15. Hukuk Dairesi 2012/2745 E. , 2012/8221 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : 6. Asliye Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş ise de davetiye masrafı bulunmadığından duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eserin süresinde tamamlanıp teslim edilmemesi sebebi ile sözleşmede kararlaştırılan gecikme tazminatı alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Yanlar arasında imzalanan 04.08.2009 tarihli sözleşme ile davalı yüklenici davacı şirketin yapmakta olduğu inşaatın asansörlerinin temin ve tesisini üstlenmiştir. İşin süresi başlıklı 6. maddede, sözleşmenin imzalanmasının ardından peşinatın ödenme tarihinden ve asansör projelerinin onay tarihinden itibaren 130 gün içinde çalışır halde teslim edileceği şirketten (yükleniciden) kaynaklanan nedenlerle işin tesliminin gecikmesi halinde şirketin müşteriye (iş sahibine) toplam iş bedelinin %0,5/hafta tutarında gecikme bedelini ödemeyi taahhüt ettiği, bu tutarın toplam iş bedelinin %5"ini geçemeyeceği kararlaştırılmıştır. Yine aynı maddenin devamında teslim süresinin sayılan şartların müşteri tarafından yerine getirilmesi koşulu ile geçerli olduğu belirtilmiş olup, 6.1, 6.2, 6.3 ve 6.4 maddelerde iş sahibince öncelikle yapılması gereken işler gösterilmiş, 8. maddede de 12 bent halinde müşterinin (iş sahibinin) sorumlulukları sayılmıştır.
Eser sözleşmelerinde 818 Sayılı BK"nın 364. maddesi hükmünce aksi kararlaştırılmamış olmadıkça yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesi için işi sözleşme ve eklerine göre tamamlayıp iş sahibine teslim etmesi, gecikme cezası ile tazminatından sorumlu olmaması için süresinde teslim etmesi zorunlu ise de, aynı Kanun"un 81. maddesi hükmünce karşılıklı taahhütler ihtiva eden bir sözleşmede akdin ifasını talep eden kişinin, akdin şartları ve mahiyeti taraflardan birinin borcunu daha önce ifa etmesini zorunlu kılmadıkça öncelikle kendi borcunu yerine getirmiş veya yerine getirmeyi teklif etmiş olması gerekir.
Somut olayda, sözleşmede iş sahibi ve yüklenici karşılıklı taahhütleri üstlenmiştir. Sözleşme konusu işin yapılacağı asansör yerinin hazırlanması ve asansörün montajının başlanmasına kadar olan öncelikli edimin davacı iş sahibine ait olduğu anlaşılmaktadır. Davalı yüklenici bunların iş sahibince yerine getirilmemesi nedeni ile işe geç başlanıp teslim edildiğini savunduğuna göre sözleşmenin 6.1, 6.2, 6.3, 6.4 maddeleri ile 8. maddede iş sahibine yükletilen öncelikli edimlerin onun tarafından tamamlanıp yükleniciye teslim edildiğinin ve tarihinin iş sahibince kanıtlanması gerekir. 818 Sayılı BK"nın 357. maddesindeki düzenleme kullanılan malzeme ile iş sahibi tarafından verilen malzemenin kullanılmasındaki özen ve sorumluluk ile iş sahibinin verdiği malzemenin ve gösterdiği arsanın kusurlu olması halinde yüklenicinin genel ihbar mükellefiyeti ile ilgili olup somut olayda olduğu gibi öncelikli edimin iş sahibince yerine getirilmediğini ispat külfetinin yükleniciye ait olduğunu gösteren bir madde değildir.
Bu durumda mahkemece davacı tarafça öncelikli edimin kendisi tarafından yerine getirilmiş olmasına rağmen davacı yüklenicinin işi süresinde bitirip teslim etmediği kanıtlanamadığından davanın reddine karar verilmesi yerine yanlış değerlendirme sonucu, kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 27.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.