Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/4389 Esas 2022/3092 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava bir elatmanın önlenmesi, kal ve eski hale iade davasıdır. Davalı vekili mahkeme kararını temyiz etmiş ve adli yardım talebinde bulunmuştur. Ancak davalı şirketin gerekli harcı ödemeyeceği iddiasıyla adli yardım talebi reddedilmiştir. Temyiz harcının tamamlanması için dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiştir. Kanun maddeleri ise şöyledir:
- 6100 sayılı HMK'nın 334 ila 340. maddeleri adli yardıma ilişkin usül ve esasları düzenler.
- 336/3. madde adli yardım talebinin Yargıtay'a da yapılabileceğinden bahseder.
- 337/1. madde ise duruşma yapılmaksızın talep hakkında karar verilebileceğini belirtir.
- 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun (I) sayılı tarifenin yargı harçları başlığı davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde nispi karar ve ilam harcı alınacağını düzenler.
- Aynı kanunun 16. maddesi temyize konu kararla ilgili davanın nispi harca tabi olacağını öngörür.
- HUMK'nun 434. maddesi (6100 sayılı HMK'nın 366. maddesi yollamasıyla 344. maddesi) temyiz dilekçesi verilirken gerekli harcın tamamının ödenmesi gerektiğini belirtir.
- 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'nda ise peşin ödenmesi gereken temyiz harcının hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte biri olacağı kabul edilir.
- HUMK'nun 434/III. maddesi (6100 sayılı HMK'nın 368. ve 344. maddeleri) ise dörtte bir oranındaki harcın ödenmemesi halinde yapılacak işlemleri düzenler.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi, kal ve eski hale iade davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Mahkeme kararını temyiz eden davalı vekili, davalı şirketin, gerekli harcı ödemeyeceğini ileri sürerek adli yardım talebinde bulunmuştur.
Bilindiği üzere, adli yardıma ilişkin usül ve esaslar 6100 sayılı HMK'nın 334 ila 340. maddelerinde düzenlenmiş olup, 336/3. maddesinde adli yardım talebinin kanun yollarına başvuru sırasında Yargıtay'a da yapılabileceği belirtilmiş, 337/1. maddesinde de duruşma yapılmaksızın talep hakkında karar verilebileceği hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (I) sayılı tarifenin yargı harçları başlığını taşıyan kısmında, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden tarifede gösterilen oranda nispi karar ve ilam harcı alınacağı hükme bağlanmış ve aynı kanunun 16. maddesi düzenlemesi ile de, temyize konu kararla ilgili davanın nispi harca tabi olacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, HUMK'nun 434. maddesinde (6100 sayılı HMK'nın 366. maddesi yollamasıyla 344. maddesi), temyiz dilekçesi verilirken gerekli harcın tamamının ödenmesi gerektiği; 10.05.1965 tarih 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararıyla da, peşin ödenmesi gerekli temyiz harcının hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte biri olacağı kabul edilmiştir. Ayrıca, HUMK'nun 434/III. maddesinde (6100 sayılı HMK'nın 368. ve 344. maddeleri), dörtte bir oranındaki harcın ödenmemesi halinde yapılacak işlemin usul ve esasları gösterilmiş bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerden ötürü:
1- Dosyada mevcut delil durumuna göre davalı şirketin temyiz harcını ödeme gücünden yoksun olduğu kanaatine varılamadığı, başka bir deyişle HMK'nın 334/1. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşıldığından, davalı şirket vekilinin adli yardım talebinin reddine,
2- Temyiz harcının tamamlanması bakımından HUMK'nun 434/III. maddesi uyarınca işlem yapılabilmesi için dosyanın MAHKEMESİNE İADESİNE, 25.04.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.