15. Hukuk Dairesi 2011/6525 E. , 2012/272 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, Borçlar Yasası"nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Davalı yüklenici ... İli içme suyu isale hattı arıtma tesisi ana besleme hatları ve depolar projesi inşaatının yapım işini üstlenmiştir. İhaleye 47.700.000 USD muhammen bedelle çıkılmış, davalı yüklenici 24.306.100 USD bedel teklifinde bulunmuş, taraflar arasında 14.11.2003 tarihli sözleşme ve 01.06.2004 tarihli protokol imzalanmıştır. Daha sonra bu sözleşme esas alınarak ... 4. Noterliği"nde 09.03.2004 tarih ve 2647 nolu zeyilname -2 imzalanmış zeyilnameye göre içme suyu isale hattında kullanılacak çelik boruların idarenin ..."da kurulu bulunan boru fabrikasından yüklenici tarafından satın alınmak suretiyle temin edileceği belirlenmiştir.
Davalı yüklenici işe başlamış, edimini kısmen ifa etmiştir.
Davacı idare tek taraflı bir irade beyanı ile sözleşmeyi feshetmiştir. Bunun üzerine yanlar arasında uyuşmazlık çıkmış, bu dava ile ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nde görülen 2006/313 ve 2006/324 Esas sayılı davalar açılmıştır.
2006/324 Esas sayılı dava dosyasında; yüklenici Borçlar Yasası"nın 365/II. maddesi uyarınca uyarlama veya sözleşmenin feshi, taraflar arasındaki muarazanın önlenmesi isteminde bulunmuş, bu dava dosyası aynı Mahkemenin 2006/313 Esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmiş, yargılama sonucunda sözleşmenin uyarlanması isteminin reddine, sözleşmenin feshi yönündeki dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. 2006/313 Esas sayılı ilk açılan dava dosyasında davacı yüklenici sözleşmenin haksız feshedildiğinin tespiti, haksız fesih sebebiyle cezai
feshin ortadan kaldırılması, verilen teminat mektuplarının iadesi, yanlar arasındaki muarazanın önlenmesi, 100.000 USD giderimin davalıdan tahsili isteminde bulunmuş, yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı idare ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/210 Esas sayılı eldeki bu davada davalı yükleniciye sözleşme kapsamında boru sattığını, ancak bedelinin ödenmediğini, bu nedenle zarara uğradığını ileri sürerek 1.656.200,09 TL alacağın en yüksek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile ödenmesini istemiştir. Bu davanın yapılan yargılaması sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir. Anılan dava dosyasında yapılan yargılama sürecinde davalı yüklenici ... tarafından davacı idareye gönderilen 15.03.2006 tarihli yazıda 1.555.468,27 TL borçlarının olduğu ifade edilmiştir. Ancak davalı yüklenici savunmasında ısrarla şantiyedeki malzemelerin 29.09.2006 tarihli tutanakla teslim edildiğini, bu malzemelerin ... kaldığını, yanlar arasında kesin hesabın yapılmadığını, iş ortaklığının 8 nolu hakedişten sonra da iş yaptığını, bu durumda kesin hesaptan da alacağının bulunduğunu, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/324 Esas sayılı dava dosyasının birleştiği aynı Mahkemenin 2006/313 Esas sayılı dava dosyası ile bu dava dosyasının birleştirilmesi ve bu dava dosyalarının konusu bakımından da takas mahsup talebinin nazara alınması gerektiğini dile getirmiştir.
2006/313 Esas sayılı dava dosyasında teminat mektuplarının iadesi de istenmiş olup teminat mektupları ile ilgili gerekli açıklama yapılmadığı gibi harç da yatırılmamıştır.
09.03.2011 tarihli bilirkişi kurulu raporunda da taraflar arasındaki ihtilâfların bütünüyle çözümüne yardımcı olması bakımından davaların birleştirilmesinin bundan sonra karara bağlanmasının isabetli olacağı rapor edilmiştir.
Üç dava dosyasının içeriği bir bütün halinde değerlendirildiğinde davaların konusu, tarafları bakımından bağlantılı bulunmaktadır. Dava dosyalarının HMK"nın 166. maddesi uyarınca birleştirilerek görülmesinde usûl ekonomisi, yargılama tekniği, gerekse birbirine aykırı kararların çıkmasının önlenmesi açısından fayda vardır. 2006/210 Esas sayılı eldeki bu dava dosyası da ilk davanın açıldığı 2006/313 Esas sayılı dava ile birleştirilmeli, birlikte görülüp sonuçlandırılmalıdır.
Açıklanan olgular gözetilmeden yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 900,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay duruşmasında davasını vekille takip eden davalıya verilmesine, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 25.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.