Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/2899 Esas 2022/4413 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacılar, ortaklığın giderilmesi için 5 parsel istemiş, davalılar cevap vermemişlerdir. Mahkeme, dava konusu 162 parselin satış yolu ile giderilmesine karar vermiş ve diğer parseller yönünden karar verilmemiştir. Davalılar kararı temyiz etmiştir. Yargıtay kararına göre, paydaşlığın giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Mahkemece, paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir. Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanunu'na göre, menkul niteliğindeki mallar üzerindeki paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde maktu harç ile yetinilmesi gerekirken, gayrimenkulün satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç tahsil edilmesi gerekmektedir. Kararda belirtilen sebeplerden dolayı hüküm sonucu düzeltilerek onanmış ve peşin harcın yatırana iadesine karar verilmiştir.

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.05.2022 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.02.2015 günlü hükmün yargıtayca incelenmesi davalı ..., ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
1.DAVA
1.1.Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
1.2. Davacılar vekili, dava konusu 162, 276, 584, 724 ve 959 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın aynen taksim; mümkün olmaması halinde satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiş; yargılama sırasında 276, 584, 724 ve 959 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davasından vazgeçmiştir.
2.CEVAP
2.1. Davalılar cevap dilekçesi vermemişlerdir.
3. MAHKEME KARARI
3.1.Mahkemece, davanın kabulüne, dava konusu 162 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine, dava konusu diğer parseller yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
4. TEMYİZ
4.1. Hükmü, davalı ..., ... ve ... temyiz etmişlerdir.
5.YARGITAY KARARI
5.1. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
5.2. Mahkemece, paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
5.3. Öte yandan, 492 sayılı Harçlar Kanununun eki Tarifenin "Karar ve İlam Harcı" başlığı altında düzenlenen 1. maddesinin (c) fıkrası uyarınca bir gayrimenkulün hissedarlar arasında satış suretiyle şuyuun izalesine dair hükümlerde gayrimenkulün satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında, menkul niteliğindeki mallar üzerindeki paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde ise 2’inci maddesinin (a) fıkrası hükmü uyarınca maktu harç ile yetinilmesi gerekir.
5.4. Somut olaya gelince; ortaklığın giderilmesine karar verilen taşınmazların satış bedeli üzerinden % 011,38 oranında tahsil edilmesi gereken harcın taraflara payları oranında yükletilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ise de, belirtilen hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (5.4.) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hüküm sonucunun 5. bendinin hükümden çıkartılmasına yerine "Satış bedeli üzerinden alınması gerekli binde 11.38 (onbir nokta otuz sekiz) oranındaki karar ve ilam harcından peşin alınan 4,96 TL harcın mahsubu ile bakiye harcın taraflardan tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında tahsil edilerek hazineye gelir kaydına," cümlesinin yazılmasına, hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin harcın yatırana iadesine 22/06/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.