Esas No: 2022/1806
Karar No: 2022/3293
Karar Tarihi: 21.09.2022
Danıştay 3. Daire 2022/1806 Esas 2022/3293 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 3. Daire Başkanlığı 2022/1806 E. , 2022/3293 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/1806
Karar No : 2022/3293
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kapatılan eğitim kurumları arasında bulunan … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin 2010-2011 ve 2011-2012 özel hesap dönemlerine ait vergi borçları ile kanuni temsilcisi olduğu … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin 2011 ila 2014 yıllarına ait kurumlar vergisi, geçici vergi, katma değer vergisi, gelir (stopaj) vergisi, vergi ziyaı cezası ile gecikme faizinden oluşan kamu alacağından dolayı 6183 sayılı Kanun'un 17. ve 13. maddesinin 3. bendi gereğince alınan ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz olurlarına istinaden, Tekirdağ ili Çorlu ilçesi ile Çanakkale ilinin Gelibolu ilçesinde bulunan taşınmazlarına uygulanan haczin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ihtiyati haciz uygulamalarının, … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin borçlarından kaynaklandığından, ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nca hazırlanan 08/09/2016 tarih, 2016/3 seri nolu Uygulama İç Genelgesi'nde; kapatılan asıl borçlu şirkete ait tüm taşınırlar ile her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge, evrak ve taşınmazların Hazine'ye devri sonucunda "Devlet Malı" niteliğinde bulunması nedeniyle kamu alacağının kapatılan şirketlerin mal varlığından tahsil imkanı bulunmadığı sonucuna varılarak, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi uyarınca tahsili öngörülmekle birlikte, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 5. maddesinin 5. fıkrasında, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca ticari faaliyeti ile mükellefiyeti kapatılarak ticaret sicilinden kaydı silinen ve her türlü mal varlığı ile alacak ve hakları, belge, evrak ve taşınmazları Hazine'ye bedelsiz olarak devredilen tüzel kişilerin vergi borçlarının ödenmesi öngörüldüğünden, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takibe tabi tutulacak kamu alacaklarının tahsiline dair usul ve esasların uygulanmasında anılan düzenlemede yer alan hükümlerin de dikkate alınması gerektiğinin açık olduğu, 19/09/2016 tarihinde ticaret sicil kaydı terkin edilerek 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kapatılan … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin 2010-2011 ve 2011-2012 özel hesap dönemlerine ait hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde düzenlenen vergi inceleme raporlarına istinaden şirket adına yapılan tarhiyatlara karşı açılan davalarda, tarhiyatların onanan kısmı için 2 nolu ihbarnamelerin düzenlendiği, ardından Tekirdağ Vergi Dairesi Başkanlığının … tarih ve … ile 29/12/2016 tarih ve bila sayılı olurlarına istinaden 6183 sayılı Kanun'un 17. maddesi gereğince davacının da aralarında bulunduğu temsil yetkisine haiz diğer yönetim kurulu üyeleri ile birlikte toplam 911.468,89 TL tutarında ihtiyati tahakkuk yapılarak aynı Kanun'un 13. maddesinin 3. bendi uyarınca ihtiyati haciz kararının alındığı ve bu karara dayanılarak davacının taşınmazlarına haciz uygulandığının anlaşıldığı olayda, Mahkemelerinin 19/01/2021 tarihli ara kararına cevaben dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden, şirketin toplam vergi borcunun çok üzerinde mal varlığının bulunduğunun anlaşıldığı dolayısıyla ihtiyati hacze konu vergi borçlarının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde, öncelikle sözü edilen şirketin hazineye devredilen mal varlığından tahsili cihetine gidilmesi gerektiği; … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin 2011 ila 2014 yıllarına ait muhtelif vergi borçlarından kaynaklanan ihtiyati haciz yönünden ise bu haczin dayanağı olan ve davacının da aralarında bulunduğu şirketin kanuni temsilcileri ile ortakları adına alınan Tekirdağ Vergi Dairesi Başkanlığının … tarih ve … sayılı ihtiyati haciz Olur kararı, Mahkemelerinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile iptal edildiğinden, dava konusu edilen ihtiyati haczin bu kısmının dayanağı kalmadığı gerekçesiyle davacının taşınmazları üzerine uygulanan ihtiyati hacizler kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti : 6183 sayılı Kanun'un "Amme Alacaklarının Korunması" başlıklı bölümünde yer alan teminat isteme, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemlerinin mükellefler adına tesis edilebilecek bir güvence yöntemi olduğunun öngörüldüğü, şirketin kanuni temsilcisi olmasının davacıyı vergi mükellefi durumuna getirmeyeceği, kanuni temsilcilerin ancak kesinleşen ve tüzel kişiliğin mal varlığından kısmen veya tamamen tahsil edilmeyeceği anlaşılan kamu borçlarından sorumlu tutulabilecekleri ve haklarında şirket borçlarıyla ilgili olarak ancak bu aşamada ihtiyati haciz uygulanabileceği dikkate alındığında tesis edilen işlemde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusu kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra dava konusu ihtiyati hacizler kaldırılmıştır.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İhtiyati haciz müessesesinin kamu alacağının teminat altına alınması amaçlı geçici bir tedbir olması nedeniyle 6183 sayılı Kanun'un 13. maddesinde yazılı şartların bulunması halinde ihtiyati haciz uygulanabileceği, davacının yönetim kurulu üyesi olduğu ve ve bir dönem yönetim kurulu başkanlığını yaptığı … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ve … Adamları Derneği'nin 667 ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler kapsamında kapatılan kurumlar arasında yer alması, kanuni temsilcisi olduğu … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi adına düzenlenen ihbarnamelerin şirketin bilinen adresinde bulunamaması nedeniyle tebliğ edilememesi ve yine bir dönem yönetim kurulu üyeliğini yaptığı … Danış Gayrimenkul Yatırım Taahhüt Pazarlama Anonim Şirketi'nin mükellefiyet kaydının re'sen terkin edilmiş olması davacı açısından 6183 sayılı Kanun'un 13. maddesinin 3. bendindeki şartların sağlandığını gösterdiğinden taşınmazlarına uygulanan ihtiyati hacizlerde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacının, kanuni temsilcisi olduğu ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kapatılan … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin 2010-2011 ve 2011-2012 özel hesap dönemlerine ait vergi borçları ile … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin 2011 ila 2014 yıllarına ait muhtelif vergi borçlarından kaynaklanan kamu alacağının güvence altına alınması amacıyla 6183 sayılı Kanun'un 17. ve 13. maddesinin 3. bendi gereğince alınan ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz olurlarına istinaden, Tekirdağ ili Çorlu ilçesi ile Çanakkale ilinin Gelibolu ilçesinde bulunan taşınmazlarına haciz uygulanmış, … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin sözü edilen borçları için Kanun'un 13. maddesinin 3. bendi gereğince ve Vergi Dairesi Başkanı'nın … tarih ve … sayılı ihtiyati haciz Olur'unun iptali istemiyle açılan davada Tekirdağ Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile işlem iptal edilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 13. maddesinin 3. bendinde, borçlu kaçmışsa veya kaçması, mallarını kaçırması ve hileli yollara sapması ihtimalleri varsa hiçbir müddetle mukayyet olmaksızın alacaklı amme idaresinin mahalli en büyük memurunun kararıyla, haczin ne suretle yapılacağına dair olan hükümlere göre derhal ihtiyati haciz tatbik olunacağı hükme bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin yerine getirilmemesi yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; ihtiyati haczin, … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin borçlarından kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
… Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin 2011 ila 2014 yıllarına ait muhtelif vergi borçlarından kaynaklanan haczin dayanağı olan ve davacının da aralarında bulunduğu şirketin kanuni temsilcileriyle ortakları adına ihtiyati haciz kararı alınmasına dair … tarih ve … sayılı işlemi iptal eden Tekirdağ Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusunu reddeden … Bölge İdare Mahkemesi… Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı, Danıştay Üçüncü Dairesinin 21/09/2022 tarih ve E:2022/1808, K:2022/3290 sayılı kararıyla onandığından, dava konusu edilen ihtiyati haczin bu kısmının dayanağı kalmadığından, ihtiyati haczi bu gerekçeyle kaldıran Vergi Mahkemesi kararının buna dair hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunu kabul ederek haczi yazılı gerekçeyle kaldıran Vergi Dava Dairesi kararının değinilen hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; ihtiyati haczin, … Eğitim Hizmetleri Basın ve Yayıncılık Sanayi Ticaret Anonim Şirketi'nin borçlarından kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; ihtiyati haczin, … Gayrimenkul Yatırım İnşaat Kuyumculuk Limited Şirketi'nin borçlarından kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 21/09/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.