkça vesayet altındaki kişi yerleşim yerini değiştiremez.
Yerleşim yerinin değişmesi hâlinde yetki, yeni vesayet dairelerine geçer. Bu takdirde kısıtlama yeni yerleşim yerinde ilân olunur.”
5. 6100 sayılı Kanun’un “İnceleme usulü ve sonucu” başlıklı 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
“Bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca verilen yargı yeri belirlenmesi ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve veya yetkiye ilişkin kararlar, davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar ”

C. Değerlendirme
Aynı dosyayla ilgili olarak daha önce Dairemizin 21.12.2021 tarihli ve 2021/13083 Esas, 2021/15633 Karar sayılı ilâmı ile Amasra Sulh Hukuk Mahkemesi yargı yeri olarak belirlendiğinden ve 6100 sayılı Kanun’un 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince yargı yeri belirlenmesine ilişkin kararlar davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlayacağından, yine kısıtlı ya da vasisinin yerleşim yeri değişikliğine izin talebi olmadan Amasra Sulh Hukuk Mahkemesince kısıtlının yerleşim yeri değişikliğine izin verilmesine karar verildiğinden vesayet dosyasının takibi ile Amasra Sulh Hukuk Mahkemesi yetkilidir.

III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Amasra Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,10.11.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.