Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/8468 Esas 2022/3923 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 31/03/2009 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 10/06/2021 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R
Davacı Hazine vekili dava dilekçesinde, dava konusu olan ... Köyü, ... Mevkiinde bulunan 3715 parsel Nolu 191.411 m2 miktarlı taşınmazın tapulama sırasında ..., ..., ... ve ... adına tespit edildiğini, tespite Hazine tarafından itiraz edilmesi üzerine Bakırköy 1. Tapulama Komisyonunun 19/07/1971 tarihli kararı ile 40.375 m2'lik kısmının mera olması sebebiyle ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tesciline, kalan 151.037 m2'lik kısmın ise 3715 sayılı parselin tespit malikleri adına tesciline karar verildiğini, komisyonun bu kararına Maliye Hazinesi ile tespit malikleri tarafından itiraz edilmesi üzerine Bakırköy Tapulama Mahkemesinde dava açıldığını, Bakırköy Tapulama Mahkemesinin 1973/9 Esas, 1973/3 Karar sayılı 05/02/1973 tarihli Kararında, komisyon kararında olduğu gibi 151,037 m2'lik 3715 sayılı parselin tespit malikleri adına tesciline karar verildiğini, Yargıtay 7. Hukuk Dairesince bu kararın bozulması üzerine, mahkemesince ''İstanbul Defterdarlığı adına itiraz eden kişiler yetkili olmadıkları için tespitin kesinleşmiş olmasından bahisle görevsizlik kararı'' verildiğini, 1978/1 Esas, 1978/48 Karar sayılı 16/10/1978 tarihli görevsizlik kararı ile dosyanın görevli Bakırköy Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verildiğini, ayrıca Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/880 Esas sayılı dosyası ile Safra Belediyesi aleyhine 3715 sayılı parselden tefrik edilen 40.374 m2'lik kısmın Hazine adına tescili için dava açıldığını, yargılama safahati içinde dosyanın yetkisizlik kararı verilerek Küçükçekmece 1 Asliye Hukuk Mahkemesine gönderildiğini, mahkemenin 13/04/1992 gün 1991/257 Esas, 1992/478 sayılı Kararı ile Hazinenin davasının kabulüne karar verilerek 5501 parselin Hazine adına tesciline dair verilen kararın kesinleşmiş olduğunu, ancak 5501 parselin belediye adına değil hatalı olarak şahıslar adına tescil edilmiş olması nedeni ile kararın infaz edilemediğini açıklamış, 5501 parselle ilgili olarak 1991/257 Esas sayılı dosya yargılaması devam ederken anılan parselin 17556,60 m2 olarak 10145 parsel, 22817,40 m2 olarak 10146 parsele ayrıldığını, 10145 parselin Küçükçekmece Belediyesi tarafından 2981 ve 3290 sayılı Yasalar çerçevesinde imar uygulamasına tâbi tutulduğunu ve imar uygulamasında oluşturulan 10145 parselin ifrazı ile oluşan 478 ada 11 ve 12 parseller, 629 ada 25 parsel, 641 ada 15 parsel, 643 ada 24 parsel ve 644 ada 16 parsel sayılı taşınmazlarda ve 10146 parsel sayılı taşınmazda davalılar adına olan tapu kayıtlarının ayrı ayrı iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tescile karar verilmesini talep etmiştir.
Birleştirilen 2011/295 Esas sayılı dosya ile Maliye Hazinesi tarafından ... aleyhine açılan davada 478 ada 11 ve 12 parsellerdeki Belediye payının iptali ile tescili talep edilmiştir.
Mahkemece, 5501 nolu parselin ifrazı sonucu oluşan 10146 ve 10145 parsellerin imar uygulaması sonucu tespit malikleri adına tescili yapılan ifrazlı parseller olduğu, evveliyatı mera niteliğinde olmasına rağmen mera niteliğini kaybettiğinin tespit edildiğine yönelik değerlendirme kapsamında mera niteliğini kaybeden yerlerin özel mülkiyete konu edilemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, bu karar Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 02/05/2013 tarih ve 2013/3279 Esas 2013/6529 Karar sayılı ilamıyla, "....mahkemece öncelikle dava konusu taşınmazlar bakımından 4342 sayılı Mera Kanununun geçici 3. maddesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir." gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma kararına uygun yapılan inceleme ve araştırma sonucunda;
- Davanın kısmen kabulü ile ... Mahallesi, ... Mevkiinde bulunan,
-İfraz ile oluşan 478 ada 11 ve 12 parsellerde davalı ... Başkanlığına yönelik davanın kısmen kabulü ile ... Mahallesi, ... Mevkiinde bulunan,
-İfraz ile oluşan 478 ada 11 ve 12 parsellerde davalı ... adına olan kayıtların bedelsiz olarak ipkasına ve ifrazen oluşan 629 ada 25, 641 ada 15, 643 ada 24 ve 644 ada 16 parsellerde davalılar ile davalılar murisi ... adına olan kayıtların iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmiştir.
Hüküm davacı Hazine vekili ve davalılar İshak İbrahimzadeh ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bir kısım davalılar vekilinin temyiz talebi, süresinde temyiz harcı yatırılmadığı gerekçesiyle yapılmamış sayılmasına karar verilmiş ve ek karar ile birlikte esas karar da temyiz edilmiştir.
Dava, öncesi mera olan taşınmazların tapusunun iptali ile Hazine adına tescili istemine ilişkindir.
4342 sayılı Mera Kanunun 4. maddesi hükmü uyarınca, "Mera, yaylak ve kışlakların kullanma hakkı bir veya birden çok köy veya belediyeye aittir. Bu yerler Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır." anılan madde hükmü uyarınca meranın kuru mülkiyeti Hazineye ve kullanım hakkı köy veya belediyeye aittir. Dava konusu taşınmazların, öncesinin mera niteliği taşıdığı sabit olduğundan ekonomik anlamda alınıp satılabilen yerlerden olmadığı gözetilerek, yargılama harç ve vekalet ücreti giderleri hesabının nispi değil, maktu yapılması gerekir. Bu nedenle, bir kısım davalıların nispi temyiz harcını süresinde yatırmadıkları gerekçesiyle temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına ilişkin 10.06.2021 tarihli ek karar kaldırılarak, taraf vekillerinin temyiz istemlerinin esastan incelenmesine geçilmiştir.
1-Davacı Hazinenin temyiz itirazlarının incelenmesinde,
478 ada 11 ve 12 parsellerin 82/163 ile 125/249 paylarının Küçükçekmece Belediyesine ait olduğu, söz konusu parsellerdeki Küçükçekmece Belediyesine ait hisselerin, imar uygulama anında belediye adına yapılan ihdaslar sonucu oluşan parsellerden gelse de gelinen parselin mera vasfında olması nedeniyle özel mülkiyete konu olamayacağından, bu parsellerdeki Belediye hisselerinin de iptaline karar verilmesi gerektiği,
Yine 5501 (10145) parselden gelen 478 ada 11 ve 12 parsellerdeki diğer davalıların da hisselerinin iptali ile Hazine adına mera ile sınırlandırılması gerekirken aksi yönde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Diğer taraftan, dava konusu imar parsellerinin geldisi 5501 parsel sayılı taşınmazın mera niteliğinde olduğu hükmen belirlenmiştir. Meralar kamu malı olduğundan tescile tâbi değildir. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16/B maddesi gereğince, kamu malı olan meranın sınırlandırılması ve özel siciline yazılmasına karar vermek gerekirken Hazine adına tesciline karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu yönlerden bozulması gerekmiştir.
2-Bir kısım davalılar vekilinin aşağıda yazılı temyiz sebebi dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklandığı üzere, mera olarak sınırlandırılması gereken ve tescile tâbi olmayan taşınmazların alım satıma konu olmayıp, dava değeri para ile ölçülemeyeceğinden harç ve vekalet ücretinin de maktu olarak belirlenmesi gerekirken nispi belirlenmesi yerinde görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte yazılı nedenlerle Hazine vekilinin tüm, 2 nolu bentte yazılı sebeplerle bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın davalıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/06/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.