Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/902 Esas 2022/2145 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
...

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 08/01/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13/11/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın öncelikle aynen taksim, mümkün olmaması halinde satış yolu ile giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesinde, davacının hukuka aykırı olarak pay sahibi olduğunu, müvekkillerinin önalım hakkının bulunduğunu beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar ... ve ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Davalı paydaşlardan biri ya da bir kaçına davanın açılmasından sonra tebligat yapılamaz ve tebligat yöntemlerine göre kendisine hiçbir şekilde ulaşılamazsa tebligat yapılamayan paydaşa kayyım tayin edilir.
Bu durumda kayyım tayini 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun hükümlerine göre yapılır. Bu kanunun amacı kendisine ulaşılamayan paydaşın paydaş olduğu malda Hazinenin menfaatinin korunmasıdır.
Somut olaya gelince; üzerindeki paydaşlığın giderilmesi istenilen 58 ada 5 parsel sayılı taşınmazda pay sahibi ... kızı ...'e husumet yöneltilmeden yokluğunda hüküm kurulmuştur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı HMK’nun 27. maddesinde de “hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır. Mahkemece paydaş ... hayatta ise usulüne uygun olarak davaya dahil edilmesi, ölmüş ise davacı vekiline verilecek yetki belgesi ile mirasçılık belgesi temin edildikten sonra mirasçılarının davaya dahil edilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Öte yandan tapu kayıt maliklerinden ... ve... mirasçılık belgelerinin dosya içerisinde yer almadığı; ... kızı ...,...'ün tapu kaydında soyadları yazılı olmayıp kim oldukları ve hayatta olup olmadıkları, ölmüş iseler mirasçılılarının kimler olduğu araştırılmadan hüküm kurulduğu, davalılardan ... ile tapu kayıt malikinin aynı kişi olup olmadığın belirlenmediği anlaşılmaktadır. Öncelikle ...,... 'ün kim oldukları tespit edilerek tapuda isim tashihi davası açmaları için süre verilmesi ve bu davanın sonucunun beklenmesi; sağ değil iseler, isim tashisi davasının sonucuna göre mirasçılık belgelerinin temin edilerek mirasçılarına husumet yöneltilmesi; paydaşlarının kim olduklarına dair yeterli bilgilere ulaşılamaması halinde ise 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun ile bu kanuna dayanarak çıkarılan Mal Memurlarının Kayyımlığı Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca kayyım huzuruyla davanın görülerek taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekir.
Taraf teşkili sağlanmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu sebeplerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda, açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 21.03.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.