Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Davacı vekili, müvekkili ile davalı idare arasında akdedilen 13 adet sözleşme uyarınca verilen teminat mektuplarının iadesi istemiyle ... Asliye 5. Ticaret Mahkemesi"nde 1999/461 E. sayılı dava açtıklarını mahkemece 21.09.1999 dava tarihine kadar olan döneme ilişkin olarak iade edilmesi gereken teminat mektupları yönünden ödenen komisyon bedellerinin davalı idareden tahsiline karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, idare tarafından halen dava konusu edilen teminat mektuplarının iade edilmediğini ileri sürerek 21.09.1999 tarihinden dava tarihine kadar geçen süre içinde bankaya ödenen masraf ve komisyon karşılığı şimdilik 200.000,00 TL"nin avans faizi ile birlikte tahsilini istemiş mahkemece davacının talep edebileceği masraf ve komisyon tutarını 381.661,34 TL olarak hesaplayan bilirkişi raporuna itibar edilmek ve taleple bağlı kalınmak suretiyle davanın kabulüne dair verilen karar davalı iş sahibi tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Mahkemece hükme esas alınan 27.01.2009 günlü bilirkişi raporuna göre 13 adet sözleşme nedeniyle davalı iş sahibine verilen teminat mektuplarından ilgili bankalara iade edilmeyen mektup adedi 27"dir. Bu mektuplar içinde TL, DEM ve USD cinsinden mektupların varlığı rapor içeriğinden anlaşılmakta olup 30.05.1990 tarih, 587.093,16 USD, 30.05.1990 tarih 200.561,00 USD, 13.12.1990 tarih 13.808,20 USD, 04.07.1991 tarih 24.218,21 USD olmak üzere toplam 825.680,57 USD"lik teminat mektupları da bulunmaktadır. ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nde açılan ve bozmadan sonra 2006/225 E. numarasını alan dava sonucu mahkemenin 25.12.2003 gün 1996/387 E.-2003/779 K. sayılı kararında A-2, a-b, A-3, A-4, A-6 ve A-7 nolu bentler bakımından verilen hüküm bozma kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. 25.12.2003 günlü kararda ise 2.426.495.230 TL tutarındaki 33 adet teminat mektubu ile, 619.753 DEM tutarındaki 8 adet teminat mektubunun hükümsüz
kalması nedeniyle davacı ... Makine Tic.ve San. A.Ş."ye iadesine 895.347 USD tutarındaki 5 adet teminat mektubundan mahsup yapıldıktan sonra 400.653,53 USD tutarındaki kesimi hükümsüz kalması nedeniyle davacı ... Makine Tic.ve San. A.Ş."ye iadesine karar verilmiş daha sonra bozmaya uyularak 01.02.2007 tarihinde kurulan kararda ise davalı ... Genel Müdürlüğü"nün 494.603,47 USD tutarındaki avans alacağının 05.10.1993 tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanun"un 4/a maddesi çerçevesinde hesaplanacak faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının mahsup edilen teminat mektuplarının nakde tahsili halinde tahsilde tekerrüre esas olmamak üzere davalı ... Makine Tic.ve San. A.Ş."den alınarak davalı ... Müdürlüğü"ne verilmesine hükmedilmiş ve karar Dairemizce onanmak suretiyle kesinleşmiştir. Önceki kararla iadesine karar verilen ve USD cinsinden olan teminat mektuplarından 69.666,00 USD tutarındaki mektup idarece iade edildiğinden bu mektup dışında kalan ve yukarıda tarih ve meblağları gösterilen mektuplar yönünden de bilirkişi tarafından komisyon ve vergi hesaplanmıştır. Kesinleşen mahkeme kararları gereği davalı idare 4 adet toplam 825.680,57 USD tutarındaki teminat mektuplarını avans alacağı ve 05.10.1993 tarihinden itibaren işleyecek faiz alacağı nedeniyle iade etmemekte haklı bulunduğundan ve esasen davacı talebi ile mahkemece konulan ihtiyati tedbir kararı nedeniyle mektupları nakde çevirip avans alacağı ve faizini tahsil edemediğinden bu teminat mektupları yönünden de 21.09.1999 tarihinden 28.09.2006 dava tarihi arasında geçen dönem için komisyon ve banka sigorta muameleleri vergisi hesaplanmış olması doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; USD cinsinden olan 4 adet mektup dışında kalan ve TL ve DEM cinsinden 23 adet mektup yönünden 21.09.1999 tarihinden 28.09.2006 dava tarihine kadar olan dönem için komisyon ve banka sigorta muameleleri vergisi hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir.
Karar açıklanan bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 04.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.