15. Hukuk Dairesi 2013/3865 E. , 2013/5398 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili avukat .... ile davalı vekili avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, iş bedelinin tahsili istemiyle açılmış, mahkemece ıslah da dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı kooperatif vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Taraflar arasında tarihsiz “inşaat sözleşmesi" başlıklı sözleşme imzalanmıştır. Taraflar bu sözleşmenin 06.06.2008 tarihinde imzalandığını beyan etmişlerdir. Sözleşmenin davalı kooperatife ait 328 adet dairenin inşaatının ikmâli için yapıldığı anlaşılmaktadır. Sözleşmede bayındırlık birim fiyatlarından %6 tenzilatla davacı yüklenici şirketin işi yapması kararlaştırılmıştır. Sözleşme davalı iş sahibi kooperatif tarafından 14.07.2009 tarihli ihtarnameyle fesih edilmiştir. Davacı şirket de 19.08.2009 tarihli fesih ihtarnamesini göndermiştir. Taraflar arasındaki sözleşme bedel karşılığı inşaat işine ilişkin olduğuna göre, davalı kooperatif tarafından gönderilen 14.07.2009 tarihli ihtarnameyle sözleşmenin feshi gerçekleşmiştir. Bu durumda, davacı yüklenici şirketin 06.06.2008 tarihi ile 14.07.2009 tarihi arasındaki imalâtları yaptığını kabul etmek gerekir. Bu imalâtların bedelleri saptanırken, 2008 yılında yapılan imalâtlar yönünden bu yıla ait bayındırlık birim fiyatlarının, 2009 yılında yapılan imalâtlar içinde 2009 yılına ait bayındırlık birim fiyatlarının dikkate alınması ve %6 tenzilat uygulanması gerekir. Dosyada bulunan bilirkişi raporunda benimsendiği gibi, davacı yüklenici şirket tarafından yapılan iş miktarının belirlenmesi için dava dışı ilk yüklenici... tarafından yaptırılan .... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2008/30 Değişik iş tespit dosyasındaki ve davalı kooperatif tarafından yaptırılan .... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009/1211 Değişik iş tespit dosyasındaki bilirkişi raporlarının da dikkate alınması zorunludur.
Mahkemece bilirkişi heyetinin 13.01.2012 tarihli ek raporunun karara dayanak yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu rapor değerlendirildiğinde, iş bedeli hesaplanırken tüm iş için 2009 yılı birim fiyatlarının esas alındığı görülmektedir. Yukarıda da açıklandığı gibi davacı şirket tarafından yapılan tüm imalâtlar yönünden 2008 ve 2009 yılı ayırımının yapılması,
2008 yılında yapılan imalâtlar için 2008 yılı birim fiyatlarının, 2009 yılında yapılan imalâtlar için ise 2009 yılı birim fiyatlarının dikkate alınıp tenzilat uygulanarak hesaplama yapılması gerekir. Hesaplanacak iş bedeline %1 oranında KDV uygulanacağı da gözden uzak tutulmamalıdır. Mahkemece bu kurala uyulmadan tüm iş bedelini 2009 yılı birim fiyatlarıyla hesaplayan bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması doğru olmamıştır.
2-Eser sözleşmesine dayanan ilişkilerde ödenen iş bedelini kanıtlama yükümlülüğü iş sahibine aittir. Dosyada bulunan 25.01.2011 tarihli kök bilirkişi raporunda davalı kooperatifin defter kayıtlarına dayanılarak toplam ödeme miktarının 3.013.087,39 TL olduğu kabul edilmiştir. Bu ödeme miktarına davacı yüklenici şirket vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine alınan 13.01.2012 tarihli ek bilirkişi raporunda ödeme miktarı 2.313.226,59 TL olarak kabul edilmiştir. Bu bilirkişi raporundaki ödeme miktarına karşı da davalı kooperatif vekili itirazlar ileri sürmüştür. Mahkemece bu itirazlar konusunda, her hangi bir araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır. Yapılan ödemenin ispatı yükümlülüğü iş sahibinde olduğuna göre, ödeme miktarının davalı kooperatif tarafından kanıtlanması zorunludur. İş sahibi davalı kooperatifin defterindeki kayıtlara göre ödeme miktarının kabul edilmesi mümkün değildir. Ancak davalı kooperatif vekilinin ek bilirkişi raporuna ödeme miktarı yönünden yaptığı itirazları değerlendirilip, davalı kooperatif vekilinin ödemeleri ispat konusunda ileri sürdüğü konularda her hangi bir araştırma yapılmadan, ek bilirkişi raporundaki ödeme miktarı kabul edilerek karar verilmesi de hatalı olmuştur.
3-Davacı şirketin iflasına karar verildiği, iflas idaresi oluşturulduğu dikkate alınmadan, karar başlığında iflas kararı yokmuş gibi davacı olarak şirket gösterilip, iflas idaresinden söz edilmemesi de yanlış olmuştur.
Yapılacak iş, dosyadaki tüm belgeler ve tespit dosyaları dikkate alınarak, teknik elemanlar ve mali müşavirden oluşturulacak yeni bilirkişi kurulundan rapor alınmasından, davacı şirket tarafından 2008 ve 2009 yıllarında yapılan işlerin ayırımı yapılarak ait olduğu yıl bayındırlık birim fiyatlarından %6 tenzilat yapılmak ve %1 KDV eklenmek suretiyle davacı şirketin hak ettiği iş bedelinin hesaplattırılmasından, ödemeler konusunda yukarıdaki açıklamanın dikkate alınıp, gerekli araştırmaların yapılmasından ve karar başlığında davacı şirketin iflas ettiğinin gösterilip iflas idaresine yer verilmesinden, sonucuna göre değerlendirme yapılıp hüküm oluşturulmasından ibarettir.
Kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalı iş sahibi kooperatif yararına BOZULMASINA, 990,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalı iş sahibi kooperatife verilmesine, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 03.10.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.