Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/1627 Esas 2022/2947 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar vekili, ortaklığın giderilmesi istemiyle dava açmıştır. Konu, bir taşınmazda bulunan bağımsız bölümlerin ortaklığıdır. Davalılar, taşınmazın fiilen taksim edildiğini ve davanın reddedilmesini talep etmiştir. Mahkeme, taşınmazların satış yoluyla giderilmesine karar vermiştir. Davalılar temyiz etmiştir. Yargıtay kararında, paydaşlığın giderilmesi davalarının tanımı yapılmış ve paydaşlığın satış yoluyla giderilmesi halinde uygulanacak karar ve ilam harcı oranları açıklanmıştır. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun ilgili maddelerine göre satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında karar ve ilam harcı alınmalıdır. Hükümdeki hatalar düzeltildi ve karar onandı.
Kanun Maddeleri:
- 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun eki Tarife (Karar ve İlam Harcı), 1. maddesi (c) fıkrası
- 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun eki Tarife (Karar ve İlam Harcı), 2. maddesi (a) fıkrası
- 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438/7'nci maddesi

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 02/02/2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23/02/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, dava konusu 1444 ada 34 parsel sayılı taşınmazda kayıtlı 6, 7, 10 ve 11 numaralı bağımsız bölümler üzerindeki ortaklığın aynen taksim; mümkün olmaması halinde satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... ve vekili, dava konusu taşınmazların fiilen taksim edildiğini belirterek öncelikle davanın reddine; aksi halde fiili taksim doğrultusunda taşınmazların aynen taksimine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı ... vekilinin aşağıdaki (2) numaralı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece, paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanununun eki Tarifenin "Karar ve İlam Harcı" başlığı altında düzenlenen 1. maddesinin (c) fıkrası uyarınca bir gayrimenkulün hissedarlar arasında satış suretiyle şuyuun izalesine dair hükümlerde gayrimenkulün satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında, menkul niteliğindeki mallar üzerindeki paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde ise 2’inci maddesinin (a) fıkrası hükmü uyarınca maktu harç ile yetinilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; mahkemece hüküm kurulurken karar tarihi itibariyle satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında karar ve ilam harcı alınmasına karar verilmesi gerekirken binde 13,2 oranında harç alınmasına karar verilmesi ve hükmün 4’üncü bendinde infazda tereddüt oluşturacak şekilde “veraset ilişiği kesildikten sonra” ibaresine yer verilmesi doğru görülmemiş, bu hususlar hükmün bozulmasını gerektirmiş ise de, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7’inci maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) numaralı bent uyarınca davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun 2’inci bendinde yer alan “13,2” ibaresinin hükmünden çıkartılarak yerine “11,38” ibaresinin yazılmasına ve 4’üncü bendinde yer alan “ veraset ilişiği kesildikten sonra” ibaresinin hükümden çıkartılmasına, hükmün DÜZELTİLMİŞ ve DEĞİŞTİRİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 19.04.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.