Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/1002 Esas 2022/1272 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
...

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10/10/2011 gününde verilen dilekçe ile alacak istenmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi bozma ilamına uyularak yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05/12/2019 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekilleri tarafından; diğer taraftan duruşmasız incelenmesi davacı vekilleri tarafından istenilmekle tayin olunan 22/02/2022 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalılar vekili Av. ... ile karşı taraftan davacı vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Açık duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

_ K A R A R _

I.DAVA:

Davacı vekili, müvekkili ile davalı ... Spor Kulubü arasında 22.07.1998 tarihinde imzalanan sözleşmenin 17’inci maddesi hükmü uyarınca davalı tarafından müvekkili adına yatırılması gereken ... Stadyumunun saha içi, saha dışı ve score-bord reklamlarından elde edilen gelirin %10’unun ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 15’inci maddesi uyarınca müsabaka net hasılat gelirinin % 7'sine tekabül eden fon payının yatırılmadığını belirterek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 107’inci maddesi gereğince fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 10.000,00 TL’nin davalıdan tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili, 10.01.2012 havale tarihli dilekçesinde alacağının %7 hasılat gelirine ilişkin kısmının dayanağının Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesi ile 14.03.2008 tarih ve 1129 sayı ve 2008/5 sayılı genelge olduğunu beyan etmiştir.
Davacı vekili 26.11.2013 havale tarihli dilekçesinde, 4629 ve 5736 sayılı Kanunların ilgili hükümleri gereğince 27.02.2008 tarihinden önceki federasyon payı alacaklarından feragat ettiklerini beyan etmiştir.
Davacı vekili, 12.02.2015 ve 23.10.2019 tarihli dilekçeleri ile Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107. maddesi uyarınca tazminat talebini fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere önce 5.886.771,48 TL olarak, daha sonra ise 7.536,798,80 TL olarak arttırdığını beyan etmiş ve bedele temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine karar verilmesini istemiştir.
II.CEVAP:
Davalı ... Spor Kulübü vekili; 22.07.1998 tarihinde ... Stadının devrine ilişkin intifa hakkı sözleşmesi imzalandığını ve sözleşmenin imzalanmasından sonra harap vaziyette olan stadyum binasının tamirine başlandığını UEFA kriterlerine uygun şekilde bir eser yaratıldığını, dolayısıyla bu dönemde derneğin hiçbir reklam geliri elde edemediğini, genel müdürlüğün zaten intifa hakkını tahsil ettiğini, yaklaşık toplam 63.000.000 USD intifa hakkı bedeli ödeyeceklerini, %7 fedarasyon fonunun da 4629 Sayılı Yasa ile kaldırıldığını, 2004-2005 sezonu için dava açan davacının anılan dönem için Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı dava sonucunda alacağını tahsil ettiğini bu davada geriye dönük bir talepte bulunmadığını, sözleşmede %7 federasyon payı ödeneceğine dair bir hüküm yer almadığını, intifa hakkının doğası gereği elde edilen gelirlerin intifa hakkı sahibine ait olduğunu, kanunda düzenlenmeyen bir hususta yönetmelik yoluyla intifa hakkı sahiplerine bir yükümlülük yüklenemeyeceğini, müvekkili kulüp futbol takımının 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanuna tabi olduğunu, müvekkilinin Bakanlar Kurulu Kararıyla 1994 yılından bu yana kamu yararına dernek statüsünde olduğunu, bu anlamda 5340 sayılı Kanun hükümleri ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüklerine ait Taşınmazların İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 68’inci maddesinden müvekkilinin de yararlanması gerektiğini, davacının ıslah talebine itiraz ettiklerini, davanın zamanaşımına uğradığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sportif Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. vekili, davanın kendileri yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece mahkemesinin 27.01.2015 tarih, 2011/501 Esas, 2015/19 sayılı Kararıyla; davanın kısmen kabülü ile ... ... stadının 1998-2011 yılları arasında (2004-2005 dönemi hariç) reklam gelirlerinden davacı genel müdürlük payına düşen tutarın 1.338.916,46 TL olarak kabulü ile bu miktarın dava tarihi olan 10.10.2011 tarihinden yürüyen yasal faizi ile davalı dernekten tahsiline, yine 27.02.2008 tarihinden dava tarihine kadar İl Spor Müdürlüğü müsabaka net geliri % 7 oranındaki fon payının ise 3.902.463,65 TL olarak tespit ve kabulü ile bu miktarın da yine davalı dernekten 10.10.2011 tarihinden yürüyen yasal faizi ile tahsiline karar verilmiştir.
Karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 01.11.2016 tarih 2016/2836 Esas, 2016/9045 sayılı Kararında, bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeden ve tarafların itirazlarını karşılamayan bilirkişi raporuna dayanarak hüküm kurulmasının doğru görülmediği ve bu sebeple kararın bozulması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; dava ve ıslah dilekçeleri nazara alınarak; 1- Spor Genel Müdürlüğü %10 payı olarak 3.797.693,25 TL ile bilet satış gelirlerinden ise, %7 oranında Spor İl Müdürlüğü fon payı 3.739.105,55 TL'nin davalılardan tahsiline, 2-Bu bedelin 3.902.463,65 TL'sine dava tarihi olan 10/10/2011 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, geri kalanına ise 23/10/2019 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine karar verilmiştir.
IV.TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar:
Hükmü, davalı ... Sportif Hizmetleri San.ve Tic.A.Ş. ve davalı ... Spor Kulubü vekili ile davacı vekili temyiz etmiştir.
2.Temyiz Nedenleri:
2.1.Davalı ... Sportif Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. vekili,
Bozma sonrası yapılan bilirkişi raporuna dayalı olarak itirazları karşılanmaksızın usul ve yasaya aykırı karar verildiğini,
Dava konusu talebin intifa hakkının özüne aykırı olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmede hasılat payı ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını ve kanunla düzenlenmeyen bir konuda yönetmeliğe dayalı olarak talepte bulunulamayacağını,
Reklam verenlerle akdedilen reklam sözleşmelerinde kararlaştırılan reklam bedellerinin sadece statta oynanan müsabakalara ilişkin olup olmadığının incelenmeksizin hazırlanan bilirkişi raporuna dayalı olarak karar verildiğini,
3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Kanununa 28.04.2005 tarihinde kabul edilip 05.05.2005 tarihinde yürürlüğe giren Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3. maddesi ile ek 11’inci madde eklendiğini, müvekkilinin bu maddenin getirdiği yasal olanaktan faydalandırılmadığını,
Hasılat miktarı belirlenirken indirilmesi gereken bazı giderlerin indirilmediğini,
Havadar Reklam Pazarlama ve Ticaret A.Ş. ile akdedilmiş olan sözleşmeye konu meblağın tahsil edilip edilmediği yönünde bir araştırma yapılmadığını,
Tarafların ancak bir kez ıslah yoluna başvurabileceğini,
... Spor Kulübü Derneği ile ... Sportif Hizmetler San. ve Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 27.06.2011 tarihli devir protokolü gereği davanın müvekkili yönünden reddedilmesi gerektiğini beyan ederek ve re’sen gözetilecek nedenlerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.2.Davalı ... Sportif Hizmetleri San.ve Tic.A.Ş. vekili,
Müvekkili şirketin husumet itirazının yanlış değerlendirme ile kabul edilmediğini,
Bozma ilamı öncesi davaya taraf olmayan müvekkili şirketin taraf teşkili sağlanmadan önce yapılan usule aykırı ıslaha dayalı belirlenen dava değeri üzerinden müvekkili şirket aleyhine hüküm kurulmasının hakkaniyete aykırı olduğunu,
Faizin uygulandığı alacak miktarı ile faiz başlangıç tarihlerinin usule aykırı olduğunu,
Müvekkili şirketin 27.06.2011 tarihi öncesine ilişkin alacaktan sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu,
Bilirkişi raporuna itirazları karşılanmadan karar verildiğini,
Bilirkişi raporunda hesaplamalara esas alınan reklam sözleşmelerinde kararlaştırılan reklam bedellerinin karşılığının ne olduğu araştırılmadan sadece rakamsal yönüne bakıldığını,
Uyuşmazlığa konu alacak talebinin dayandırıldığı mevzuat ile güncel mevzuatın karşılaştırılmak suretiyle itirazlarının değerlendirilmesi gerektiğini belirterek ve re’sen gözetilecek sebeplerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.3.Davacı vekili,
Davanın belirsiz alacak davası olduğunu, bu nedenle faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olması gerektiğini belirterek ve re’sen gözetilecek sebeplerle kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
3.Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme:
Dava, davacı ... ile davalı ... Spor Kulubü arasında düzenlenen 22.07.1998 sözleşmenin 17’inci maddesine ve Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesine dayalı alacak istemine ilişkindir.
3.2.İlgili Maddi Hukuk:
3.2.1.İlgili Kanun:
28.05.1986 tarih ve 19120 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanununun “Federasyon fonu” kenar başlıklı 15/a maddesi ile 16‘ncı maddesinde yer alan "federasyonlar fonuna" ibaresi, 21.02.2001 tarihinde yürürlüğe giren 4629 sayılı Bazı Fonların Tasfiyesi Hakkında Kanunun 1’inci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
3289 sayılı Kanunun “Müsabaka hasılatları” kenar başlıklı 16’ıncı maddesi “Müsabakalardan elde edilecek brüt hasılattan gerekli masraflar çıktıktan sonra geriye kalan miktar; (...) (1) müsabakanın yapıldığı spor il müdürlüklerine ve müsabaka yapan kulüplere dağıtılır. Bu konudaki uygulama, usul ve esaslar bir yönetmelikle belirtilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Aynı Kanunun ek 11’inci maddesinde, “(Ek: 28/4/2005-5340/3 md.) (1) ... veya il müdürlüklerinin mülkiyetinde veya kullanımında bulunan spor tesisleri veya taşınmazların kullanım veya intifa hakkı; spor federasyonlarına, en az üçü olimpik olmak üzere toplam altı spor dalında faaliyet gösteren gençlik ve spor kulüplerine, yerel yönetimlere, kamu kurum ve kuruluşlarına protokol ile bedelsiz devredilebilir.” hükmü yer almaktadır.
3.2.2.İlgili Yönetmelik:
05.08.2004 tarih ve 25544 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 1’inci maddesinde Yönetmeliğin amacının, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatı ile bağlı spor kuruluşları tarafından düzenlenen resmi, özel her türlü sportif müsabaka ve gösterilerde bilet satışlarından elde edilen hasılatın hesap ve dağıtım işlerini düzenlemek olduğu belirtilmiştir. Yönetmeliğin dayanağı ise 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 16’ncı maddesidir.
Yönetmeliğin “Giderleri Hasılattan Karşılanan Spor Müsabaka ve Gösterilerinde Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 7’inci maddesi, “(Değişik: RG-5/2/2010-27484) Spor müsabaka ve gösterilerinde, bilet satışlarından elde edilen genel hasılattan; a) Hakem ve gözlemci ücretleri, ilgili federasyonlarca belirtilen esaslar dahilinde, b) Kapı-gişe ve kontrol görevlilerine ödenecek ücretler, c) Bilet baskı giderleri, ç) Diğer giderler düşülür. Kalan meblağın; a) % 7’si Genel Müdürlük payı, b) % 18’i gençlik ve spor il müdürlüğü payı olarak ayrılır. İl müdürlüğü yukarıda belirtilen %18’lik payın 1/3’ünü emanete alarak, yıl sonu itibariyle profesyonel takımı olmayan, resmî ve özel bir kuruluşa da bağlı bulunmayan, il müdürlüğünün bulunduğu ildeki kulüplere eşit olarak dağıtır. Kalan miktar ise 9 ve 10 uncu maddelerde belirtilen esaslara göre ilgili spor kuruluşlarına Ek-1’deki çizelgeye göre dağıtılır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin “Futbol Müsabakalarında Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 8’inci maddesinde, “Türkiye Futbol Federasyonu Başkanlığı tarafından Genel Müdürlüğe ait tesislerde düzenlenen (intifa hakkı verilen tesisler hariç) resmi ve özel profesyonel her türlü futbol müsabakalarında ve yurt içindeki temsili ve milli futbol müsabakalarında bilet satışlarında elde edilen hasılatın hesap ve dağıtımı 7’nci madde ve Ek –2 tablo esaslarına göre yapılır. İntifa hakkı verilen tesislerde ise müsabakaların net hasılatının sadece %7’si Genel Müdürlük payı olarak Genel Müdürlük hesabına gönderilir.” hükmüne yer verilmiştir.
13.12.2009 tarih ve 27431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne Ait Taşınmazların İdaresi Hakkında Yönetmelik, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2’nci maddesi ile 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır. Yönetmeliğin amacı; Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ve/veya üzerindeki yapı ve tesislerin tahsisi, kiralanması, irtifak hakkı tesisi ile satışı, trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılması, ecrimisil ve tahliye işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Aynı Yönetmeliğin “Hâsılattan pay alınması” kenar başlıklı 68. maddesi, “(1) İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazın üzerinde yapılacak tesisin bizzat hak lehtarınca işletilmesi hâlinde, bu tesisin işletilmesinden elde edilen toplam yıllık hâsılatın yüzde biri oranında pay alınır. (2) Kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflarca sağlık, eğitim ve spor tesisleri yapılması amacıyla tesis edilen irtifak hakları ile vakıflarca kurulan yükseköğretim kurumları lehine tesis edilen irtifak haklarında hâsılat payı alınmaz. (3) Taşınmazın üzerinde spor hizmet ve faaliyetlerinde kullanılmak amacıyla spor kulüpleri, amatör spor kulüpleri federasyonları ile konfederasyonları lehine tesis edilen irtifak haklarında hâsılat payı alınmaz.(4) İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazın üzerinde bulunan tesisin tamamının veya bir kısmının hak lehtarınca üçüncü kişilere kiraya verilmesi hâlinde; hak lehtarından brüt kiranın yüzde biri oranında, kiracıdan/kiracılardan ise, tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık hâsılattan hak lehtarına ödenen kira bedeli düşüldükten sonra, kalan tutar üzerinden yüzde bir oranında ayrıca pay alınır. Ancak, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen muafiyetler ayrıca dikkate alınır.”şeklinde düzenlenmiştir.
3.2.3.İlgili Genelge:
Başbakanlık Gençlik ve Spor Müdürlüğünün 14.03.2008 tarih, 2008/5 sayılı Genelgesinde, 3289 sayılı Kanunun 15’inci maddesi gereğince kurulan “federasyonlar fonunun” 4629 sayılı Kanunun 1’nci maddesinin k bendi uyarınca yürürlükten kaldırıldığı, ancak aynı Kanunun geçici 1’inci maddesinin A fıkrasının c bendi gereğince “federasyonlar fonu” gelirlerinin tahsil edilmeye devam olunacağı ve bütçeye gelir sayılmak üzere genel bütçe saymanlıklarına aktarılacağının düzenlendiği; 5736 sayılı Yasanın 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında 4629 sayılı Kanun ile kaldırılan federasyonlar fonuna ödenmesi gerektiği halde, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmeyen tutarların tahsilinden vazgeçileceğinin düzenlendiği, ancak 4629 sayılı Kanun gereğince tahsil edilmesi gereken federasyon fonu kesintilerinin 27.02.2008 tarihinden sonraki dönem zarfında tahsil edilmeye devam olunacağı belirtilmiştir.
3.3.İlgili Usul Hukuku:
7251 sayılı Kanunun 7’inci maddesiyle değişik Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107’inci maddesi; “(1) Davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız olduğu hâllerde, alacaklı, hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabilir. (2) (Değişik: 22/7/2020-7251/7 md.) Karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olduğunda, hâkim tarafından tahkikat sona ermeden verilecek iki haftalık kesin süre içinde davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın talebini tam ve kesin olarak belirleyebilir. Aksi takdirde dava, talep sonucunda belirtilen miktar veya değer üzerinden görülüp karara bağlanır. (3) (Mülga: 22/7/2020-7251/7 md.)” şeklindedir.
Davanın belirsiz alacak davası türünde açılabilmesi için, davanın açıldığı tarih itibariyle uyuşmazlığa konu alacağın miktar veya değerinin tam ve kesin olarak davacı tarafça belirlenememesi gereklidir. Belirleyememe hâli, davacının gerekli dikkat ve özeni göstermesine rağmen, miktar veya değerin belirlenmesinin kendisinden gerçekten beklenilmemesi durumuna ya da objektif olarak imkânsızlığa dayanmalıdır.
Diğer taraftan, belirsiz alacak davasını açan davacı, alacağı belirlenebilir hâle geldikten sonra kesin talep sonucunu mahkemeye bildirecektir. Talep sonucunun kesin olarak belirlenmesi genellikle geçici talep sonucunun artırılması şeklinde olacaktır. Kanun talep sonucunun artırılmasına açıkça izin verdiğinden, ayrıca karşı tarafın iznine veya ıslah yoluna başvurmasına gerek bulunmamaktadır. Davacı tarafça talep sonucunun kesinleştirilmesi üzerine geçici talep sonucu değil, kesin talep sonucu esas alınmalıdır. (Pekcanıtez, H.: Belirsiz Alacak Davası (HMK m.107), Ankara 2011, s. 56).
Öte yandan, yine belirsiz alacak davasının Kanuna konuluş amacı ve davanın niteliği dikkate alındığında, dava tarihinden önce gerçekleşen bir temerrüt olgusunun bulunmadığı durumlarda belirsiz alacak davasında yargılama sonucunda miktarı tam ve kesin olarak belirlenen alacağın tümü için temerrüt, davanın açıldığı tarihte gerçekleşeceğinden faize de dava tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekir.
Belirsiz alacak davasında zamanaşımı süresi alacağın tamamı için davanın açıldığı tarihten itibaren kesilmekte yine temerrüt sebebiyle faiz talebi de davanın açıldığı tarihten itibaren istenebilmektedir. Alacağın geri kalan kısmının talep edilebilmesi için ise davalı tarafın iznine veya ıslah yoluna başvurulmasına gerek bulunmamaktadır (Pekcanıtez, H.: İşçilik Alacaklarında Belirsiz Alacak Davası, Prof. Dr. Turhan Esener Armağanı, 1. İş Hukuku Uluslarası Kongresi, s. 224).
3.4.Değerlendirme:
3.4.1.Davalı vekillerinin reklam gelir payı istemine yönelik temyiz istemi bakımından; Davacı ile davalı ... Spor Kulubü arasında düzenlenen 22.07.1998 tarihli sözleşmenin “Ödemeler” başlıklı 17’inci maddesinde, “...Sözleşme süresi boyunca ... Stadından saha içi, dışı ve score-board reklamlardan elde edilen gelirin %10’unu geçen sezon sonu Haziran ayı son iş günü akşamına kadar Genel Müdürlük hesabına yatırılacaktır.” ibaresinin yer aldığı; sözleşmenin “Tanımlar” başlıklı 2’inci maddesinde, “Stad” kelimesinin ...,... parseller üzerinde kurulu ve Genel Müdürlük tarafından inşa ettirilmiş ... Stadını ifade ettiğinin belirtildiği; “Sözleşmenin Konusu” başlıklı 3’üncü maddesi, “Sözleşmelerden Önce Sonra Doğmuş Veya Doğacak Hukuki İhtilafların Halli” başlıklı 5’inci maddesi; “Çevre Mevzuatının Uygulanması” başlıklı 7’inci maddesi, “Stadın Devir ve Teslimi” başlıklı 9’uncu maddesi, “İl Müdürlüğünce Kullanılan Yerler” başlıklı 10’ıncu maddesi, “Güvenlik ve Emniyet Tedbirleri” başlıklı 11’inci maddesi, “Stadın Bakım ve Onarımı” başlıklı 15’inci maddesi ve “Yeni Yapılacak Yatırımlar” başlıklı 16’ıncı maddesi ve sözleşmenin tümünün kapsamı dikkate alındığında, sözleşmenin 17’inci maddesinde belirtilen reklam gelirlerinin sadece ... Stadının içinde, dışında ve statta yer alan score-boardların reklam sözleşmelerinin taraflarına tahsis edilmesi suretiyle elde edilen reklam gelirlerini ifade ettiği anlaşılmıştır.
Hükme esas alınan 23.12.2018 tarihli kök ve 10.06.2019 tarihli ek bilirkişi kurulu raporunda, 11.11.2013 tarihli bilirkişi raporunun eklerinde bulunan 1998-2011 yılları arasındaki defter ve hesaplardan çıkarılan ve dosyada mevcut ilgili yıllara ait muavin defterlerin, reklam sözleşmelerinin ve maç çizelgelerinin incelendiği; reklam gelirleri payı yönünden, ... Sanayi A.Ş., ... Otomotiv Serv. Ve Tic. A.Ş., ... Merkezi Hizm. Ve Tic. AŞ., Optimum Reklam Hizm. A.Ş., Bilyoner İnteraktif Hizm. A.Ş., Boydak Holding, Saray Muhallebicisi, Mön İnş. Ltd. Şti., Kinetic Reklam Hizm. Ltd. Şti., Türk Hava Yolları, T. Finans Katılım Bankası A.Ş., Özdilek Alışveriş Merkezi ve Teks. San. A.Ş., Beko Ticaret, ... Gazetecilik A.Ş., Manga Kozmetik A.Ş., ..., Carat Medya ve İletişim Hizmetleri A.Ş., ... Sağlık Hizmetleri A.Ş., TEB-Tempo OMD Medya Hiz. A.Ş., Garanti Bankası A.Ş., Betek Boya ve Kimya San. A.Ş., Mutlu Akü ve Malz. San. A.Ş., Koleksiyon Tasarım Mobilya Orman Ürünleri, San. A.Ş., Efes Pazarlama ve Dağıtım Tic. A.Ş., Denizbank A.Ş., Havadar Reklam ve Pazarlama Tic. A.Ş. ile düzenlenen reklam sözleşmelerinin esas alındığı; İl Gençlik Spor Müdürlüğü fon payı yönünden 27.02.2008 tarihinden 10.10.2011 tarihine kadar olan bilet satış gelirinden hakem ve gözlemci tazminatları ile diğer giderlerin indirilmesi suretiyle net hasılatın belirlendiği tespit edilmiştir. Taraflar bilirkişi kurulu raporlarına itiraz etmiştir.
... Spor Kulubü ile Efes Pazarlama ve Dağıtım Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 01.03.2010 tarihli sözleşmede, tahsis edilen alanın basketbol ve voleybol branşları ile 18 yaş altı sporcuların katıldığı müsabaka ve etkinlikler haricinde, ... Spor Klubünün çatısı altında faaliyet gösteren tüm branşların katılacağı müsabakalar ve antremanlar ile müsabakaların ve antremanların yapıldığı mekanlarda ve düzenlenecek etkinliklerde, tarafların karşılıklı mutabakatları ile belirlenecek yer ve ölçülerde reklam panosu, banner vb. reklam tanıtım çalışmaları olduğu; ... Sağlık Hizmetleri ve Tic. A.Ş. ile yapılan 14.07.2010 tarihli sözleşmede, tahsis edilen alanın ... Dereağzı Tesisleri reklam panosu, ... Dergisi reklam kullanım hakkı olduğu; ... İletişim Hizmetleri A.Ş. ile akdedilen 23.02.2009 tarihli sponsorluk sözleşmesinin kapsamını giysiler ile ilgili ticari marka/logo ve imaj uygulamaları, stadyum ve tüm diğer dış mekan reklam uygulamalarında ticari marka/logo kullanımı, dijital ortamda ticari marka/logo uygulamaları, basılmış malzemeler/magazinler, biletler, resmi kulüp malzemeleri/kırtasiye ürünleri, oyuncular, halkla ilişkiler ve promosyonlar, ortak pazarlama faaliyetlerin oluşturduğu; bunlar gibi... Alışveriş Merkezleri ve Tekstil Sanayi A.Ş., ... Merkezi Hizmetleri A.Ş., ... Gazetecilik A.Ş, Bilyoner İnteraktif Hizmetleri A.Ş., ... Otomotiv Servis A.Ş.’nin taraf olduğu sözleşmelerin de benzer içeriğe sahip oldukları görülmüştür.
Yapılan bu tespitler karşısında; dosya içerisinde bulunan reklam sözleşmelerinin, 22.07.1998 tarihli sözleşmenin 17’inci maddesi uyarınca sadece, ... Stadının içinde, dışında ve statta yer alan score-boardların davalı tarafından sözleşmenin taraflarına tahsis edilmesi suretiyle elde edilen reklam gelirleri bakımından kapsamının, tereddüte mahal vermeyecek şekilde kesin olarak belirlenmesi ve bu şekilde belirlenen reklam gelirlerinin %10’unun hesaplanması gerekirken, davalıların diğer tesis ve faaliyetlerinden elde ettiği reklam gelirlerinin de 22.07.1998 tarihli sözleşme kapsamında olduğu değerlendirilmek suretiyle reklam gelir payını belirleyen bilirkişi kurulu raporları esas alınarak hüküm tesis edilmesi doğru olmamıştır.
3.4.2.Davalılar vekillerinin %7 fon payına ilişkin temyiz itirazlanın incelenmesinde; davacı, dava dilekçesinde %7 fon payına yönelik isteminin dayanağının 3289 sayılı Gençlik ve Spor Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Federasyon fonu” kenar başlıklı 15/a maddesinin olduğu açıklandıktan sonra, 10.01.2012 tarihli dilekçesinde talep ettiği alacağın %7 hasılat gelirine ilişkin kısmının dayanağının Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 8’inci maddesi ile 14.03.2008 tarih ve 2008/5 sayılı genelge olduğunu beyan etmiştir.
23.12.2018 tarihli bilirkişi kurulu raporunda hesaplanan fon payının yasal dayanağının Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 7’inci maddesi olduğu belirtilmiştir. Bu Yönetmeliğin, 3289 sayılı Kanunun 16’ncı maddesine dayanılarak hazırlandığı anlaşılmıştır. Kanunun 15’inci maddesi ise 21.02.2001 tarihinde yürürlüğe giren 4629 sayılı Kanunun 1. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
05.02.2010 tarih ve 27484 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gençlik ve Spor Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1’inci maddesi uyarınca 5/8/2004 tarihli ve 25544 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 7’nci maddesi değiştirilmiştir.
Öte yandan; yukarıda da açıklandığı üzere Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 8. maddesine göre, Türkiye Futbol Federasyonu Başkanlığı tarafından Genel Müdürlüğe ait tesislerde düzenlenen (intifa hakkı verilen tesisler hariç) resmi ve özel profesyonel her türlü futbol müsabakalarında ve yurt içindeki temsili ve milli futbol müsabakalarında bilet satışlarında elde edilen hasılatın hesap ve dağıtımı 7’nci madde ve Ek –2 tablo esaslarına göre yapılmalıdır.
Anılan yasal düzenlemeler ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 7’inci maddesinde 05.02.2010 tarihinde yapılan değişiklik ve davacının alacağının yasal dayanağı olduğu açıklanan Yönetmeliğin 8’inci maddesinde belirtilen esaslar dikkate alınmadan düzenlenen ve tarafların itirazlarını karşılamayan bilirkişi kurulu raporlarının hükme esas alınması doğru olmadığı gibi; uyuşmazlığın çözümü için esaslı bir savunma olan, davalı tarafın % 7 fon payına ilişkin talebin yasal dayanağının olmadığı savunmasının mahkemece kararın gerekçesinde tartışılıp karşılanmaması da doğru değildir.
O halde; 3.4.1. ve 3.4.2. numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle mahkemece, tarafların iddia ve savunmaları konusunda uzman bilirkişi heyetinden taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli, tarafların itirazlarını karşılar nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmak suretiyle oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir.
3.4.3.Davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;davalı kulüp ile dahili davalı ... Sportif Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 27.06.2011 tarihli devir sözleşmesi ile ... Spor Kulübünün profesyonel A Takımı ve futbol alt yapılarını kapsayan futbol şubesi faaliyetlerinin 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanununun 27’inci ve Türkiye Futbol Federasyonu Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Ana Statünün 61’ıncı maddesinin sağladığı olanaklar ve esaslara uyularak, devir tarihinden önce veya sonra doğmuş ve doğacak tüm hak, alacak ve borçları (aktifi ve pasifi) ile birlikte süresiz olarak ... Sportif Hizmetler San. ve Tic. A.Ş.’ne devredildiği, aynı sözleşmenin 4. maddesinde yapılan düzenleme ile bu davanın konusu alacakların devir tarihinden itibaren ... Sportif Hizmetler San. ve Tic. A.Ş. tarafından ödeneceğinin kararlaştırılmış ise de 27.06.2011 tarihli sözleşmeye davacı idare taraf olmadığından davalıların birlikte sorumluluğunun devam ettiği anlaşılmıştır. Her ne kadar; mahkemece, yanılgılı olarak davalıların Hukuk Muhakemeleri Kanununun 125’inci maddesi uyarınca dava konusu alacaktan birlikte sorumlu oldukları belirtilmişse de, açıklanan sebeplerle davalıların 27.06.2011 tarihli devir sözleşmesi uyarınca dava konusu alacaklardan birlikte sorumlu tutulmalarının hukuka aykırı olduğu yönündeki temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
3.4.4.Davacı vekilinin temyiz itirazları bakımından; davacı vekili tarafından, dava dilekçesinde dava konusu alacakların miktarlarının belirlenemediği gerekçesiyle asgari miktar gösterilmek suretiyle Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107. maddesi kapsamında dava açılmış, davacı vekili tarafından bilirkişi raporlarının sunulmasından sonra 12.02.2015 ve 23.10.2019 dilekçeler ile de dava konusu talepler artırılmıştır.
Dava dilekçesi ile 12.02.2015 ve 23.10.2019 tarihli dilekçelerden açıkça anlaşıldığı üzere dava, belirsiz alacak davasıdır. Bu durumda, bu davanın açılması ile doğacak olan maddi ve şekli hukuk sonuçlarının (zamanaşımının kesilmesi ve diğerleri) bu dava için de geçerli olması gerekeceğinden mahkemece, talep artırım dilekçesi ile artırılan miktarlar dâhil olmak üzere hükmedilecek tazminatın tamamına dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekmesine rağmen hükmedilen bedelin 3.902.463,65 TL'sine dava tarihi olan 10/10/2011 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, geri kalanına ise 23/10/2019 tarihinden yasal faiz yürütülmesine karar verilmesi ve hükmün gerekçesinde davanın belirsiz alacak davası olduğunun açıklanmasına rağmen, hükümde ıslah dilekçelerinin nazara alınarak karar verildiğinin belirtilmesi de usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece, 3.4.1., 3.4.2. ve 3.4.4. numaralı bentlerde değinilen hususlar gözardı edilerek, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
V. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin ve davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşma vekalet ücreti 3.815,00 TL’nin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, Yargıtay vekalet ücreti 3.815,00 TL’nin davalılarda alınarak davacıya verilmesine, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 22.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.