Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2293 Esas 2022/872 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar dava dışı kişinin satmaya yetkisi olmadığı bir hisseyi muvazaalı olarak diğer davalıya sattığı için önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep ediyorlar. İlk derece mahkemesi feragat nedeniyle davanın reddine karar verdi. Bölge Adliye Mahkemesi, istinaf talebini reddetti. Ancak, davalıların vekili itiraz ederek dosyanın yeniden incelenmesini talep etti. Karar sonunda, önalım hakkının kullanılması durumunda tapudaki satış bedelinin de dikkate alınması gerektiği belirtildi. Önalıma konu payın tapudaki satış bedeli 401.000,00 TL olarak tespit edildi. Bölge Adliye Mahkemesi ek kararının kaldırılmasına karar vererek ilk derece mahkemesinin kararının onanmasına hükmetti. Kararda, önalım hakkıyla ilgili kanun maddeleri (TMK 733, MK 205,532) detaylı olarak açıklandı.

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
...

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 15/02/2016 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, muvazaalı satışın iptali talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın feragat nedeniyle reddine dair verilen 25/09/2020 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalılar vekili tarafından talep edilmiştir. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteminin reddine dair 19/01/2021 tarihli ek kararın davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, ile muvazaalı satışın iptali istemine ilişkindir.
Davacılar vekili; ...,... ada 1 parselde kayıtlı bulunan arsa vasıflı taşınmazda dava dışı ... adına olan 235/836 hissenin diğer bir paydaş olan ...’ın oğlu ...’a 20.08.2015 tarihinde satıldığını, bu satışın davacılara bildirilmediğini, önalım hakkının kullanılmasını engellemek amacıyla ...'ın 01.02.2016 tarihinde aldığı hisseyi amcası ... ’ın eşi olan diğer paydaş ...’a sattığını, bununla birlikte diğer davalı ...'ın da aynı tarihte hacizli olan 91/836 hissesinin 90/836’lık kısmını alacaklılarından mal kaçırmak amacıyla ...’a muvazaalı olarak sattığını belirterek muvazaalı satışın iptali ile davalı ...'a devredilen 235/836 hisse için önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebinde bulunmuştur.
Davalılar vekili, davalılara husumet yöneltilemeyeceğini, davalı ...'a yapılan satışın üzerinden hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesinin 02.03.2020 tarihli 2020/92 Esas ve 2020/225 Karar sayılı ilamı ile "20.000,00TL üzerinden dava açılmasının doğru olmadığı, resmi senette gösterilen satış bedeli üzerinden eksik harcın tamamlatılması gerektiğinden ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesine" karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi, "davacıların davasının feragat nedeniyle reddine karar vermiş, 20.000,00TL dava değeri üzerinden takdir edilen 3.400,00TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalılara verilmesine" karar vermiştir.
Davalılar vekili tarafından resmi senette satış bedeli ve muvazaalı satış bedeli toplamı olan 513.000,00TL üzerinden vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden bahisle hükmün istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 17.12.2020 tarihli 2020/1999 Esas ve 2020/1730 sayılı Kararı ile "ilk derece mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun olduğundan istinaf talebinin esastan reddine, kesin olmak üzere" karar vermiştir.
Bu kararın davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi 19.01.2021 tarihli ek karar ile "Bölge Adliye Mahkemesi kararı kesin olduğundan davalılar vekilinin temyiz isteminin reddine" karar vermiştir.
Ek kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkının kullanılmasına ilişkin davalarda temyiz kanun yolunun açık olup olmadığı değerlendirilirken davacının dava dilekçesinde gösterdiği dava değerinden ayrı olarak önalıma konu payın tapudaki satış bedelinin de dikkate alınması gerekmektedir. Dava konusu edilen önalıma konu payın tapudaki satış bedeli 401.000,00TL'dir. Her ne kadar harçlandırılmamış olsa da dava değeri olarak bu miktarın esas alınması gerekmektedir. Satış bedeli dikkate alındığında mahkemece verilen hükmün temyizi kabil olduğundan buna aykırı tesis edilen Bölge Adliye Mahkemesi ek kararının kaldırılmasına usul ve yasaya uygun tesis edilen hükümde esasa yönelik temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin ek karara yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin 19.01.2021 tarihli 2020/1999 Esas ve 2020/1730 Karar sayılı ek kararının KALDIRILMASINA, davalılar vekilinin esasa yönelik temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesinin 17/12/2020 tarihli 2020/1999 Esas ve 2020/1730 sayılı Kararının ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 09.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
...


..