Danıştay 3. Daire 2022/2121 Esas 2022/3513 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, 2010, 2017, 2018 ve 2019 yıllarına ait kamu alacağı için düzenlenen ödeme emirleriyle ilgili olarak davada bulunmuştu. Vergi Mahkemesi, ödeme emirlerinden bazılarının usulsüz olduğuna karar verirken, diğer ödeme emirleri hakkında ise hukuka uygun olduğuna hükmetti. Bölge İdare Mahkemesi ise Vergi Mahkemesi'ndeki kararı onadı. Davacı temyiz başvurusunda bulundu ve Danıştay 3. Dairesi tarafından incelendi. Daire, ödeme emirlerinin bazılarının hukuka aykırı olduğuna hükmetti ve Vergi Mahkemesi kararını bu yönde bozdu. Ancak, bazı ödeme emirlerinin hukuka uygun olduğu kabul edildi. Daha sonra, Daire kararında Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici vergiye ilişkin mükerrer 120. maddesi ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 58. maddesi ele alınarak açıklayıcı bilgiler verildi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2022/2121
Karar No : 2022/3513

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) … Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
2-(DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, 2010, 2017, 2018 ve 2019 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlenen …tarih ve …, … tarih ve … , … , … tarih ve … , … tarih ve …, … tarih ve … takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu …, … ve … ana takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacağı için düzenlenen (2) nolu ihbarnamelerin, davacı şirketin başkanı, müdürü, kanuni temsilcisi veya işyerinde çalışan memur ya da müstahdemlerinden biri olmayan şahsa tebliğ edildiği anlaşıldığından söz konusu kamu alacağı için ödeme emirleri düzenlenmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gibi … takip numaralı ödeme emri içeriği cezalı vergiye karşı açılan davanın süre aşımı yönünden reddine dair ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen temyiz isteminin Danıştay Üçüncü Dairesinin 29/11/2016 tarih ve E:2016/8618, K:2016/6024 sayılı kararıyla reddedildiği, belirtilen karar gereği (2) nolu ihbarname düzenlenip usulüne uygun şekilde tebliğ edilmeden kamu alacağının tahsili için ödeme emri düzenlenmesinde de hukuka uygunluk görülmediği, … ve … takip numaralı ödeme emri içeriği kamu alacakları için düzenlenen (2) nolu ihbarnameler usulüne uygun tebliğ edilerek ihtilafsız kesinleştiğinden değinilen kamu alacağının tahsili için ödeme emri düzenlenmesinin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle dava konusu …, …, … ve … takip numaralı ödeme emirleri iptal edilmiş, ... ve ... takip dosya numaralı ödeme emirleri yönünden ise dava reddedilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti:
Vergi Mahkemesi kararının, dava konusu …, … ile … takip numaralı ödeme emirlerinin iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu, kararın değinilen hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği, … takip numaralı ödeme emrinin geçici vergiye ilişkin hüküm fıkrası yöneltilen istinaf istemi ise mahsup dönemi geçen geçici verginin aranmayacağı gerekçesiyle reddedilmiştir.
Dava konusu … takip numaralı ödeme emri içeriği cezalı vergiye karşı açılan davanın süre aşımı yönünden reddedildiği ve tahakkuka müteakip bir aylık süre içerisinde ödenmeyen kamu alacaklarının tahsili için düzenlenen ödeme emrinin 2010 yılının tüm dönemlerine ait geçici vergi üzerinden hesaplanan gecikme faizleri ile vergi ziyaı cezasına yönelik kısımlarında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle istinaf istemi bu yönden kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının, değinilen kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra dava bu yönden reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, vergi ve cezalara dava açılmakla tahsil işlemlerinin duracağı, 2 nolu ihbarname düzenlenmeden ödeme emri düzenlenemeyeceği ileri sürlerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davalı idare tarafından, davacı adına ödem emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz istemimin 96 takip numaralı ödeme emri içeriği geçici verginin bir katını aşan vergi ziyaı cezalarına isabet kısmı için kabulü, tarafların diğer temyiz istemlerinin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı adına, 2010 yılının tüm dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici vergiye karşı açılan davanın süre aşımı yönünden reddine ilişkin karara yöneltilen temyiz istemininde reddi üzerine, söz konusu geçici vergi, üç kat vergi ziyaı cezası ve gecikme faizini içeren … tarih ve … takip numaralı ödeme emri ile 2017, 2018 ve 2019 yıllarının muhtelif dönemlere ilişkin kamu alacağının tahsili amacıyla … tarih ve …, … tarih ve …, …, … tarih ve …, … tarih ve … takip numaralı ödeme emirlerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici vergiye ilişkin mükerrer 120. maddesinin 4. fıkrasında; geçici verginin % 10'u aşan tutarda eksik beyan edildiğinin saptanması halinde eksik beyan edilen bu kısım için re'sen veya ikmalen geçici vergi tarh edileceği, mahsup süresi geçtikten sonra kesinleşen geçici vergilerin terkin edileceği ancak gecikme faizi ve cezanın tahsil edileceği kurala bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 58. maddesinde, kendisine ödeme emri tebliğ olunanların böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında itirazda bulunabileceği hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemlerine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; dava konusu ..., ...takip numaralı ödem emirleri ile ... takip numaralı ödem emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmı dışındaki kamu alacaklarına ilişkin hüküm fıkraları aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
193 sayılı Kanun'un geçici vergiye ilişkin mükerrer 120. maddesinin 4. fıkrasına göre; kesinleşmekle birlikte mahsup dönemi geçmiş olması nedeniyle terkin edilmesi gereken geçici vergi üzerinden ceza tahsil edilmesi zorunlu ise de geçici verginin yıllık vergiye mahsuben peşin alınan bir vergi olması ve bu vergi nedeniyle yol açılan vergi kaybından dolayı bir kat vergi ziyaı cezası uygulanması gerektiği hususunun yargı kararlarıyla da istikrarlı hale geldiği dikkate alındığında, 96 takip numaralı ödeme emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesinde yer alan "borcum yoktur" iddiası kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden, Vergi Mahkemesi kararının, söz konusu ödeme emrinin değinilen kısmının iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun kabulü suretiyle davanın bu yönden reddi yolundaki hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; 96 takip numaralı ödeme emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmı dışındaki kamu alacağına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; … takip numaralı ödeme emrinin, geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
5. Davalı idare temyiz isteminin reddine,
6. Kararın; 96 takip numaralı ödeme emrinin, geçici vergiye ilişkin kısmı ile …, … ve … takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
7. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca ..-TL maktu harç alınmasına, 03/10/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.