Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/13417 Esas 2022/16031 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada Van 1. Çocuk ile Bilecik 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR

Dava, 5395 sayılı Kanun gereğince danışmanlık tedbirinin uygulanması istemine ilişkindir.
Van 1. Çocuk Mahkemesince, korunmaya ihtiyacı olan çocuğun Bilecik iline taşındığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bilecik 2. Asliye Hukuk Mahkemesince (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ise, Van 1. Çocuk Mahkemesi tarafından her ne kadar çocuğun Bilecik ilinde yaşadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş ise de, çocuk hakkında danışmanlık tedbirine ilişkin kararın Van 1. Çocuk Mahkemesi tarafından verildiği, tedbir kararının takibinin, değiştirilmesinin ve kaldırılmasının tedbiri veren mahkeme tarafından yapılması gerektiğinden somut olayda çocuk hakkındaki tedbir karanının takibinin Van 1. Çocuk Mahkemesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
5395 sayılı Kanun’un geçici 1. maddenin 4. fıkrası “Çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde, bu mahkeme kurulup göreve başlayıncaya kadar korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında tedbir kararları görevli aile veya asliye hukuk mahkemelerince alınır" şeklindedir.
Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkındaki Yönetmelik’in 5/8. maddesi ise; "Çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı; çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya re'sen çocuğun menfaatleri bakımından kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimince alınır. Çocuk mahkemesi bulunmayan yerlerde bu mahkeme kurulup göreve başlayıncaya kadar hakkında kovuşturma başlatılmış olanlar hariç korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında tedbir kararları aile mahkemeleri kurulan yerler bakımından bu mahkemeler, kurulu bulunmayan yerler bakımından asliye hukuk mahkemelerince alınır. Hakkında kovuşturma başlatılmış olan çocuklar için koruyucu ve destekleyici tedbir kararı kovuşturmanın yapıldığı mahkemece alınır. Fiili işlediği sırada oniki yaşından küçük çocuklar ile onbeş yaşını doldurmamış sağır ve dilsizler hakkında mahkemece, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 31. maddesinin birinci fıkrası ile 33. maddesi uyarınca çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir." şeklindedir.
Çocuk Koruma Kanunu’nun 8. maddesi tedbirlerde yetkiyi düzenlemiştir. Buna göre, korunmaya ihtiyacı olan çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun menfaatleri bakımından, kendisinin, ana. baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimince alınır. Aynı maddenin 2. fıkrasında yer alan hükme göre de tedbir kararlarının uygulanması, kararı veren hakim veya mahkemece belirli sürelerle incelettirilir. Hakim veya mahkeme, uygulanan tedbirin sonuçlarını inceleyerek kaldırabilir, süresini uzatabilir veya değiştirebilir.
Dosya kapsamından, Van 1. Çocuk Mahkemesinin 2021/102 Tedbir talep sayılı dosyasında 27/04/2021 tarihli karar ile, küçük hakkında 5395 sayılı Kanun gereğince danışmanlık tedbirinin uygulanmasına karar verildiği, daha sonra 27/10/2021 tarihli ek kararla resen yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır. Koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının hangi hakim ya da mahkeme tarafından alınmış ise uygulamasını takip, uygulanan tedbirin sonuçlarını inceleyerek kaldırma, süresini uzatma veya değiştirme görevinin kararı veren hakim veya mahkemeye ait olacağından, uyuşmazlığın Van 1. Çocuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21. ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince; Van 1. Çocuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.