Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/13987 Esas 2022/17422 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İki farklı mahkeme tarafından yetkisizlik kararı verildiği için, velayetin düzenlenmesi istemiyle açılan davada yargı yeri belirlemek amacıyla Bölge Adliye Mahkemesine dosya gönderildi. Ancak her iki Bölge Adliye Mahkemesi de, yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verdiği için dosya yeniden incelendi. Türk Medeni Kanunu ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un ilgili maddeleri göz önünde bulundurulduğunda, davacının süresinde yetki itirazında bulunmaması ve davanın ilk olarak açıldığı Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin görevli olduğu sonucuna varıldı. Bu nedenle, uyuşmazlığın Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması kararlaştırıldı.
Kanun Maddeleri:
- Türk Medeni Kanunu'nun 21. maddesi
- Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 41. maddesi
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 21. ve 22. maddeleri
- 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi.

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

Velayetin düzenlenmesi istemine ilişkin olarak açılan davada Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ile Ankara 19. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, velayetin düzenlenmesi istemine ilişkindir.
Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesince, davalı anne ve babanın Türk vatandaşı olduğu; davalı anne ve baba ile küçüklerin UYAP sisteminde görünen adreslerinin yurt dışı adresi olduğu, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 41. maddesi gereğince çocukların MERNİS adresinin "" olduğu, Türkiye'de ki son ikamet adresinin olmadığı gözetilerek yetkisizlik kararı vermiştir.
Ankara 19. Aile Mahkemesince, yapılan kolluk araştırmasında davalının senede iki defa köyüne gelip gittiğinin tespitine yer verildiği, bu durumda mutad meskenin ve son yerleşim yerinin Pertek İlçesinde olduğunu kabul etmenin mümkün olduğu, ayrıca yapılan araştırmada; tarafların Pertek Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/37 Esas, 2017/108 Karar sayılı kararı ile tanıma yoluyla ülkemizde boşanma hükmünün tanımasının sağlandığı, yine ...'in bizzat açmış bulunduğu Pertek Asliye Hukuk Mahkemesindeki zilyetlik nedeniyle tescil davasında da açıkça Pertek İlçesinde 25 yıldır fasılasız bahçeli evde oturduğunun beyan edildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Türk Medenî Kanunu'nun 21. maddesinde "Velayet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, ana ve babasının; ana ve babanın ortak yerleşim yeri yoksa, çocuğun kendisine bırakıldığı ana veya babanın yerleşim yeridir. Diğer hallerde çocuğun oturma yeri, onun yerleşim yeri sayılır." hükmüne yer verilmiştir. 5718 sayılı MÖHUK'nın 41. maddesi uyarınca Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye'de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye'de sâkin değilse Türkiye'deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.
Çocuğun velayet altına alınmasına ilişkin açılan eldeki davada kesin ve özel yetki kuralının bulunmadığı ve davanın ilk olarak açıldığı Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesine davalı tarafından süresinde yetki itirazında bulunulmadığı anlaşılmakla uyuşmazlığın Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21. ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Pertek Asliye Hukuk (Aile Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 05.12.2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.